نقد و بررسی فیلم نهنگ عنبر ۲ (سلکشن رویا) +خلاصه داستان

خلاصه داستان:

ارژنگ ( رضا عطاران ) و رویا ( مهناز افشار ) بالاخره پس از سالها با یکدیگر ازدواج کرده اند و در حال رانندگی برای رسیدن به محل برگزاری مراسم ازدواجشان در شمال می باشند. آنها در طول مسیر خاطرات گذشته خود را مرور می کنند اما…

کارگردان

سامان مقدم : متولد سال ۱۳۴۷ می باشد و فارغ التحصیل رشته سینما است . مقدم اولین تجربه سینمایی خود را با دستیار کارگردانی « ردپای گرگ » در کنار مسعود کیمیایی بدست آورد. وی پس از این همکاری، در فیلمهای « ضیافت » و « سلطان » نیز دستیار کارگردان مسعود کیمیایی بود تا اینکه در سال ۱۳۷۷ اولین فیلم بلند خود به نام «سیاوش » را کارگردانی کرد که با استقبال مناسبی مواجه شد. مقدم در سالهای بعد آثار موفقی از جمله فیلم پرفروش « مکس » را کارگردانی کرد که با استقبال بسیار خوب تماشاگران همراه بود. « نهنگ عنبر » از جمله پرفروش ترین فیلمهای سامان مقدم تا به امروز بوده و حالا قسمت دوم اثر با نام « نهنگ عنبر ۲ : سلکشن رویا » به سینما آمده.

درباره فیلم « نهنگ عنبر ۲ : سلکشن رویا » :

ساخت دنباله برای یک فیلم در نقاط مختلف دنیا، اغلب با در اختیار داشتن فیلمنامه و جزئیات جدید ساخته می شود و روانه سینما می شود. مثال ساده موفق در این مورد را می توان « ترمیناتور » نامید که در قسمت اول موفقیت بالایی کسب نمود و در قسمت دوم به کمال رسید. اما در آثار کمدی کمتر دیده شده که یک اثر بتواند موفقیت های قسمت نخست را تکرار نماید و به همان میزان که در قسمت نخست لبخند را بر لب تماشاگران نشانده، در قسمت دوم نیز موفق به انجام اینکار شود. « نهنگ عنبر ۲ : سلکشن رویا » دقیقاً اثری است که چنین وضعیتی دارد.

قسمت دوم « نهنگ عنبر » فاقد خط داستانی مشخصی است و تمام و کمال در فلشبکی دنبال می شود که اتفاقاً در این ارجاع به گذشته هم خبری از فیلمنامه نیست. فیلم که آغاز می شود مخاطب با مجموعه ای از حرکات موزون مواجه می شود که مشخصاً شبیه به کلیپ هایی است که در دو سال اخیر از طریق شبکه های اجتماعی به اشتراک گذاشته می شود و در آن افراد مختلف سعی در بامزه بودن با تقلید از موزیک ویدئوهای مشهور دارند. اینکه در قسمت دوم، سامان مقدم چند دقیقه از زمان فیلم را بطور تمام و کمال به بازسازی یک قطعه از فیلم موزیکال « گریس » با بازی جان تراولتا و اولیویا نیوتن اختصاص داده، نشان می دهد که مقدم بیش از آنچه که نیاز بوده تحت تاثیر فعالیت افراد در شبکه های اجتماعی قرار گرفته است و حال برای آنان رقیبی جدی ایجاد کرده.

البته بازسازی هر اثر یا رویدادی به تنهایی یک ضعف محسوب نمی شود بلکه نیاز هست تا پیش از به کارگیری، کارکرد و بستر مناسب آن موقعیت مهیا شود تا به یک انسجام درونی در اثر منجر شود. اما در « سلکشن رویا » فیلم به یکباره از « گریس » به موسیقی جاز گریزی می زند و به یکباره مایکل جکسون را در ابتدایی ترین و بی منطق ترین شکل ممکن به فیلم اضافه می کند تا هم بازیگران قر کمری داده باشند و هم مخاطب احیاناً با تماشای حرکات موزون به وجد آمده باشند؛ حرکات موزونی که خارج از کادر و قاب سینماست و به هر بهانه ای در تصویر به نمایش در می آید.

