مصاحبه با ملکه ایرانی ریاضیات “مریم میرزاخانی” + عکس همسر و فرزندش

37

مریم میرزاخانی که چندی پیش جایزه‌ای معروف در ریاضیات جهان را به خود اختصاص داد، در گفت‌وگویی تازه ضمن بیان این که چطور بین مسئولیتها و وظایف مادری خود با ریاضیات توازن برقرار می‌کند از رشته کاری خود سخن می‌گوید: از زمان المپیاد ریاضی، البته وقتی وارد تیم المپیاد ریاضی شدم نمی‌خواستم ریاضی بخوانم، فکر می‌کردم که مهندس شوم ولی بعد با کلاس‌هایی در دانشگاه شریف و برخوردهایی که با بچه‌های سال‌های بالا‌تر از خودمان داشتیم نه تنها من که بقیه بچه‌هایی که هم‌دوره بودیم هم تصمیم گرفتیم ریاضی بخوانیم.

همسر مریم میرزاخانی راز موفقیت پولدار شدن بیوگرافی مریم میرزاخانی

مصاحبه با او را در ادامه بخوانید.

جام جم سرا: از چه زمانی تصمیم گرفتید به‌طور جدی به ریاضی بپردازید؟

از زمان المپیاد ریاضی، البته وقتی وارد تیم المپیاد ریاضی شدم نمی‌خواستم ریاضی بخوانم، فکر می‌کردم که مهندس شوم ولی بعد با کلاس‌هایی در دانشگاه شریف و برخوردهایی که با بچه‌های سال‌های بالا‌تر از خودمان داشتیم نه تنها من که بقیه بچه‌هایی که هم‌دوره بودیم هم تصمیم گرفتیم ریاضی بخوانیم.

همسر مریم میرزاخانی راز موفقیت پولدار شدن بیوگرافی مریم میرزاخانی

از کی فهمیدید استعداد بالایی در ریاضی دارید؟

اگر کسی فکر کند هم می‌توانم یک خانواده خیلی خوب و با ارتباط قوی داشته باشم، هم کارم به‌‌ سرعت قبل پیش برود این طور نیست، باید هزینه بکند. کمی هم بستگی دارد به این که پدر و مادر چقدر تقسیم کار بکنند، چه‌قدر برای بچه‌شان وقت بگذارند

در المپیاد ریاضی. من در مصاحبه‌های دیگر هم این حرف را زده‌ام. به‌طور کلی علوم دیگر را هم دوست داشتم، مثلا با دوستانم آزمایش‌های علمی انجام می‌دادیم. ولی به ریاضی به‌طور خاص در دوره المپیاد ریاضی و کامپیو‌تر علاقه‌مند شدم. یک مقداری هم واقعا در زمان جوانی و نوجوانی، ذهن انسان طور دیگری فکر می‌کند. انسان وقتی به ۲۰ سال پیش نگاه می‌کند و می‌بیند که چه فاکتورهایی برایش مهم بوده‌اند، خودش هم تعجب می‌کند و می‌گوید مگر من این‌طوری فکر می‌کردم. چیزهای هیجان‌انگیز برای جوان‌ها مهم است. مثلا برایشان رقابت مهم است، این‌که هیچ دختری در تیم المپیاد نبوده انگیزه‌بخش است.

آیا می‌توانید یکی از کارهای ریاضی خود مثلا همین کاری که به خاطر آن فیلدز گرفتید را به زبان ساده توضیح دهید؟
نه. خیلی کار سختی است. یک مصاحبه‌ای من با مجله کوانتا کرده‌ام که Simons Foundation آن را روی سایتش منتشر کرده و در آنجا کار من برای شخص غیرمتخصص توضیح داده شده است. خودتان هم حتما می‌دانید که بیان مطالب پیشرفته به زبان ساده چقدر سخت است. ولی در این مصاحبه کسی که با من حرف زده، خودش دکترای ریاضی دارد و رشته‌اش هم نسبتا به من نزدیک است و کارش هم الان نوشتن مطالب علمی به زبان ساده و ساده کردن مطالب برای عموم است و این کاری است که آدم متخصص خودش را می‌خواهد و واقعا سخت است، ولی زمینه کاری‌ام در واقع می‌شود نظریه رویه‌های ریمانی، نظریه ارگودیک و سیستم‌های دینامیکی.

