تخم شربتی و خواص و مضرات آن +طرز تهیه شربت تخمه شربتی

تخم شربتی از قدیم به عنوان یک نوشیدنی سنتی بین ایرانیان جای داشته که علاوه بر رفع تشنگی برای متعادل نگهداشتن فشارخون و لاغر شدن بسیار موثر است. از این داروی گیاهی که در طب سنتی استفاده می شد می توان برای لاغری استفاده کرد.

تخم شربتی گیاهی خودرو و یک‌ ساله از خانواده نعناعیان و شبیه به ریحان ولی با برگ‌ها و تخم‌ های ریزتر می باشد. این گیاه بومی آمریکای مرکزی بوده به نحوی که آزتک‌ها (یکی از تمدن‌های آمریکایی) از این دانه های بسیار مقوی، به عنوان غذایی اصلی استفاده می کردند؛ اما بذر آن مانند ذرت به دیگر نقاط جهان نیز برده شده است. گرچه خود گیاه کاربرد تزئینی دارد، اما عمدتا این گیاه را برای مصرف تخم آن می‌کارند. این گیاه در اوایل بهار در کوهستان‌ها و بیابان‌ها روییده و ساقه‌ های آن مربع شکل و گلش مایل به قرمز و صورتی است. تخم آن سیاه شفاف است و وقتی‌ که در آب ریخته شود سریعاً حالتی خمیری یا ژله ای و لعاب‌دار در آب ایجاد می‌کند که بسیار لغزنده است و رنگش متمایل به رنگ خاکستری می‌شود. لعاب این دانه‌ ها پس از جذب آب مانند فالوده می‌شود. تخم شربتی خواص زیادی دارد و این‌گونه نیست که فقط برای فصل گرما توصیه شود. این گیاه نام‌های دیگری از جمله بادروج، تره خراسانی، اوقیمن، حوک، بورنگ، صریرا و بادروج ابیض نیز دارد و از قدیم به عنوان یک نوشیدنی سنتی بین ایرانیان جای داشته است. در ادامه ضمن نگاهی به خواص تخم شربتی، چند روش استفاده از آن را بیان خواهیم کرد.

خواص تخم شربتی

 خواص تخم شربتی برای لاغری

استفاده از تخم شربت در محلول آب یکی از بهترین مواد برای کم کردن وزن است. دانه‌ های ژلاتینی تخم شربتی بدون آنکه کالری داشته باشد تا مدت‌ ها فرد را سیر نگه می‌ دارد و به جای خوردن داروهای زیان آور برای کم کردن اشتها، می‌توان از تخم شربتی استفاده کرد.

 

خواص تخم شربتی جهت بیماری‌های تنفسی

این دانه های ریز سیاه رنگ دارای خواص زیادی است از جمله برای درمان بیماری‌های تنفسی مفید است. مخلوطی از آن با زنجبیل و عسل در درمان آسم، سرفه، سرماخوردگی، آنفلوانزا و برونشیت موثر است.

 

سایر خواص تخم شربتی

# از روغنی که با خرد کردن تخم‌های شربت به دست می‌آید، برای درمان عفونت‌هایی مانند زخم، بریدگی، عفونت مثانه، عفونت پوست و… استفاده می‌شود.

# از تخم شربتی برای درمان ناراحتی‌های گوارشی مانند درد معده، نفخ، یبوست، سوءهاضمه و بی نظمی کارکرد روده‌ها استفاده می‌شود.

# اگر می‌خواهید لاغر شوید به تخم شربتی اعتماد کنید؛ به خطر اینکه فیبر موجود در آن‌ها باعث لعاب‌دار شدنشان شده و احساس سیری بیشتری ایجاد می‌کنند.

