خودکشی دختر ۱۱ ساله در کامیاران به خاطر ازدواج

0

 

اگر دختر ۱۱ ساله دارید و حواستان به دغدغه های روزمره اش است، می دانید که روزگارش با شیطنت های کودکانه می گذرد. دلش می خواهد از دیوار صاف بالا برود و غرق در هیجاناتش، دنیا را زیرورو کند. دغدغه اش یا درس و مدرسه و زیرورو کردن فضای مجازی است یا دورهمی های دوستانه.
شاید گاهی بخواهد راجع به ازدواج و مرد موردعلاقه اش در آینده، رؤیابافی کند. یک بابالنگ دراز برای خودش بکشد و نامش را بگذارد شوهر آینده. آینده برای دخترهای ۱۱ ساله امروزی، همان آینده ۱۰ تا ۱۵ سال بعد است. اما داستان دخترک کامیارانی که آینده اش خیلی زود به سراغش آمد، متفاوت از دختران ۱۱ ساله دیگر است. خودش نمی خواست اما شد. به اجبار مادربزرگش به عقد مرد ۲۵ ساله ای درآمد اما همین که قرار شد به خانه شوهر برود، خودش را حلق آویز کرد. کسی نمی داند چقدر دامن مادربزرگش را چنگ زده و ملتمسانه از او خواسته که به زور شوهرش ندهند اما… .

دختر ۱۱ ساله قربانی ازدواج اجباری

دوشنبه شب در برخی گروه های تلگرامی، خبری دردناک دست به دست شد. خبر این بود:«دختر ۱۱ ساله کامیارانی، به خاطر اصرار مادربزرگش برای ازدواج اجباری با یک مرد ۲۵ ساله دارای معلولیت ذهنی و جسمی، خودش را حلق آویز کرد.» پس از آن رسانه های محلی گزارش دادند ظهر شنبه ۹ مرداد ۱۳۹۵، دختر ۱۱ ساله ای در شهرستان کامیاران در تپه پیرمحمد، با پاره کردن چادر مادربزرگش و حلق آویز کردن خود از لوله گاز، به زندگی اش پایان داد. با به پایین رسیدن سطح هوشیاری دختر ۱۱ ساله به پایین ترین حد ممکن، صبح دوشنبه ۱۱ مرداد در بیمارستان بعثت سنندج، فوت کرد.
در این میان، عکسی بزک شده از دخترک نیز پای خبر خودکشی دیده می شد. تصویری که او را در لباس نوعروسانِ آن مناطق نشان می داد. هنوز نام و نشانش معلوم نیست؛ برخی می گویند اسمش هستی است اما یکی از اهالی کامیاران، می گوید:اسمش را دقیقا نمی دانم. خانواده اش به شدت سنتی اند و حتی اعلامیه برایش چاپ نکرده اند، برای همین نمی دانیم اسم و فامیلش همین است که شنیده ایم یا نه!

خودکشی دختر ۱۱ ساله برای ازدواج اجباری

یکی از منابع محلی که خودش وکیل دادگستری است، درباره اتفاقی که برای این دختربچه رخ داده با تأکید بر این نکته که دخترک دقیقا ۱۱ ساله بوده است، می گوید:شب یکشنبه (۱۰ مرداد) بود که خبر در سطح شهر پیچید. اولش در همین حد خبردار شدیم که دختر ۱۱ ساله ای، به خاطر ازدواج اجباری، خودش را حلق آویز کرده اما بعد که جست وجو کردیم متوجه شدیم اهل منطقه تپه پیرمحمد بوده و قرار بود تا هفته آینده به خانه شوهر برود؛ اما شب یکشنبه خودش را حلق آویز می کند و صبح در بیمارستان بعثت سنندج، فوتش اعلام می شود. گویا دخترک چندی قبل به عقد مردی درآمده بود که دچار معلولیت ذهنی و جسمی بوده و صرفا به اصرار مادربزرگش، تن به اینازدواج اجباری داده بود.
او ادامه می دهد:ظاهرا دخترک، پدر و مادرش را از دست داده بود و در تپه پیرمحمد، همراه مادربزرگش که توان حرکت ندارد و فلج است زندگی می کرده است؛ به زور عقدش کرده اند و قرار بوده تا یکی دو هفته آینده، سر خانه و زندگی اش برود اما مثل اینکه دوام نیاورده و خودکشی کرده است. تپه پیرمحمد، عمدتا جای روستانشینانی است که دارای وضعیت مالی مطلوبی نیستند و اگر کسب و کار کشاورزیشان به راه باشد روزگار می گذرانند.
از او نظرش را درباره دلایل این ازدواج اجباری می پرسم، پاسخ می دهد:در کردستان، معمولا روابط با هدایت خانواده ها به ازدواج آگاهانه می انجامد اما خب قضیه در برخی روستاها فرق می کند و این ناشی از تعصبات طایفه ای و مذهبی برخی از گروه هایی است که در این مناطق ساکن هستند. 