همسر مریم میرزاخانی راز موفقیت پولدار شدن بیوگرافی مریم میرزاخانی

به‌عنوان یک مادر، چطور بین کار سنگین ریاضی و مادر بودن توازن برقرار می‌کنید؟
خیلی سخت است. البته شدنی است و ارزش انجام دادنش را دارد. خواه ناخواه میزان کار را کم می‌کند. یعنی اگر کسی فکر کند که هم می‌توانم یک خانواده خیلی خوب و با ارتباط قوی داشته باشم، هم کارم به‌‌ همان سرعت قبل پیش برود این طور نیست، باید به هر حال هزینه بکند. البته برای پدر هم سخت است و این کمی بستگی دارد که پدر و مادر چقدر تقسیم کار بکنند، چه‌قدر برای بچه‌شان وقت بگذارند.

دوست دارید بچه‌تان ریاضی‌دان شود؟
برایم فرقی نمی‌کند. امیدوارم که او و کلا همه بچه‌ها، ریاضی را جدی بگیرند. دوست ندارم مثل افرادی شود که تا صحبت از ریاضیات می‌شود می‌گویند من از ریاضی هیچ چیز نمی‌دانم، یعنی اصلا به خود امکان نمی‌دهند که به آن فکر کنند، البته در ایران خیلی این‌طور نیست ولی در آمریکا زیاد پیش می‌آید. ریاضی به درست فکر کردن کمک می‌کند. حتی یک پزشک یا کسی که کار دیگری هم می‌کند، اگر ریاضی‌اش قوی باشد، می‌تواند جلو باشد.

 

همسر مریم میرزاخانی راز موفقیت پولدار شدن بیوگرافی مریم میرزاخانی
در طول روز چه قدر کار می‌کنید؟

کسی که بچه کوچک دارد، از ۹صبح وقت دارد تا پنج بعد از ظهر. بعدش دیگر وقت ندارد. می‌توانی مثلا بروی در پارک و به‌طور کلی فکر بکنی، ولی اینکه بنشینی و کار جدی بکنی نمی‌شود

خیلی بستگی دارد به روز و زمان و….

مثلا در زمان اوج کارتان؟
خیلی متغیر است. البته کسی که بچه کوچک دارد، از ۹صبح وقت دارد تا پنج بعد از ظهر. بعدش دیگر وقت ندارد. می‌توانی مثلا بروی در پارک و به‌طور کلی فکر بکنی، ولی اینکه بنشینی و کار جدی بکنی نمی‌شود.

قبل از اینکه بچه داشته باشد چه طور؟
قبلش شاید بیشتر بود. ولی اصولا کار ریاضی به‌صورت خطی جلو نمی‌رود. گاهی مثلا قرار است یک مقاله را تمام کنید، یا مثلا باید آخرین نسخه‌اش را آماده کنید، خب باید بیشتر کار کنید، ولی در سایر مواقع این‌طور نیست که اگر بیشتر کار کنید بهتر باشد. مهم‌ این است که انگیزه‌تان را حفظ کنید و به آن مسأله‌ای که فکر می‌کنید، در یک مدت طولانی فکر کنید. میزان پیشرفت ممکن است بعضی روز‌ها زیاد و بعضی روز‌ها کم باشد. علاوه بر این کارهایی از قبیل جلسات دانشگاه و صحبت با دانشجویان دکترا نیز هست که به هر حال وقت می‌گیرد. هرچه‌قدر انسان جوان‌تر باشد، ذهنش باز‌تر است برای فکر کردن. دلیلش این است که مشغله خارجی کمتری دارد، با گذشت زمان مشغله‌ها و نگرانی‌های انسان بیشتر می‌شود، به همین دلیل از زمانی که جوان هستید و ذهنتان باز است، بهترین استفاده را بکنید.

