کمبود حافظه به خاطر کمبود فقط یک ویتامین
علی امینی‌هرندی – دبیر علمی بیست‌وپنجمین کنگره نورولوژی و الکتروفیزیولوژی بالینی ایران درباره اختلالات حافظه، اظهار کرد: اختلالات حافظه به دو دسته اصلی قابل درمان و غیرقابل درمان تقسیم بندی می‌شوند که بیشتر هدف ما تشخیص و پیدا کردن مواردی برای درمان است زیرا ما خیلی نمی‌توانیم روی سیر پیشرفت بیماری، علائم و طول عمر بیمار تأثیر بگذاریم.
وی بیان کرد: اختلالات حافظه قابل درمان گاهی شکل ساده‌ای به خود می‌گیرد به طور مثال کاهش سطح یک ویتامین در بدن می‌تواند علائمی شبیه به بیماری آلزایمر ایجاد کند؛ اگر این موارد به خوبی شناسایی شوند فرد با مصرف دارو خیلی سریع بهبود پیدا می‌کند، همچنین گاهی بیماری‌هایی مثل ناراحتی‌های روانپزشکی همچون اختلالات خلقی و بیماری‌های نوروتیک شبیه اختلال حافظه ظاهر می‌شوند.
امینی‌هرندی درباره بیماری آلزایمر افزود: آلزایمر شایع ترین نوع اختلال حافظه در سن بالا است؛ برای استفاده از واکسن به منظور جلوگیری از بیماری آلزایمر پیشرفت‌هایی داشتیم اما هنوز این واکسن وارد بازار نشده است؛ امیدواریم در سال‌های آینده شاهد درمان‌های جدید در بیماری آلزایمر و روش‌های پیشگیری جدید از ابتلا به آن باشیم.
این متخصص مغز و اعصاب درباره بیماری آلزایمر تأکید کرد: این عارضه با واکنش‌های التهابی در مغز ارتباط تنگاتنگی دارد بنابراین اگر بتوانیم از سیر و پیشرفت این واکنش‌های التهابی جلوگیری کنیم می‌توانیم از پیشرفت بیماری آلزایمر و حتی از ابتلا به آن هم جلوگیری کنیم.
وی تصریح کرد: ۲۵ درصد انسان‌ها پس از سن ۸۰ سالگی به آلزایمر دچار می‌شوند این بیماری در سنین زیر ۶۰ سال تقریبا شیوعی ندارد به طور کلی درمورد شیوع بیماری آلزایمر در کشورمان آمار دقیقی نداریم ولی با آمارهای کشورهای پیشرفته هم تفاوت چندانی نداریم.
امینی‌هرندی با بیان اینکه ۸۵ درصد از اختلافات حافظه در سنین بالا مربوط به بیماری آلزایمر است، اظهار کرد: نوع ژنتیکی بیماری آلزایمر در سنین پایین می‌تواند بروز پیدا کند؛ بیشتر اختلالات حافظه در سنین پایین به علت اختلال در یکی از بخش‌های حافظه ایجاد می‌شوند؛ حافظه سه بخش اصلی دارد بخشی که اطلاعات از طریق آن وارد مغز می‌شود سپس این اطلاعات کدگذاری شده و در نهایت ذخیره می‌شوند که می‌توانیم در مواقع نیاز از این اطلاعات ذخیره شده استفاده کنیم؛ اگر در هر یک از این سه مرحله اختلال ایجاد شود فرآیند حافظه مختل می‌شود؛ علت اختلال حافظه در سنین پایین بیشتر تمرکز نداشتن و اضطراب است.
این متخصص مغز و اعصاب اظهار کرد: ما با تغییر سبک زندگی، درمان و رفع استرس، انجام ورزش و فعالیت‌های اجتماعی می‌توانیم از فراموشی‌هایی که در سنین پایین‌تر به سراغ ما می‌آید جلوگیری کنیم.
امینی‌هرندی درباره روش‌های پیشگیری از اختلال آلزایمر گفت: داشتن سبک زندگی سالم و دوری از مصرف مواد سمی و فلزات سنگین مانند آلومینیوم و افزایش سطح آمادگی ذهنی و مغزی به ما کمک می‌کند که از ابتلا به آلزایمر در امان باشیم.