در قسمت دوم شخصیت جدیدی نیز به داستان اضافه شده که دوست صمیمی ارژنگ و رویاست اما بطور عجیبی ابداً در قسمت یک حضوری نداشته اما در قسمت دوم تقریباً در تمام لحظات زندگی این دو حضور دارد! شهاب که حسام نواب صفوی نقش آن را ایفا می کند، شخصیت معلوم الحالی است که نه پرداخت مناسبی دارد و نه مشخصاً وضعیتش در طول داستان قابل وصف است. به درستی مشخص نیست که از کجا آمده و چطور در داستان قرار گرفته و به یکباره در طول داستان نیز به حال خود رها می شود تا بتوانیم دوباره او را در سکانس آخر ببینیم که بازگشته! بطور کل حضور این شخصیت جز آنکه موقعیت شوخی دیگر بازیگران را مهیا نماید، توفیق دیگری نداشته.

شاید تنها نکته مثبت فیلم را خودِ رضا عطاران دانست که در سالهای اخیر به تنهایی ژانر مختص به خود را در سینمای ایران پایه گذاری کرده، ژانری که در آن تمام بارِ کمدی فیلمنامه های به شدت ضعیف و نم پس داده بر دوش او قرار داده می شوند و او هم با طنازی ذاتی اش به خوبی از پسِ اجرای آنها بر می آید. عطاران در « سلکشن رویا » طنازی قسمت نخست را ندارد و اگرچه گاه و بی گاه با قر کمر و مخصوصاً تقلید حرکات جان تراولتا ، می تواند لبخند موقتی را بر لب مخاطب ایجاد نماید اما در بخش اعظمی از فیلم سرگردان است و حتی او نیز نمی تواند فیلمنامه اثر را از منجلاب خارج نماید.

نکته جالب درباره « نهنگ عنبر ۲ : سلکشن رویا » این است که سازنده تصمیم گرفته تا دقایقی از اثر را به یک ملودرام احساسی اختصاص دهد و ضرباهنگ فیلم را دچار سکته نماید. زمانی که فیلم با تمام نقاط ضعفش، بصورت یک خط ثابت در حال طی کردن روند داستانی خود می باشد، ناگهان اثر به ملودرام تغییر وضعیت می دهد و به نظر می رسد که مقدم می خواسته به این ترتیب نتیجه عشق ارژنگ و رویا را خارج از پیش بینی مخاطب رقم بزند اما در لحظه آخر باز هم بطور عجیبی، فیلم ملودرام را کنار می گذارد تا به هر ترتیبی که شده مخاطب با ناراحتی سالن را ترک نکند؛ حتی اگر نداند که چرا دقایقی از فیلم به یکباره دچار لکنت می شود و دوباره احیا می شود.

« نهنگ عنبر ۲ : سلکشن رویا » با تمام تکرار فرمول های موفق قسمت نخست به سینما آمده منهای فیلمنامه قابل قبول که حداقل در قسمت قبل می شد آن را دنبال کرد. در « سلکشن رویا » قر کمر حسام نواب صفوی, آواز ، فتانه و البته مایکل جکسون را می توانید بیابید و موقعیت های بی ارتباطی که فقط در کنار هم چیده می شوند تا لبخند مخاطب را بدست آورد. فیلم برای رسیدن به این هدف از هیچ تلاشی فروگذار نبوده اما این نکته را نیز از یاد برده که بکارگیری تمام این موارد نیازمند حضور بستری به نام فیلمنامه می باشد که بتوان موقعیت های فیلم را در چارچوب مشخصی به آن ارجاع داد، نه آنکه بی خود و بی جهت تصاویر هجو آمیز را در مقابل دیدگان تماشاگر به نمایش بگذاریم و از تشکیل مجموعه این تصاویر نام قسمت دوم را برای اثر انتخاب نماییم.

بازیگران نهنگ عنبر ۲ و نقش هایشان

رضا عطاران……. ارژنگ صنوبر
مهناز افشار……. رویا
ویشکا آسایش…… فرناز
حسام نواب صفوی……شهاب
رضا ناجی…….. پناه، شریک ارژنگ
امیرحسین آرمان……..سهیل تبریزیان
سیروس گرجستانی……..
علی قربان‌زاده…… حاج آقا تحقیقی
شهلا ریاحی…….
کتایون امیرابراهیمی…….
محسن قاضی‌مرادی……..
اسدالله یکتا……..
احمدرضا اسعدی……

منبع : مووی مگ