او می گوید:اینجا گاهی از این دست ازدواج ها در روستاها اتفاق می افتد. حتی با سنین پایین تر؛ اما چون عقدکردن اینها به عهده ماموستاهای(روحانیان معتمد) محلی است و در دفترخانه ای ثبت نمی شود و تنها در برگه ای به دست همان عاقد نوشته می شود؛ به همین دلیل، چون جایی ثبت نمی شود، اطلاع دقیقی از آمار ازدواج ها در سنین پایین نداریم؛ اما می توانم بگویم این اولین مورد خودکشی کودکان در این منطقه است که به خاطر ازدواج اجباری رخ داده است.

آماری در دست نیست

 به گفته او، ازدواج هایی از این دست که عمدتا در برخی از روستاهای مناطق غربی کشور، مثل کردستان و کرمانشاه، رخ می دهد معمولا پس از سن قانونی در دفاتر رسمی ثبت می شوند و تا آن زمان ممکن است برخی دختران ۹تا ۱۳ ساله به اجبار یا آگاهانه به خانه شوهر بروند.
با تأکید می گوید:خانوم! در همین شهر هم روابط دختر و پسر آزادتر از این حرف هاست، اما خب با نظارت خانواده ها. با این همه، نمی دانم چرا در ماه ها و سال های گذشته، آمار خودکشی در بین نوجوانان در استان افزایش پیدا کرده است. یکی به خاطر مسائل تحصیلی خودکشی می کند، دیگری به خاطر شکست عشقی خودش را از روی پل پرت می کند و این آخری که به خاطر ازدواج اجباری به زندگی اش پایان می دهد.

آمار بالای طلاق در کامیاران

 این وکیل دادگستری در کامیاران به آمار بالای طلاق در این شهرستان هم اشاره می کند و ضمن تأکید بر این نکته که نیمی از این طلاق ها در دختران زیر ۲۵ سال اتفاق افتاده است، می گوید:رئیس بهزیستی شهرستان کامیاران، چندروز پیش از ارجاع حدود ۲۳۵ پرونده طلاق به بخش مداخله در امورخانواده اورژانس اجتماعی شهرکامیاران خبر داده که این مسئله برای ما که خودمان با این پرونده ها درگیر بودیم، آمار بالایی است. شهر کامیاران، کلا ۸۰ هزار نفر جمعیت دارد و اکثر افرادی که درخواست طلاق دارند، زنان و دختران زیر ۲۵ سال هستند که به دلیل ازدواج های زودهنگام و عدم رضایت از زندگی زناشویی شان، پیگیر پرونده طلاقشان هستند.
به گفته او از ۲۳۵ پرونده ای که به اورژانس اجتماعی ارجاع شده، شاید ۳۰ تا ۴۰ مورد به سازش انجامیده اما ۲۰۰ مورد دیگر هنوز به نتیجه نرسیده است. برخی گزارش ها نشان می دهد، آمار خودکشی در استان هایی چون کردستان، کرمانشاه و ایلام بیشتر از سایر نقاط کشور است. با این همه، این آمار منحصر به خودکشی کودکان نمی شود و آمار کلی خودکشی را در بر می گیرد.
کارشناسان می گویند:در استان هایی مانند کردستان و کرمانشاه که هنوز برخی رسوم اشتباه در میان برخی از خانواده ها رواج دارد آمار خودکشی زنان بالاتر است. دلایل خودکشی شامل طیف متنوعی از مسائل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، روانی و سیاسی است که در قالب مسائل فردی و اجتماعی نیز طبقه بندی می شود، بنابراین نمی توان در این مقوله کلی گویی یا تقلیل گرایی داشت.
اگرچه برخی جامعه شناسان در سال های گذشته با تحلیل های آماری نشان دادند که به دلیل کاهش ازدواج اجباری، تعداد خودکشی ها در بین زنان کاهش پیدا کرده اما از آن جهت که این مسئله امری نسبی است، می تواند با توجه به محیط زندگی افراد دچار شدت و ضعف هایی شود. اگر به صورت شفاف، آمار د ر اختیار جامعه و پژوهشگران قرار گیرد از یک سو آن آسیب و پد ید ه اجتماعی، بهتر و دقیق تر شناخته خواهد شد و از سوی د یگر از میزان تأثیرگذاری رسانه های خارجی هم کاسته می شود و به جای اینکه مرد م برای تحلیل آسیب ها به رسانه های خارجی مراجعه کنند د ر رسانه های د اخلی به د نبال شناخت بیشتر آسیب های اجتماعی می روند ؛ د رنتیجه، امکان سوءاستفاد ه نیز کاهش می یابد .