همسر مریم میرزاخانی راز موفقیت پولدار شدن بیوگرافی مریم میرزاخانی

شما به غیر از فعالیت ریاضی و بودن با خانواده، چه علایق و فعالیت‌های دیگری دارید؟

در حال حاضر، همین دو تا را اگر بتوانم انجام دهم، خیلی خوشحالم. (خنده)

سابق چه طور؟

قبلا خواندن رمان و کتاب را خیلی دوست داشتم.

شما دو سال عضو تیم المپیاد ریاضی بوده‌اید، می‌خواهم بدانم چه‌قدر از موفقیت خود در ریاضی را تحت تأثیر فعالیت در دوران المپیاد ریاضی می‌دانید؟

خیلی‌اش را. چون اگر المپیاد نبود، اصلا ریاضی نمی‌خواندم.

ریاضی‌دان بودن مثل این است که بخواهید در طول عمرتان ورزش کنید. اینکه در ۱۸ سالگی ورزش کنید خیلی فرق می‌کند با اینکه همیشه ورزش کنید

از نظر علمی چطور؟

از نظر علمی هم خیلی از افرادی که بعدا در زندگی‌ام تأثیر گذاشتند و خیلی از بهترین دوستانم را در دوره المپیاد ریاضی پیدا کردم که بعد‌ها در خیلی از قسمت‌های مختلف ریاضی به من کمک کردند.

آیا هنوز هم به شهود‌ها و ایده‌های آن زمان باز می‌گردید؟

نه، الآن دیگر اگر شما آن شش سؤال المپیاد ریاضی را به من بدهید، فکر نمی‌کنم بتوانم یکیش را هم حل کنم. حتی الآن اگر سوال‌های کتاب نظریه اعدادی را که با رؤیا بهشتی نوشتیم از من بپرسند، من لزوما نمی‌توانم حل کنم. چون اصلا مدل فکری آدم عوض می‌شود. تفاوتش مثل تفاوت کسی است که در طول زندگی‌اش ورزش می‌کند ولی یک زمانی هم تمرین می‌کند برای اینکه مسابقه بدهد. در آن دوره‌ای که تمرین می‌کند، آمادگی‌اش برای مسابقه بهتر است، ولی ریاضی‌دان بودن مثل این است که بخواهید در طول عمرتان ورزش کنید. اینکه در ۱۸ سالگی ورزش کنید خیلی فرق می‌کند با اینکه همیشه ورزش کنید. (دنیای اقتصاد)

ممکن است شما دوست داشته باشید

نظرات شما ( 37 )
  1. باران می گوید

    بره گمشه وطن فروش

    1. melika می گوید

      حرف دهنتو بفهم بی شخصیت بیشعور اون باعث شد که همه ایرانیا از ایرانی بودنشون افتخار کنن ولی من خیلی ناراحتم که با یه احمق کوته فکر مث تو توی یه کشور زندگی میکنم..

      1. امید می گوید

        خوب هر کی هر جور دوست داره زندگی میکنه اما ایشون وطن فروش نیست دوست داشته اونجا زندگی کنه . افتخار ایشون نام ایران رو به سر زبون اورد اما ایشون برای کشور ما کاری هم انجام نداده که ازشون تقدیر بشه . هرجا هر ایرانی هست موفق باشه اما اون انسانی که واسه وطنش مایه بزاره جای تقدیر داره

      2. ستاره می گوید

        لایـــــــــــــــــــــــــــک

    2. مهدی می گوید

      تو برو گمشو احمق توی که اینقدر شعورت نمیرسه موندی اینجا چه غلطی بکنی؟ متاسفانه اینقد تو خانوادهاتون تربیت نشدید که راجب آدما درست حرف بزنید فقط ی چیز یاد گرفتید به اسم وطن فروش.به این خانوم باید گفت ۱۰۰۰ ماشاا…