# خلق و خوی فرد را خوب می‌کند، خستگی مفرط ذهنی، تنش‌های عصبی، افسردگی، میگرن و مالیخولیا را برطرف می‌کند.

# از آن جا که تأثیر ضد اسپاسمی دارد، سیاه سرفه را برطرف می‌کند.

# مشکل دیگری که دامن‌گیر دنیا از جمله کشور ما شده فشار خون است که معمولاً بعد از خوردن غذا به ویژه غذاهای پر نشاسته، فشارخون بالا می‌رود و اگر تخم شربتی همراه غذا خورده شود مواد نشاسته‌ای به تدریج قند موجود در خود را آزاد می‌کنند و به این ترتیب شما به طور تدریجی انرژی متعادل در طول روز خواهید داشت.

# در رفع عطش بسیار موثر است.

# در کشور چین، از تخم شربتی برای درمان عفونت، درد معده، گزیدگی مار و حشرات و پایین آوردن دمای بدن استفاده می‌شود.

# تخم شربتی دارای مقدار فراوانی پروتئین، آهن، پتاسیم و کلسیم است و در عین حال آن‌هایی که در جذب کلسیم مشکل دارند بدانند یک ماده معدنی به نام بورون در تخم شربتی باعث انتقال کلسیم به استخوان‌ها می‌شود.

# این دانه‌های ریز سیاه رنگ می‌توانند میزان قند خونتان را تنظیم کنند؛ بنابراین شما را از خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ در امان نگه می‌دارند.

# تخم شربتی با دفع مواد زائد بدن از طریق روده‌ها به عملکرد خوب آن‌ها کمک می‌کند.

# در دوران بارداری مصرف روزانه ۱۰گرم تخم شربتی برای تقویت قلب و صحت مزاج وخوشرنگی و زیبایی طفل بسیار مفید است.

# مصرف تخم شربتی در دوره شیردهی، سبب ازدیاد شیر مادر میشود ولی در مصرف آن زیاده روی نشود.

 

چند روش درمانی مصرف تخم شربتی

# تقویت اعصاب: روزانه یک یا دو بار تخم شربتی را در عرق بادرنجبویه مخلوط کنید و آن را با عسل شیرین کنید و بنوشید.

# عطش: مقداری از تخم شربتی را به شربتی که دوست دارید اضافه کنید و بعد از گذشت حداقل دو دقیقه بنوشید.

# تقویت قلب: تخم شربتی را در عرق بید مشک یا نسترن بریزید و بنوشید.

# تنگی نفس و سرفه‌های خشک: یک قاشق مرباخوری تخم شربتی را در یک لیوان آب ولرم حل کنید و آن را جرعه جرعه بنوشید.

خواص تخم شربتی برای لاغری و کاهش وزن

اجزای تخم شربتی

تخم شربتی منبع فوق‌العاده‌ی کلسیم است به طوری که ۵ تا ۶ برابر بیشتر از شیر کلسیم دارد. اگر موز را به عنوان منبع پتاسیم می‌شناسید باید بدانید که این دانه‌های ریز دو برابر بیشتر از موز پتاسیم و ۳ برابر بیشتر از اسفناج آهن دارند. از نظر آنتی‌اکسیدانی نیز قوی‌تر از میوه‌ای مانند بلوبری هستند.
تخم شربتی منبع فوق‌العاده‌ی اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ می‌باشد. در واقع حدود ۲۰ درصد وزن دانه‌های به این کوچکی حاوی این اسیدهای چرب است که از این نظر شباهت زیادی با تخم کتان دارد. حتماً می‌دانید که تخم کتان نیز یکی از منابع غنی اسیدهای چرب امگا ۳ می‌باشد. اگر می‌خواهید بیماری‌های قلبی عروقی از شما دور باشد حتماً به خواص محافظتی این دانه‌های ریز اعتماد کنید. تخم شربتی همچنین منبع فوق‌العاده‌ی منیزیم، منگنز، مس، زینک(روی)، نیاسین (ویتامین ب۳) و ویتامین‌های دیگر بوده و سرشار از فیبرهای محلول در آب می‌باشد. این دانه‌ها ۹ تا ۱۲ برابر وزن خود آب را به خود گرفته و لعاب مانند می‌شوند.

