تحلیل و بررسی وضعیت یک شرکت دارویی

شرکت پارس دارو در سال ۱۳۳۹ تحت نام شرکت بایر فارما ایران توسط شرکت بایر آلمان به عنوان نخستین شعبه یک شرکت چند ملیتی دارویی در ایران تاسیس و در سال ۱۳۴۱ به بهره برداری رسید.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی سهام شرکت به سازمان صنایع ملی ایران واگذار و نام آن به پارس دارو – سهامی خاص تغییر یافته است. امروزه این شرکت با تولید بیش از ۶۰ نوع محصول دارویی مختلف در زمینه های انتی بیوتیک، انتی باکتریال، آنتی ویروس، ضد درد و … توانسته به عنوان یکی از معتبرترین شرکت های داروسازی ایران در زمینه تحقیق تولید و عرضه محصولات دارویی عمل کند.

این شرکت مالک ۵۲ درصد از شرکت داروسازی فارابی و ۱۸ درصد از شرکت داروسازی امین است. که این شرکت ها نیز توانسته اند جایگاه مناسبی بین شرکت های داروسازی کشور به دست آورند.

سهامداران عمده

سهامداران عمده شرکت پارس دارو در تاریخ گزارش به شرح زیر میباشند:

بررسی عملیات شرکت

برای بررسی عملیات شرکت جداول مقایسه ای از تولید و فروش و مصرف شرکت پارس دارو ارائه و در مورد آنها توضیح داده می شود.

به میانگین بهای فروش ۳ ماهه محصولات مختلف شرکت و میانگین بهای فروش فرض شده برای پیش بینی دوره مالی توجه شود. طبیعتا قیمت فروش محصولات شرکت در دوره ی مالی بیشتر از ۳ ماهه اول خواهد شد اما شرکت این بها را کمتر از تحقق یافته ۳ ماهه اعلام نموده است. بنابراین در فرض اول قیمت های فروش شرکت را میانگین بهای فروش تحقق یافته ۳ ماهه در نظر گرفته و تغییرات سود متناسب با آن را محاسبه میکنیم.

علاوه بر بهای میانگین به نسبت فروش ۳ ماهه به کل دوره مالی توجه شود. در مورد شرکت های دارویی میدانیم که فروش این شرکت ها در ۶ ماهه دوم نسبت به ۶ ماهه اول بیشتر خواهد شد. در صورتی که این شرکت پیش بینی خود را به صورتی گرفته است که در برخی موارد حتی فروش ۳ ماهه اول بیشتر از فروش ماه های بعد در نظر گرفته شده است. بدین منظور در فرضیه دوم برای نسبت مقدار فروش شرکت از نسبت های سال ۹۲ استفاده میکنیم که در جدول ذیل ارائه شده است.

مشاهده میشود که در کل دوره مالی ۹۲ بهای میانگین فروش داروها نسبت به ۳ ماهه اول افزایش یافته است و بعضا دو برابر نیز شده است بنابراین فرضیه اول منطقی و بسیار محتاطانه می باشد. علاوه بر آن به نسبت های فروش دقت شود مشاهده میشود که میانگین فروش شرکت در ماههای بعد از ۳ ماهه اول بیشتر شده است بنابراین در فرضیه دوم از این نسبت ها برای پیش بینی مقدار فروش شرکت در کل دوره مالی استفاده میشود. دقت شود در فرضیه اول تنها نرخ فروش شرکت تغییر میکند و در فرضیه ی دوم تنها مقدار فروش شرکت و در فرضیه ی سوم ترکیب این دو فرض لحاظ شده است یعنی مقدار فروش محاسبه شده در فرض دوم و قیمت فروش ۳ ماهه جاری. جداول مربوط به این دو فرضیه در ذیل ارائه شده است.

در ادامه میزان مصرف مواد اولیه شرکت در ۲ دوره مالی با میزان فروش شرکت مقایسه شده است.

در جدول فوق مشاهده می شود که نسبت مواد اولیه مصرف شده ۳ ماهه ۹۲ و همچنین فروش ۳ ماهه ۹۲ به ترتیب ۱۷ و ۱۹ درصد کل عملکرد دوره ی مالی ۹۲ می باشد در صورتی که شرکت پیش بینی های سال ۹۳ را به صورتی در نظر گرفته است که عملکرد فروش دوره ی ۳ ماهه اول ۹۳ به کل دوره ۳۰ درصد میباشد. بنابراین به نظر میرسد شرکت در ارائه پیش بینی خود محافظه کاری زیادی را رعایت نموده است.

در جدول زیر صورت سود و زیان شرکت با در نظر گرفتن هر ۳ فرضیه ارائه شده است.

توضیح هر یک از فرضیه ها

فرضیه اول:

· قیمت های فروش شرکت میانگین بهای فروش تحقق یافته ۳ ماهه در نظر گرفته شده است.

· در این فرضیه بهای تمام شده و سایر هزینه ها تغییر داده نشد چرا که پیش بینی های شرکت محتاطانه در نظر گرفته شده است.

· مالیات در این فرضیه متناسب با فروش شرکت محاسبه شده است

فرضیه دوم:

· در این فرضیه مقدار فروش شرکت متناسب با عملکرد سال ۹۲ در نظر گرفته شده است

· در این فرضیه قیمت ها هیچ تغییری داده نشده

· در این فرضیه بهای تمام شده متناسب با افزایش مبلغ فروش زیاد تر شده است.

· مالیات متناسب با فروش محاسبه شده است.

فرضیه سوم:

· این فرضیه ترکیبی از مفروضات ۱ و ۲ است یعنی هم مقدار و هم نرخ فروش تغییر کرده است.

سایر موارد مهم:

شرکت پارس دارو مالک ۵۲ درصد سهام شرکت داروسازی فارابی و ۱۸ درصد سهام داروسازی امین میباشد. درآمد حاصل از سرمایه گذاری پیش بینی شده شرکت برای هر سهم ۴۲۰۰ ریال میباشد. از این مبلغ ۳۱۵۰ ریال آن از محل داروسازی امین و فارابی است و مابقی از شرکت های غیر بورسی حاصل شده است. بنابراین با تغییر سود این شرکتها سود شرکت پارس دارو نیز تغییر میکند. با بررسی صورت های مالی شرکت های امین و فارابی مشاهده میشود که این دو شرکت نیز بهای فروش کل دوره ی مالی را کمتر از بهای فروش تحقق یافته ۳ ماهه در نطر گرفته اند از این رو فرض یک در مورد این شرکت ها نیز در نظر گرفته شد و سود آنها به شیوه محاسبات فرض یک برای شرکت دپارس تعدیل شد. جدول زیر حاصل این نتایج را نشان میدهد:

مشاهده میشود که با در نظر گرفتن فرض یک برای دو شرکت زیر مجموعه که فرض بسیار محتاطانه ای میباشد درآمد سرمایه گذاری شرکت از عدد ۲۹۴۰۸۱ به عدد ۳۳۰۰۶۲ تغییر میکند. در جدول زیر تاثیر این تغییر بر هر یک از ۳ فرضیه ذکر شده بررسی شده است:

توجه شود که در تمامی محاسبات صورت گرفته جانب احتیاط رعایت شده است و سود شرکت پارس دارو و همچنین شرکت های زیر مجموعه با احتیاط فراوان محاسبه شده است. مشاهده میشود که در محتاطانه ترین فرض سود شرکت به عدد ۷۱۰ تومان برای هر سهم و در حالت خوشبینانه تر ۸۰۴ تومان خواهد رسید.

خدیجه ابراهیمی / کارابورس