چرخ خودروسازان ایرانی پنچر شده
معروف است که صنعت خودرو ایران پس از نفت دومین صنعت فعال کشورمان است. اما آنچه در سال گذشته و تقریبا امسال رخ داد، اگر برای خودروسازی ما بی‌سابقه نباشد، کم‌سابقه است.
تولید خودرو سواری طی سال‌های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۰ به ترتیب: یک‌میلیون‌و۱۹۳هزار، یک‌میلیون و۳۶۰هزار و یک‌میلیون‌و۴۲۱هزار دستگاه بوده، این یعنی رشد ۱۴درصدی در سال ۸۹ و رشد ۵/۴درصدی در سال۱۳۹۰. خودروسازانی که سال۱۳۹۰ نزدیک یک‌ونیم‌میلیون دستگاه خودرو تولید کرده بودند، در سال۱۳۹۱ تنها ۷۸۸هزاردستگاه تولید داشتند.
اگر انواع دیگر خودرو را هم اضافه کنیم جمعا تولید انواع خودرو موتوری در مقایسه با سال ۱۳۹۰ بیش از ۴۴درصد کاهش تولید داشته است. کاهش تولید در خودروهای سنگین به مراتب شدید‌تر بوده، مینی‌بوس ۹۶درصد، اتوبوس ۶۴درصد و انواع کامیون ۵۲درصد در سال۱۳۹۱ کاهش تولید داشتند.
در ۱۰ماهه نخست امسال تنها ۴۸۹هزاردستگاه خودرو تولید شده، این رقم نشان‌دهنده کاهش ۲۴درصدی تولید نسبت به ۱۰ماهه نخست سال ۹۱ است. این در حالی است که در ۱۰ماهه نخست سال۱۳۹۰ نزدیک به یک‌میلیون‌و۲۱۱هزاردستگاه خودرو در کشور تولید شده بود یعنی چیزی حدود سه‌برابر تولید فعلی!
در ۱۰ماهه نخست سال۱۳۹۰ (قبل از تحریم‌ها) ما ۱۶۰هزار دستگاه وانت، بیش از سه‌هزاردستگاه مینی‌بوس، بیش از دوهزار دستگاه اتوبوس، نزدیک به ۲۹هزار دستگاه کامیون و در مجموع (با احتساب تولید یک‌میلیون‌و۲۰۰هزار دستگاهی سواری) نزدیک به یک‌و‌نیم‌میلیون‌دستگاه خودرو در کشور تولید کرده بودیم.
حالا در ۱۰ماهه نخست سال‌جاری این آمار به این شکل است: فقط ۸۱هزاردستگاه وانت، شاید خنده‌دار باشد، اما کل خودروسازان ما روی هم ۸۱ دستگاه مینی‌بوس ساختند، همه آنها در ۱۰ماه، ۳۴۱دستگاه اتوبوس ساختند، تولید کامیون که در ۱۰ماهه نخست سال۱۳۹۰ برابر ۲۹هزاردستگاه بود، در ۱۰ ماهه نخست امسال تنها نزدیک به شش‌هزاردستگاه بوده است.
یک اتفاق خوب که شاید بتواند نویدبخش بهبود اوضاع باشد در دی‌ماه رخ داده، در حالی که تولید آذرماه امسال نسبت به سال قبل ۸/۷درصد کاهش داشت، این کاهش در دی‌ماه (یعنی دی امسال نسبت به دی ۹۱) به ۸/۳درصد رسید. اگرچه هنوز شاهد رشد یا حتی تثبیت در صنعت خودرو نیستیم، اما شیب سقوط این صنعت به دره خیلی کندتر شده که می‌تواند نویدبخش باشد.