این متخصص مغز و اعصاب درباره طول عمر افرادی که دچار آلزایمر می‌شوند، افزود: طول عمر این بیماران به طور متوسط ۸ سال بوده این اختلال سیر پیش رونده دارد و خیلی نمی‌توانیم مانع از پیشرفت آن شویم بنابراین داروهایی که برای درمان این عارضه استفاده می‌شوند تنها می‌تواند علائم بیمار را در مراحل خفیف و متوسط کنترل کنند؛ ما امروز می‌توانیم با روش‌های تصویربرداری پیشرفت ۱۰ سال پیش از آن که علائم در فرد بروز پیدا کند و وجود آلزایمر را در او تشخیص دهیم.
وی درباره فراموشی‌هایی که در سنین پایین‌تر به سراغ افراد می‌آید، تأکید کرد: این فراموشی‌ها به علت مشکل در فرآیند توجه و تمرکز ایجاد می‌شوند و نشان دهنده اختلال در ساختار مغزی نیستند همچنین درصد زیادی از موارد اختلال حافظه خفیف(ام سی آی) می‌توانند در آینده تبدیل به آلزایمر شوند؛ فراموشی‌هایی که در سنین پایین به سراغ افراد می‌آید بیشتر به علت اختلالات خلقی مانند اضطراب و افسردگی است.
امینی‌هرندی درباره میزان شیوع اختلالات حافظه در جهان یادآور شد: به طور کلی ۲۵ میلیون نفر در دنیا به اختلالات حافظه مبتلا هستند؛ ۷۵ درصد از اختلالات حافظه به علت آلزایمر ایجاد می‌شوند؛ ۱۰ درصد از افراد بالای ۷۰ سال آلزایمر دارند و حدود ۶ درصد از اشخاص بالای ۶۵ سال دچار اختلال حافظه هستند که از این میان ۴ درصد از آنها آلزایمر دارند.
ویتامین‌های گروه B روی حافظه و هوش تاثیر می‌گذارند
* ویتامین B1 که به تیامین هم معروف است، برای تبدیل کربوهیدرات‌ها (موادنشاسته‌ای و قندی) به غذای مغز لازم است. اگر کم مصرف شود موجب افسردگی، خستگی و بی‌خوابی می‌شود. تیامین در غلات سبوس‌دار، حبوبات خشک، بادام زمینی و برخی انواع گوشت وجود دارد.
* ویتامین B3 یا نیاسین حافظه را تقویت می‌کند و کلسترول خون و نتیجتا احتمال بروزسکته را کاهش می‌دهد. بعضی انسان‌ها با مصرف آن دچار برافروختگی و خارش می‌شوند. مقدار زیاد آن سبب آسیب دیدن کبد می‌شود. نیاسین در گوشت بعضی ماهی‌ها (به‌خصوص قزل‌آلا)، بادام زمینی، گوشت مرغ و جگر وجود دارد.
* ویتامین B6 یا پیریدوکسین برای ساختن واسطه‌های شیمیایی در مغز لازم است. این ویتامین در غلات سبوس‌دار، تخم آفتابگردان، مخمر آبجو، برخی انواع گوشت و اکثر سبزی‌ها وجود دارد. مصرف قرص پیریدوکسین سبب بهبود تنش قبل از خونریزی در خانم‌ها می‌شود.
* ویتامین B12 به تولید استیل کولین کمک می‌کند. استیل کولین برای درست کار کردن حافظه لازم است و در انواع لبنیات، گوشت و ماهی وجود دارد.
* اسید فولیک (فولات) به تولید کاتکولامین‌ها که گروه خاصی از واسطه‌های شیمیایی هستند، کمک می‌کند. کمبود کاتکولامین‌ها باعث اضطراب، افسردگی و عدم تمرکز می‌شود. اسید فولیک حافظه و تمرکز را تقویت می‌کند و در غلات سبوس‌دار، لوبیا چشم‌بلبلی و کلم بروکلی وجود دارد. خانم‌های باردار برای پیشگیری از نواقص مغز و نخاع جنین، اسید فولیک مصرف می‌کنند.
منبع: تسنیم