چرا برخی عالِم می شوند و بعضی جاهل و شرور!
آیات قرآن، مثل باران رحمت است، هنگامى که بر افراد آماده تلاوت شود، شناخت و عشق و ایمان و تلاش در پى دارد، ولى نااهلان را جز لجاجت و دشمنى نمىافزاید.
باران که در لطافت طبعش خلاف نیست
در باغ لاله روید و در شوره زار، خس
در همین ارتباط در آیه ۵۸ سوره اعراف می خوانیم:
«وَالْبَلَدُ الطَّیِّبُ یَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَالَّذِی خَبُثَ لاَ یَخْرُجُ إِلاَّ نَکِدًا کَذَلِکَ نُصَرِّفُ الآیَاتِ لِقَوْمٍ یَشْکُرُونَ.»
«و سرزمین خوب گیاه آن به فرمان پروردگارش می روید ، و زمین بد جز اندک ، گیاهی از آن پدید نمی آید برای مردمی که سپاس می گویند آیات خدا را اینچنین گونه گون بیان می کنیم.»
***
سه نکته:
* تفاوت بزرگ انفاق کنندگان و مادی گرایان
کلمهى «نَکد»، به معناى چیزى است که در آن خیرى نباشد، «نبات نَکد»، به معناى گیاه کم و بىفایده مىباشد.
زمین شوره سنبل بر نیارد
در او تخم و عمل ضایع مگردان
نعمت های خدا برای همه هست لکن نوع بهره مندی از آنها متفاوت است. برخی تنها به مادیات فکر می کنند و از نعمات خدا در این راه استفاده می کنند. برخی نیز از نعمت ها در راه کسب رضایت خدا بهره می برند و با صدقه، انفاق، قرض دادن و دستگیری از مستمندان هم شکر نعمت بجا می آورند و هم موجب ازدیاد مادی و معنوی آن می شوند.
** اهمیت خانواده پاک
اگر با دید وسیع به این آیه بنگریم، شاید بتوان یکى از مصادیق سرزمین پاک را که محصول پاک مىدهد، خانوادهى پاک بدانیم.
گوهر پاک بباید که شود قابل فیض
ورنه هر سنگ و گلى لؤلؤ و مرجان نشود
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: «بپرهیزید از سبزه هایی که در مزبله می روید.» عرض شد: یا رسول الله! سبزه هایی که در مزبله می روید چیست؟ حضرت صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «زن زیبایی که در خانواده ناشایست بوجود آمده باشد.» (من لا یحضره الفقیه، ج ۳، ص ۲۵۶)
*** چرا برخی عالِم می شوند و برخی جاهل و شرور!
پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله فرمودند: «مبعوث شدن من با علم و هدایت بر مردم، همانند باریدن باران بسیار زیادى است که بعضى زمینها آن را مىگیرند و بعضى نمىگیرند. چنانکه بعضى دستورات مرا مىگیرند و عالم و فقیه مىشوند و بعضى سربلند نکرده و هدایت را قبول نمىکنند!» پس قلب طیّب همانند سرزمین طیّب و قلب خبیث مانند سرزمین خبیث و غیر بارور است.