      1. ستاره می گوید

        آفرین لایــــــــــــــــــک

      2. Kosar می گوید

        لایک داری

    3. اصغر می گوید

      توروخدا ببین با امثال باران و امید شدیم ۸۰ میلیون وای به حالمان

    4. پارسا می گوید

      من همیشه بادیدن همچین زنایی حالم بدشده نه بخاطر اونا…
      بخاطر خودم که نتونستم از نعمتای که خدابهم داده درست استفاده کنم همیشه تو ارزوی بزرگ شدن ازاین نوعش بودم
      اما دلیل نمیشه بخاطرنا توانی خودت به.کسی توهین کنی
      خوش به سعادتش که انقدر پرافتخارزندگی کرده

    5. ali می گوید

      واقعا از صمیم قلب متاسفم برای شما

  2. م ج می گوید

    خداوند حافظ و نگهدارش باشه باعث افتخار ایران وایرانیه

  3. عرفان می گوید

    واقعا نمی فهمم این چه استدلالیه وقتی یه ایرانی در عرصه جهانی موفق می شه قبل از اینکه فکر کنیم مملکت ما چه کمبودهایی برای به خدمت گرفتنشون داره ناروا تهمت می زنیم که به فکر وطن نیستند! خواهشا منصف باشید!

  4. مرشد حسین می گوید

    سلام .با چار کلمه “بره گمشه وطن فروش” طرف کاری کرده که همتون انشا نوشتین .مواظب باشین کی راست میگه کی دروغ

  5. اصغر می گوید

    عکس اولی هم مال میرزاخانیه؟

  6. حسام ترک قشقایی می گوید

    افرین …یکی مثل این خانم باعث افتخار ما میشه..اونایی که کامنت منفی میزارن از حسادتشونه

  7. ایمان می گوید

    واقعا آفرین به مریم میرزاخانی باعث افتخاره

  8. کلاه می گوید

    درود بر شرف این پرفسور ایرانی ودرود بر گشور آمریکا که این استعدادها رو پرورش میده، کسایی که میگفتند ایشون چرا رفته جوابشون اینه که اگه اینجا میموند در نابسامانیها و آشفتگیها غرق و نابود میشد واین استعداد خدادادی هدر میرفت پس بهتر که رفت.

  9. سادات می گوید

    واقعا تبریک میگم به خانم مریم میرزا خانی. ایشون برنده جایزه فیلدز و دکتر و…افتخار ایرانی.

    حیف که نخبگان رو فراری میدیم و نا اهلان سر کار هستن.کسایی که شغلی متناسب با تجربیات و تحصیلاتشون ندارن.اگر متخصصین و نخبگان سرکار بودن که……

    البته یکی هایی هم میرن خارج تا لخت بشن, اونجوری نام ایرانی رو زبونا بندازن….

  10. حسن می گوید

    من اگه جای ایشون بودم فقط بچه داریمو میکردم و خودمو وقف شوهرم….ِِِِِِآخه یکی نیست بگه ریاضی خوندی حالا چی شد….

    1. امیر می گوید

      برا مغر این اقای حسن متاسفم…سو تفاهم نشه

    2. فرناز می گوید

      همه مثل شما اخه ابله نیستن حسن آقا گه وقت و عمر و جوونییو و استعدادش رو حرام یه شوهر و بچه کنه فقط میدونه هر جایی کجا باید چکار کنه خدا روشکر مرحومه گیر امثال تو نیفتاد داری از حسودی دق میکنی خدا بیامرز عمر کم اما با کیفیتی داشت

  11. امیر می گوید

    این مصاحبه از کجا معلوم راسته؟تمام پاسخا خاطراتی بود که از ایشون تعریف شده…منبع اصلیه مصاحبه رو بگین…چون این جوابا از دید علمی و صحبتای یه نابغه کاملا پیش پا افتاده است…انگار با یه ادمه عامه صحبت شده…حرفا خاطراتی بود که ازشون تو دانشگاه شریف برای ما به عنوانه خاطره تعریف شده بود ما بقیم انگار یه مشاوره خانواده جواب داده من مصاحبه های ایشون دبدم لحن صحبتشون اصلا این مدلی نیست…