دوراهی حقوق کودک و ازدواج اجباری

یک روانشناس و مدیرعامل انجمن حمایت از حقوق کودک، درباره این خبر می گوید:در مورد تکرار بعضی از انواع خودکشی در مناطقی از کشور، به صورت معنی دار با نگرش روانشناسی اجتماعی می توانیم اظهار نظر کنیم. به این معنی که با توجه به ارتباط این خودکشی ها با بعضی موارد از جمله ازدواج اجباری، فردی که اقدام به خودکشی می کند، در واقع به دنبال اعلام زنگ خطر به ساختار اجتماعی حاکم است و در این مورد به ما هشدار می دهد که باید به فکر کودکان در معرض ازدواج اجباری باشیم.
به گفته این استاد دانشگاه، باوجود فاصله ای که بین نگرش شرعی به بلوغ و مسئولیت پذیری برای ازدواج وجود دارد و خیلی هم زیاد است؛ اما قانون به ازدواج بالای ۱۳ سال اجازه ثبت داده، بنابراین از نظر سنت و مذهب هم دختر ۱۱ ساله آمادگی ازدواج ندارد و مشخص نیست چرا با توجه به این شرایط، یک انسان به راحتی قربانی خواسته های نابه جای اطرافیان شده است.
او ادامه می دهد:وقتی انتظاری که یک انسان (چه کوچک یا بزرگ) از زندگی برای خودش دارد با آنچه برای او اتفاق می افتد، خیلی فاصله داشته باشد او را در وضعیتی قرار می دهد که خشونت به خودش را جایز می شمارد و این مسئله در نهایت او را متقاعد به خودکشی می کند.
در واقع کسی که دست به خودکشی می زند، فاصله تحمیل شده به زندگی اش را نمی تواند بپذیرد و برایش قابل تصور و تخیل هم نیست؛ به ویژه درمورد ازدواج که امری جدی در زندگی هر انسانی است.
این استاد دانشگاه اضافه می کند:حال شما تصور کنید یک کودک با همه تخیلات و تصورات کودکانه اش در این مرحله سخت قرار بگیرد. متأسفانه در چنین شرایطی است که می گویم فاصله بین خواسته ها و تحمیل ها چنان زیاد می شود که فرد تصمیم به خودکشی می گیرد و این در مورد همه افراد، چه بزرگسال و چه نوجوان، قابل اتفاق افتادن است. در واقع فرد وقتی در تنگنا قرار می گیرد خودش را حذف می کند تا هشداری به جامعه اطرافش دهد.
وی درباره ازدواج اجباری کودکان می گوید:مشخصا در این مورد تحمیل چند جانبه را شاهد هستیم؛ با کودکی مواجه هستیم که آمادگی این را ندارد در قالب یک زن بالغ، مسئولیت یک زندگی را بپذیرد و حق هم با اوست اما با اجبار اطرافیان ناچار به ازدواجی ناخواسته می شود.
ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