چرا اسلام برای سادات تبعیض قائل شده!؟

0

یکی دیگر از شبهاتی که در خصوص خمس مطرح می شود درباره سهم سادات از خمس است. می پرسند چرا اسلام تبعیض قائل شده و برای سادات در خمس حق هست ولی برای بقیه خیر!؟ مگر اسلام دین عدالت نیست پس چرا در اینجا عدالت رعایت نمی شود؟ یا مگر جهنم سادات سرد است!؟
قطعا مطرح کنندگان چنین شبهاتی از دو دسته خارج نیستند، یا از خصوصیات احکام شرع مطلعند ولی قصد شبهه افکنی دارند. یا اینکه شرایط احکام اسلامی را بررسی نکرده اند و فقط به شنیده هایشان اکتفا نموده اند. زیرا اگر شرایط دقیق احکام را می دانستند اصلا چنین شبهه ای بوجود نمی آمد.
قبل از بیان چند نکته در پاسخ شبهه وفق باید دانست که علت تخصیص سهم سادات روایاتی است که به این امر دلالت دارند از جمله اینکه امام صادق (ع) در تفسیر آیه ۴۱ سوره انفال فرمود: “ذی القربی” امام علی (ع) و امامان بعد از اویند. (برهان، ج ۲، ص ۶۹۰)
پاسخ سوال را در غالب چند نکته به اختصار بیان می نماییم:
– در بخش مصارف خمس چنین آمده که نیمی از خمس مختص سادات بنی هاشم است اما نه برای همه آنها بلکه برای نیازمندان از سادات. آن هم حداکثر به اندازه احتیاجات یکسال. بنابراین هرکسی حق استفاده از این مبلغ را ندارد.
– پس تکلیف این جمله معروف چه می شود که: «سادات خمس بگیرند، هرچند ناودان خانه آنها طلا باشد!» این جمله دروغ و خلاف حکم شرع است و از این دست جملات باطل کم نداریم. حکم شرعی همان است که در مورد قبلی بیان شد و سادات غنی که هیچ حتی سادات معمولی هم سهمی از خمس ندارند.
– در زکات چنین محدودیتی نیست ولی در خمس نمی شود آنقدر پرداخت که سید فقیر به ناگاه غنی شود و افزون بر مخارج سالانه مقداری را نیز سرمایه قرار دهد. در حقیقت با اینگونه سختگیری ها برتری اقتصادی ای برای سادات نسبت به غیر سادات ایجاد نخواهد شد.
– اما چرا فقرای دیگر از این بخش خمس سهم نبرند؟ سادات مستمند حق استفاده از صدقات و زکات را ندارند و تنها می توانند از سهم سادات به آنها کمک کرد در حالی که به سایر فقرا می توان از منابع دیگر کمک نمود.
– حال اگر سهم سادات زیاد بود ولی سید نیازمند کم چه کنیم!؟ اینجا هم مشکلی نیست و مازاد بر کمک به سادات نیازمند به بیت المال عمومی ریخته می شود.
– شاید به نوعی جمع همه نکات فوق در روایت زیر بیان شده باشد. امام کاظم (ع) در خصوص محل مصرف خمس فرمودند: «خمس شش سهم می شود: سهم خدا، سهم رسول (ص)، سهم ذی القربی، سهم یتیمان، سهم مسکینان و سهم در راه ماندگان. سه سهم اول بعد از رسول خدا (ص) به ولی امر معصوم می رسد. سهمی از خود و دو سهم به ارث و سه سهم دیگر به یتیمان و فقیران و در راه ماندگان از خویشاوندان رسول خدا (بنی عبدالمطلب) می رسد که امام بین آنان تقسیم می کند. خرج سال آنان را می دهد؛ اگر زیاد آمد، در اختیار امام است و اگر کم آمد، امام از سهم خودش تامین می کند. خداوند این سه سهم را به آنان داده، به عوض زکات که بر آنان حرام است. یتیمان و فقیران و در راه ماندگان از عشیره رسول خدایند که در آیه ” و انذر عشیرتک الاقربین “مورد نظر بودند.» (برهان، ج ۲، ص ۶۹۱)
نکته پایانی هم اینکه برخی می گویند سادات عذاب نمی شوند یا به زمهریر برده می شوند و در آتش نمی سوزند و جهنمشان سرد است هیچکدام حداقل در روایات موجود بیان نشده است. حتی برعکس روایت داریم که جهنم برای گنهکاران خلق شده “ولو کان سیداً قرشیاً” حتی اگر آن فرد گنهکار سید قرشی باشد. جابر بن عبدالله انصاری یکروز که دید امام سجاد (ع) سخت با عبادت خود را خسته کرده گفت آقای من شما که فرزند رسول اکرم (ص) هستید نیاز به اینهمه عبادت ندارید. حضرت آیه ۱۰ سوره مومنون را تلاوت کردند که: «لا أنساب بینهم یومئذً و لا یتسألون؛ هنگامى‏که در صور دمیده مى‏شود و قیامت برپا مى‏شود، ملاک آن روز نسب و فامیلی نیست.» در حقیقت حضرت به کنایه فهماندند که ملاک عمل است ولو فرزند پیامبر خدا (ص) باشی.

ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