  12. عدالت می گوید

    خوب کاری کردی رفتی اونجا اینجا وی موندی هیچی نویسی غیر از اینکه فقط خبرهای اختالاسهای مقامات رو میشنیدی و فلاکت مردم رو کاش ما همسایه می تونستیم پی رفتیم

  13. مهران می گوید

    خداحافظ نابغه..⚫️ مریم میرزاخانی،بانوی ریاضیدان ایرانی و صاحب مدال فیلدز (نوبل ریاضی) بر اثر بیماری سرطان درگذشت تسلیت به همه آنان که قلبشان برای ایران و ایرانی می تپد

  14. پارسا می گوید

    حیف از تو امثال تو که عمر جاودان ندارید
    وحیف ازعمر من وامثال من که بی ثمر میگذرد

  15. امید پویا می گوید

    سلام ایشان نابغه بود افتخار ما بود اما آنچه که مهم است اینکه آنچه که از عکس های ایشان می‌شود فهمید ایشان دنیا دوست بود و خیانت به دین شاید بتوان گفت و هم چنین با تصاویر خود نشان داد دهن کجی به کشور کرده و لذا اول ناراحت شدم ولی وقتی تصاویر بی حجاب ایشان را دیدم ناراحتی ام بر طرف شد ان شاء الله در آخرین نفس‌هایش توبه کرده باشد

    1. سپیده می گوید

      واقعا متاسفم که در مملکتی زندگی میکنم و با امثال کوته فکران و سنگدلانی چون شما هموطنم. همین شماها هستین که هر چی آدم به درد بخورو حسابی و ارزشمند داشتیم را فراری دادین. مغز مسموم و افکار پوسیدتونو واسه خودتون نگه دارین.

    2. مهسا می گوید

      خدا شفات بده مرتیکه خرفت

  16. رها می گوید

    متاسفم برای ایران و مردمش ک این دانشمند بزرگ رو از دست داد،کاش میشد ک تو کشورش شاگرد تربیت میکرد اما اگه میموند فوقش استاد ساده بود،روح بزرگت در آرامش باشه انشاله و امیدوارم مسئولین کمی از مال بیت المال رو برای حفظ بقیه نابغه هامون خرج کنن ک مجبور نشن بعضیاشون بخاطر شغل وموقعیت برن،بخدا اون دنیا باید جواب بدن بابت کارهایی ک نمیکنن،و جواب بدن بیشورهایی ک لقب وطن فروش و.. ب اون مرحومه دادن،اون دنیا باید حلالیت بگیرید،واقعا ک

  17. احمد می گوید

    فکر کنید این نابغه ریاضی الان تو تهران با بیماری سرطان تو سن چهل سالگی از دنیا می رفت!!
    چه جنجالی راه می افتاد که سونامی سرطان در ایران قربانی گرفت!!
    امواج پارازیت ماهواره ها دوباره قربانی گرفت!!
    و…
    اما هیچکس نمیگه و نمینویسه که چرا تو آمریکا یعنی پیشرفته ترین کشور دنیا یک دانشمند تو این سن کم با همه امکانات موجود با سرطان از دنیا رفته !!
    و…
    در خانه اگر کس است یک حرف بس است!!

    1. اندیشه می گوید

      آفرین…دقیقا حرف شما درسته جناب احمد!
      ضمنا یه نکته:
      اون نبوغشو از خودش نیاورده بود که…خدا چنین نبوغی بهش داد!
      پس تبریک و تحسین برای خداست…
      کسی رو باید تحسین کرد که با اختیار خودش کار سخت کرده باشه…
      کار سخت یعنی جلوی شیطان ایستادن…
      یعنی در کمبودها جا نزدن…
      تحمل مشکلات و درعین حال رشد کردن…
      هنر نکرده ایشون کشورشو ترک کرده رفته در ناز و نعمت دنیایی و درسشو ادامه داده و دستور خدا رو رعایت نکرده و راحت حجابشو برداشته…

      ویک نکته در حاشیه…
      اگر بی حجابی نشانه تمدن است، اسب و شترو…از انسانها متمدن ترند…همین

  18. عباس می گوید

    اگه ایران برای اون مهم بود علمش رو در راه وطن خرج میکرد ولی رفت …

  19. احمد می گوید

    اشک تمساح نخبه کُشان!

