طرفداری جالب اسلام از محیط زیست در احکام مربوط به حج

0

وقتی پیامبر اکرم (ص) به همراه مسلمانان در سال حدیبیه و به منظور حج عمره در حال حرکت بودند در بین راه با حیوانات وحشی فراوانی روبرو شدند به گونه ای که این امر برای آن بی سابق بود. تعداد حیوانات به قدری زیاد بود که حتی قادر بودند با دست و نیزه آنها را شکار کنند. این حیوانات آنقدر بودند که نزدیک خیمه ها و دوش به دوش مرکب ها در حال حرکت بودند. در این هنگام آیات ۹۴ به بعد سوره مائده نازل شد که در آنها مسلمانان را از صید در حال احرام منع کرد و به آنها هشدار داد که این مساله یک امتحان برای آنها محسوب می شود.
در آیه ۹۴ سوره مائده می خوانیم:
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لَیَبْلُوَنَّکُمُ اللّهُ بِشَیْءٍ مِّنَ الصَّیْدِ تَنَالُهُ أَیْدِیکُمْ وَرِمَاحُکُمْ لِیَعْلَمَ اللّهُ مَن یَخَافُهُ بِالْغَیْبِ فَمَنِ اعْتَدَى بَعْدَ ذَلِکَ فَلَهُ عَذَابٌ أَلِیمٌ.»
«اى مؤمنان! خدا شما را به [تحریم‏] صیدى که در دسترس شما و نیزه‏هاى شماست مى ‏آزماید، تا معلوم دارد چه کسى در نهان از او پروا مى‏ دارد. پس هر که بعد از این [دستور] تجاوز کند، او را عذابى دردناک خواهد بود.»
                                                                                                             ***
سه نکته:
* خوردنی هایی که آزمایشات الهی اند

موضوع غذا و نوع و اندازه و حلال و حرام آن یکی از آزمایشات الهی برای انسان هاست. در قران کریم نیز این موضوع به عناوین مختلف ذکر شده است از جمله آنها:
– به آدم و حوا گفته شد نزدیک این درخت نروید «لا تقربا هذه الشجره» ولی آنها در این آزمایش موفق نشدند.
– به بنى‏اسرائیل نیز گفته شد در روز شنبه صید نکنید ولی بهانه آوردند و خود را فریفتند!
– به طالوت امر شد که هنگام رسیدن به نهر از آب آن ننوشند، ولى یارانش جز اندکى، خوردند. «فشربوا منه الاّ قلیلاً»
– روزه گرفتن یکی از آزمایشات الهی است خصوصا روزه در روزهای گرم تابستان که معادل جهاد شمرده شده است.

و موارد فراوان دیگر.

** چرا خداوند بندگان را آزمایش می کند؟
سوال اینجاست که مگر خداوند متعال عالِم به همه امور نیست؟ پس آزمایش بندگان چه دلیلی دارد؟
حضرت على علیه السلام در نهج البلاغه مى‏ فرمایند: «آزمایشات الهى براى آن است تا انسان در برابر حوادث تلخ و شیرین عکس العمل نشان دهد و در برابر آن، استحقاق کیفر یا پاداش داشته باشد.» آری، خداوند بر اساس اعمال ما پاداش و کیفر می دهد نه بر اساس علم خویش.

*** طرفداری جالب اسلام از محیط زیست در احکام مربوط به حج
حج و عمره عباداتی هستند که قرار است انسان را از محیط پیرامونی و دنیایی او جدا کرده و به معنویات متصلش کنند. تعینات زندگى مادى، جنگ و جدالها، خصومتها، هوسهاى جنسى و لذات مادى در مراسم حج و عمره به کلى کنار می روند و انسان به نوعی ریاضت مشروع الهى -و البته موقت- دست میزند. به نظر می رسد که تحریم صید در حال احرام نیز به همین منظور است.
ضمن اینکه از نظر عقلی نیز اگر صید کردن براى زوار خانه خدا کار مشروعى بود، با توجه به اینهمه رفت و آمد که هر سال در این سرزمینهاى مقدس می شود، نسل بسیارى از حیوانات در آن منطقه بر چیده می شد و این دستور یکنوع حفاظت و ضمانت براى بقاى نسل حیوانات آن منطقه است.
مخصوصا با توجه به اینکه در غیر حال احرام نیز صید حرم و همچنین کندن درختان و گیاهان آن ممنوع است، روشن مى شود که این دستور ارتباط نزدیکى با مساله حفظ محیط زیست و نگهدارى گیاهان و حیوانات آن منطقه از فنا و نابودى دارد.

ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