موارد منع مصرف تخم شربتی

# اشخاص مبتلا به کرم معده نباید از تخم شربتی استفاده کنند.

# زیاده روی در مصرف تخم شربتی موجب ایجاد سر گیجه و همچنین بروز اختلال در حس بینایی می شود.

#  مصرف این دانه‌ها برای افرادی که داروهای ضد انعقاد می‌خورند نیز توصیه نمی‌شود.

# توجه داشته باشید که این دانه‌های ریز حاوی گلوتن هستند و اگر شما جزو افراد حساس به این ترکیب هستید در مصرف آن دقت کنید.

# اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید نیز بهتر است قبل از مصرف تخم شربتی با پزشک خود مشورت کنید.

# تخم شربتی همچنین باعث کاهش فشارخون می‌شود برای همین سالمندانی که داروی ضدفشار مصرف می‌کنند باید حواسشان به مصرف آن باشد.

دانستنی هایی درمورد تخم شربتی

# به تعادل گلوکز خون کمک می کند (برای بیماران دیابتی عالی است).

# آهن موجود در آن، سه برابر اسفناج است.

# تخم شربتی به جز آمینواسید تورین، همه ی آمینواسیدهای مورد نیاز بدن را در خود دارد و غذایی کامل محسوب می شود.
# تخم شربتی فیبر غذایی فوق العاده ای دارد و به همین دلیل، برای گوارش و درمان بافت های گوارشی عالی است.
# برای پوست، مو و ناخن ها مفید است.
# دارای ۲۰ درصد پروتئین است.
# سرشار از آنتی اکسیدان ها است (میزان آنتی اکسیدان های آن، ۴ برابر قره قاط است).
# میزان کلسیم موجود در آن، پنج برابر شیر است.
# میزان ویتامین C موجود در آن، ۷ برابر پرتقال است.
# در واقع حدود ۲۰ درصد وزن دانه‌ های به این کوچکی حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ است و به همین دلیل، غذایی عالی برای مغز و قلب است. میزان امگا ۳ موجود در تخم شربتی، ۸ برابر ماهی سالمون است.
# پتاسیم موجود در آن، دو برابر پتاسیم موجود در موز است.
# جایگزین بسیار خوبی برای تخم مرغ است. تنها کافی است آن را با آب مخلوط کنید و ژله ی به دست آمده را به جای تخم مرغ، در غذاهای خود استفاده کنید.
# از زمان‌های قدیم آزتک‌ها از این دانه‌ ها به همراه ذرت به عنوان ماده‌ی غذایی استفاده می‌ کردند. سال ها است که مردم مکزیک به خواص مقوی این دانه‌ ها پی برده ‌اند و از آن استفاده می ‌کنند.
# مردم ایران هم از طرفداران تخم شربتی هستند و از آن برای رفع عطش استفاده می کنند.

نوشندنی تخم شربتی

طرز تهیه اسموتی تخم شربتی

مواد لازم برای سه‌ نفر :

تخم شربتی
ماست کم‌چرب
جو دو سر پرک‌ شده
آب پرتقال
شیر کم چرب
عصاره بادام یا وانیل، زعفران دم‌کشیده یا هل ساییده
میوه خردشده مثل انجیر، توت‌فرنگی، موز، آناناس

طرز تهیه :
سابیدن و آرد کردن نیم فنجان جو پرک‌ شده و یک‌ چهارم فنجان تخم‌ شربتی با هم، اولین قدم است. یک فنجان آبمیوه طبیعی، شیر کم‌چرب و ماست ساده را اضافه می‌کنیم. این مایع اصلی است که می‌توانیم تقسیم‌ اش کنیم به میزان میوه‌ها و عصاره‌ هایی که دوست داریم و از آن چندین نوشیدنی درست کنیم.