    ✍ مریم میرزا خانی در گذشت.
    علت فوت این «نخبه علمی»و نابغه ریاضی ،سرطان پیشرفته و غیر قابل کنترل اعلام شده.
    سبقت گرفتن «زنده کُشانِ مرده پرست»در تسلیت گفتن برای فوت وی، یاد آور خاطرات تلخی از جنایت فراموش نشدنی جماعتی است که حالا علاوه بر وصف فوق باید آنها را «مُرده خور» هم بدانیم.
    ویژگی مریم میرزا خانی «نخبگی» بود و غم و اندوه ،بخاطر مرگ ناگهانی و ظاهرا غیر منتظره او بود.
    اما الان اگر مریم میرزا خانی خود کشی کرده بود،چه حسی داشتید!؟
    می دانید که «بیماری غیر قابل کنترل» با «خود کشی» خیلی فرق دارد.
    چهار سال پیش در همین مملکت خودمان و به دست همین جماعت به ظاهر سوگوار برای مریم،بیش از سه هزار نفر از نخبگان کشور از هستی ساقط شدند !
    بورسیه ها به آب و آتش زدند تا حق خودشان را احیا کنند،شکایت کردند،التماس کردند ،هر راه ممکن را رفتند … اما کسی کاری نکرد!
    دولت حاضر شد وزیرش را از دست بدهد ،اما این بچه های با سواد را تنها و تنها به جرم اینکه در دولت قبل بورس گرفته بودند،به دانشگاه راه ندهد!
    مرگ تدریجی سه هزار نفر را ندیدید،اما در سوگ مریم میرزا خانی،مسابقه پیام تسلیت می دهید!؟

  20. احمد می گوید

    در دومین سالگرد برجام، آنچه توجه ام را جلب کرده از دنیا رفتن نابغه ایرانی «مریم میرزاخانی» است!
    شاید بپرسید برجام چه ربطی به او یا مرگ او داشت؟!
    ارتباطش اینجاست که امروز همه به خاطر از دست رفتن یک «نابغه ایرانی» ناراحتند اما خیلی از کسانی که برای او اشک می ریزند در ۲ سالی که گذشت برای بتون ریختن در حاصل کار «نوابغ ایرانی» جشن گرفتند! !
    طنز تاریخ همینجاست که برای از دست رفتن یک نابغه ایرانی اشک بریزیم اما برای بتون ریختن در حاصل کار دیگر نوابغ ایرانی جشن بگیریم …

    روشنفکرانی که دنبال پیدا کردن شباهت های «جهان سوم» با «ایران» هستند باید کمی هم ذره بین را بر رفتار خودشان بگیرند! یحتمل جهان سوم چنین جایی است…

    “امیرحسین ثابتی”

  21. مصی می گوید

    عکس اولی مریم میرزاخانی نیست

  22. محمود می گوید

    خداوند خانم میرزاخانی را رحمت کند . ولی او فایده ای برای مردم ایران نداشت او خارج از ایران زندگی کرد و فواید تحقیقاتش هم برای آنها بود حداقل اگر مثل پروفسور سمیعی که در هانور آلمان زندگی میکند گهگاه به ایران سفر میکرد و پایه ای برای علم ریاضی در ایران میگذاشت همانطور که پروفسور سمیعی انیستیتوی تحقیقاتی برای مغز انسان گذاشت خوب فایده ای برای کشور میداشت در هر صورت یادش گرامی باد

  23. طلایع می گوید

    برام جالب این بانوی نابغه علمش رو به روی هموطنانش قفل نزده هرکسی میتونه از مقالاتش ودانشش استفاده کنه ولی برای دسترسی به پزشک هزینه گزافی باید بپردازیم پس آفرین به همه عالمان ایرانی که درهرنقطه ای ازجهان نام ایران رو پرآوازه تر میکنند
    لطفا خودتون رودرجایگاه پروردگار قرار ندهید ومسئول سوال وجواب روزقیامت فرض نکنید