دردسر صیغه محرمیت در دوران نامزدی عروس و داماد

شاید یکی از بهترین مراحل زندگی هر دختر و پسری دوران نامزدی و قبل از ازدواج رسمی باشد. به عقیده بسیاری از کارشناسان این دوران می تواند در شناخت بیشتر دختر و پسر از یکدیگر و خانواده هایشان نقش پر رنگی داشته باشد. البته گاهی بنا به دلایلی این دوران به ازدواج ختم نمی شود و همه چیز به هم می خورد . اما ناآشنایی طرفین با حقوق و تکالیفی که دارند ممکن است زمینه ساز اختلاف های بعدی شود.

عقد نکاح موقت یا به عبارتی صیغه محرمیت که در دوران نامزدی گاه بین زوجین جاری می شود اثرات حقوقی دارد که متاسفانه بیشتر افراد از آن اطلاع ندارند و ناخواسته با مشکلاتی روبرو می‌شوند که در این مطلب نمونه هایی از آن را بیان می کنیم.

برخی خانواده‌ها برای نکاح موقت، مبلغ اندکی را به عنوان مهریه تعیین می‌کنند تا با پایان یافتن دوره محرمیت، طرفین برای نکاح دائم اقدام کنند. مشکل از آنجا آغاز می شود که مرد به دلایلی با جاری شدن عقد دائم مخالفت می‌کند. با این امتناع، خانواده دختر متضرر شده و فقط با دریافت مهریه تعیین شده دختر به خانه پدر برمی‌گردد. چه بسا در طول مدت نکاح موقت، زناشویی نیز واقع شده باشد.

شکل دوم این خسارت زمانی است که خانواده دختر به شرط دریافت مهریه اصلی، با نکاح موقت موافقت می‌کند. در این صورت نیز اگر دختر از نکاح دائم امتناع ورزد، ضرر متوجه مرد خواهد شد چرا که به خاطر چند هفته یا چند ماه نکاح موقت ، مرد متقبل پرداخت مهریه‌ای سنگین خواهد شد.

‌طبق قانون  در خواستگاری، توافق پسر و دختر و یا خانواده‌های دو طرف درباره ازدواج ایجاد تعهد و رابطه زناشویی نمی‌کند، زیرا طبق ماده ۱۰۳۵ قانون مدنی وعده ازدواج، ایجاد علقه زوجیت نمی‌کند، اگرچه تمام یا قسمتی از مهریه که بین طرفین برای موقع ازدواج مقرر‌ شده است، پرداخته شده باشد. بنابراین هر یک از زن و مرد، مادام که عقد نکاح جاری نشده است، می‌تواند از وصلت امتناع کند و طرف دیگر نمی‌تواند به هیچ‌وجه، او را مجبور به ازدواج یا از جهت صرف امتناع از وصلت، مطالبه خسارتی کند. بنابراین نامزدی قراردادی جایز است. قراردادی که طرفین می‌توانند آن را فسخ کنند و تا زمانی که عقد ازدواج منعقد نشده است نمی‌توان دو طرف را ملزم به زندگی زناشویی دانست و وعده هایی که عرفا در مراسم بله برون بین خانواده ها تبادل می شود، ارزش سند رسمی ندارد.

هدایای نامزدی

در دوران نامزدی اغلب طرفین برای یکدیگر هدایایی می خرند تاروابط عاطفی خود را محکم تر کنند . اما در شرایطی که آشنایی به ازدواج منتهی نشود، طرفین برای تبادل این هدایا ممکن است با مشکلاتی مواجه شوند. ماده۱۰۳۷ و ۱۰۳۸ قانون مدنی در این مورد می‌گوید اگر عین هدایا موجود باشد در صورت به هم خوردن نامزدی، می‌تواند آن را برگردانند . چرا که با به هم خوردن وصلت، علت هدیه هم از بین رفته است. اما در مورد هدایای از بین رفته دو فرض قابل تصور است.

اگر هدیه از اشیاء مصرف شدنی باشد یعنی چیزهایی که نگه داشته نمی‌شود مانند موادغذایی، عطر و مانند آن، هدیه دهنده حق مطالبه قیمت را ندارد. اما اگر از اموال مصرف نشدنی باشد مانند ساعت، پارچه و امثال آن، هدیه دهنده می‌تواند مطالبه قیمت کند؛ مگر اینکه هدیه بدون دخالت فرد یا غیرعمد ، از بین رفته باشد . در موردی که یکی از طرفین، نامزدی را بدون علت موجه بهم زده باشد، هدیه دهنده می‌تواند از او مطالبه خسارت کند.