شیوه های جالب مصرف تخم شربتی

تخم شربتی، بو و طعمی ندارد و همین استفاده از آن را در بسیاری از غذاها ساده تر کرده است

تخم شربتی دانه های بسیار ریز اما بی نهایت مغذی هستند. تنها ۲ قاشق غذاخوری از آن حاوی ۱۱ گرم فیبر، ۴ گرم پروتئین و ۱۳۷ کالری می باشد. تخم شربتی منبعی فوق العاده از امگا ۳ و برخی مواد معدنی ضروری برای سلامت استخوان هاست؛ مانند کلسیم، فسفر و منیزیم.

تخم شربتی، بو و طعمی ندارد و همین استفاده از آن را در بسیاری از غذاها ساده تر کرده است.
همراه با آب
یکی از ساده ترین شیوه های استفاده از تخم شربتی در تغذیه، نوشیدن ترکیب آن همراه با آب است. یک چهارم فنجان تخم شربتی را در ۴ فنجان آب بخیسانید. برای طعم دادن به این ترکیب می توانید کمی میوه ی ریز شده یا کمی آب لیموترش یا آب پرتقال به آن اضافه کنید.
همراه با آب میوه
آب تنها چیزی نیست که می توانید این دانه ها را در آن بخیسانید. یک چهارم فنجان تخم شربتی را به ۴ فنجان آب میوه اضافه کرده و نیم ساعت صبر کنید تا یک آب میوه ی پر از فیبر و مواد معدنی داشته باشید.
پودینگ تخم شربتی
تهیه این پودینگ هم راحت است. فقط باید مدت بیشتری منتظر بمانید تا این دانه ها کاملاً نرم شوند. می توانید این پودینگ را با آب میوه یا شیر درست کنید و سپس وانیل یا کاکائو به آن اضافه نمایید. پودینگ تخم شربتی برای صبحانه یا دسر انتخاب بسیار خوبی است. اگر دوست ندارید دانه های تخم شربتی در پودینگتان دیده شود می توانید آسیابش کنید.
همراه با اسموتی
اگر می خواهید اسموتی تان مغذی تر شود، تخم شربتی به آن بیفزایید. این کار را تقریباً برای هر نوع اسموتی می توانید انجام دهید فقط یادتان باشد قبل از استفاده آن در اسموتی، آن ها را در آب بخیسانید تا کاملاً ژله ای شوند.
به  صورت خام روی غذا
هرچند خیلی ها فکر می کنند حتماً باید تخم شربتی را بخیسانند اما می توانید این دانه ها را به  صورت خام نیز مصرف کنید. تخم شربتی را آسیاب کرده و روی اسموتی یا سالاد و یا هر چیز دیگری که دوست دارید بپاشید.
همراه با غلات برای صبحانه
اگر می خواهید صبحانه تان را کمی تغییر دهید، شب قبل از خواب تخم شربتی را در شیر بخیسانید و صبح این ترکیب را همراه با مغزها، میوه ها و ادویه ای مانند دارچین میل کنید. از هر نوع غله ای که دوست دارید می توانید استفاده کنید.
همراه با سبزیجات سرخ شده
می توانید دانه های تخم شربتی را به سبزیجات سرخ شده و خوشبویتان اضافه کنید. یک قاشق غذاخوری تخم شربتی برای یک بشقاب سبزیجات کافی است.
همراه سالاد
می توانید تخم شربتی را به سالادتان اضافه کنید و سالمترش نمایید. این دانه ها را به هر نوع سالادی می توانید بیفزایید.
ترکیب با سس سالاد
یک راه دیگر برای استفاده از تخم شربتی در غذا این است که آن را به سس سالادتان اضافه نمایید. سس های بازاری معمولاً قند زیادی دارند. خودتان سس را درست کنید تا هم سالم تر باشد و هم بتوانید با تخم شربتی مغذی اش کنید.
همراه با پختنی ها
می توانید تخم شربتی را به هر نوع پختی وارد کنید. مثلاً همراه با کیک یا نانی که می خواهید بپزید یا در کلوچه  ای خوشمزه ی خانگی.

تخم شربتی دانه های بسیار ریز اما بی نهایت مغذی هستند
همراه با پنکیک
اگر پنکیک دوست دارید پس می توانید تخم شربتی را در ترکیب پنکیکتان هم داشته باشید.
همراه با مربا
دانه های تخم شربتی می توانند ده برابر وزنشان آب جذب کنند و برای همین می توانند جایگزین خوبی برای پکتین در مربا باشند. پکتین نسبتاً تلخ است، پس اگر با تخم شربتی جایگزینش کنید یعنی مربای شما نیازی به شکر زیاد نخواهد داشت تا شیرین شود.
پروتئین بارهایی که در فروشگاه ها موجودند، شکر تصفیه شده ی زیادی دارند و بیشتر شبیه شکلات هستند تا یک اسنک سالم. اگر پروتئین بار تخم شربتی خودتان را درست کنید، بسیار سالم و مغذی خواهد بود.
در سوپ و آب ِگوشت
تخم شربتی می تواند جایگزین بسیار خوبی برای آرد جهت غلیظ کردن سوپ یا آب ِگوشت باشد. اول ژله ای شان کنید و سپس به غذایتان بیفزایید.
جایگزینی برای تخم مرغ
اگر شیوه ی تغذیه تان جوری است که باید از خوردن تخم مرغ پرهیز کنید، می توانید تخم شربتی را جایگزینش نمایید. این دانه ها در غذاهای پخته شده، جایگزین بسیار خوبی برای تخم مرغ محسوب می شوند. به جای یک عدد تخم مرغ، یک قاشق غذاخوری تخم شربتی را در سه قاشق غذاخوری آب بخیسانید.
ترکیب با ماست
تخم شربتی، رویه ی خوبی برای ماست است. پودر تخم شربتی را می توانید روی ماست بپاشید.
برای غلیظ کردن همبرگر خانگی یا کوفته ریزه
اگر عادت دارید برای غلیظ و چسبناک کردن کوفته ریزه، قلقلی یا همبرگرتان از تخم مرغ استفاده کنید می توانید به جای آن از تخم شربتی استفاده کنید.

یک راه برای استفاده از تخم شربتی، همراه کردن آن با شربت لیموناد خانگی است

 

ترکیب با چای
افزودن تخم شربتی به نوشیدنی ها، راهی ساده برای مصرفشان است. یک قاشق چایخوری تخم شربتی را به چایتان اضافه کرده و اجازه دهید کمی خیس بخورد.
همراه با بستنی
می توانید تخم شربتی را به بستنی دلخواهتان اضافه کنید. پودینگ تخم شربتی درست کنید و فریزش نمایید. هر وقت خواستید همراه با بستنی میل کنید.
همراه با پیتزا
می توانید با استفاده از تخم شربتی، پیتزایی فیبردار و تُردتر داشته باشید. کافی است پودرش را روی پیتزایتان بپاشید.
همراه با فلافل
فلافلی که با تخم شربتی درست شود بسیار لذیذ است، مخصوصاً برای گیاهخواران.
ترکیب با شربت لیموناد
یک راه جالب دیگر برای استفاده از تخم شربتی، همراه کردن آن با شربت لیموناد خانگی است. یک و نیم قاشق غذاخوری تخم شربتی را در دو فنجان آب سرد به مدت نیم ساعت بخیسانید و سپس آب یک عدد لیمو را به آن افزوده و به انتخاب خودتان شیرینش کنید. می توانید از طعم دهنده های دیگری مانند خیار یا هندوانه نیز استفاده نمایید.