دلایل سوزش ادرار و راههای درمانی آن چیست
درمان خانگی سوزش ادرار در زنان ، درمان گیاهی سوزش ادرار ، سوزش ادرار بعد از نزدیکی ، آنتی بیوتیک برای سوزش ادرار ، سوزش ادرار در بارداری
سوزش ادرار اغلب نشانه ای از التهاب مثانه (التهاب یا عفونت مثانه و پیشابراه)، هر چند آن به عنوان نشانه ای از شرایط متعدد مربوط به دستگاه ادراری و تناسلی رخ می دهد. راه تشخیص با آزمایش ادرار شروع می شود و ممکن است شامل سایر روش های تشخیصی، بسته به طیف کاملی از علائم و یافته های آزمایش کامل ادرار دارد. سیستیت بینابینی، شرایط مزمن دردناکی است که در آن، مثانه ملتهب و تحریک می‌شود و در نتیجه فرد مجبور می‌شود که به طور مکرر ادرار کند و ادرار کردنش دردناک می‌باشد. سیستیت بینابینی علایمی شبیه سیستیت (عفونت باکتریایی مثانه) دارد، اما کشت ادرار از نظر باکتری منفی است و دادن آنتی‌بیوتیک معمولاً کمکی نمی‌کند. این عارضه درزنان شایع‌تر از مردان است.
علایم شایع
درد و احساس فشار در بالای لگن
احساس نیاز فوری به ادرار کردن به طور مکرر
احساس سوزش و درد هنگام ادرار کردن
احساس خالی نشدن کامل مثانه
درد به هنگام مقاربت
گاهی درد در مجرای تناسلی و راست‌روده
ادرار بودار
خون در ادرار
بعضی از بیماران علائم غیراختصاصی دیگری مثل سردرد، دردهای عضلانی اسکلتی و علائم گوارشی از خود نشان می‌دهند.
علائم بالا در زنان، هنگام دوره قاعدگی دردناک‌تر می‌شود.
علل
تحقیقات این طور نشان می‌دهند که این بیماری در واقع یک نوع نشانگان التهاب مثانه است که احتمالاً توسط عفونت باکتریایی، خودایمنی (پاسخ ایمن به اجزای خودی بدن) یا موارد آزارنده ایجاد می‌شود.
تحریک مثانه و قرارگرفتن در معرض اشعه ایکس (رادیوتراپی ناحیه لگن) نیز از علل احتمالی این بیماری می‌باشند.
عوامل خطر
سابقه حساسیت یا آلرژی به داروها، غذاها، یا سایر مواد، تب یونجه یا آسم
آرتریت روماتویید
سابقه درآوردن رحم
تشخیص
بررسی اولیه تشخیصی عبارتند از: آزمایش ادرار (که معمولا طبیعی است) و معاینه لگن.
اگر سایر بررسی‌ها منفی باشند، اغلب، انجام سیستوسکوپی توصیه می‌شود. در این روش از یک وسیله باریک که سر آن منبع نورانی قرار دارد، برای دیدن داخل مثانه استفاده می‌شود. همراه با انجام آن نمونه‌برداری نیز انجام می‌گیرد تا احیاناً اگر سرطان وجود داشته باشد مشخص شود. یک مزیت دیگر سیستوسکوپی این است که با انجام آن، غالبا علایم تخفیف می‌یابند، زیرا در سیستوسکپی، مثانه با آب پر و متسع می‌شود و ظرفیت آن افزایش می‌یابد.
درمان
در بیماران مختلف، درمان‌های مختلفی مؤثر واقع می‌شود. حتی در یک خانم هم، یک نوع درمان ممکن است اثر کند، ولی بعد تأثیر خود را از دست بدهد.
برای این بیماری، درمان قطعی وجود ندارد. روشهای درمانی عبارتند از:
داروهای خوراکی مختلف
داروهایی که به داخل مثانه وارد می‌شوند
کارهای مخصوص برای اتساع مثانه
تغییر در رژیم غذایی: اولین قدم درمانی نوشیدن مکرر آب می‌باشد
تغییر در ph ادرار با تجویز پزشک
تمرینات ورزشی مخصوص مثانه
تحریک الکتریکی رشته‌های عصب از راه پوست
انجام مشاوره
بیوفیدبک
هیپنوتیزم یا آرام‌سازی توسط خود فرد جهت کمک به کنترل استرس، عصبانیت، اضطراب و گاهی، افسردگی همراه با اختلالات درد مزمن توصیه می‌شود.
روشهای جراحی به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرند. تنها به عنوان آخرین راه‌حل و هنگامی که سایر روشهای درمانی شکست خورده باشند.
داروها
– آنتی‌هیستامین‌ها، آنتی‌کولینرژیک‌ها، داروهای ضدالتهابی غیراستروییدی و داروهای ضدافسردگی همگی موفقیت محدودی در کاهش علایم دارند.
– داروی پنتوزان پلی سولفات سدیم در تخفیف علایم بعضی از خانم‌ها مؤثر بوده است.
داروها باید حتما توسط پزشک متخصص تجویز شوند.
جلوگیری
افزایش مصرف مایعات، حداقل روزی یک و نیم لیتر آب ( ۶ لیوان)
در بعضی از بیماران مصرف بعضی از غذاها منجر به ایجاد علائم سیستیت می‌شود مانند: گوجه فرنگی، شیرین‌کننده‌های مصنوعی، مرکبات، شکلات، کافئین و الکل … که البته از نظر علمی کاملاً اثبات نشده است.
مصرف رژیم غذایی ساده بدون ادویه، در بعضی از بیماران مؤثر است.
استعمال دخانیات در بعضی از بیماران باعث تشدید علائم می‌شود.
ورزش و آموزش نگهداری ادرار (تمرین مثانه) از جمله کارهایی هستند که در پیشگیری از بروز علائم سیستیت کمک کننده‌اند.
راهکارهایی برای درمان سوزش ادرار خانم‌ها
مخرج و مهبل هر دو مکان‌های مناسبی برای رشد باکتری‌ها هستند که نزدیک مجرای خروجی ادرار قرار دارند. و چون میزراه زنان چندان طولانی نیست، راه کوتاهی برای ورود باکتری‌ها به مثانه می‌شود و التهاب مثانه ایجاد میکند. باکتری‌ها حتی ممکن است تا کلیه بالا روند و ایجاد عفونت شدیدتری در آنجا بکنند.
مردان میزراه (مجاری ادراری) درازتری دارند و غده پروستات هم مواد ضد‌باکتریائی ترشح میکند که مانعی برای عفونت است. بنابراین، عفونت مجاری ادرار در مردان چیز ساده‌ای نیست و اگر مردی دچار سوزش ادرار شود، نباید آن را سرسری گرفت.
سوزش ادرار در مردان ممکن است علامت وجود یک بیماری مقاربتی، مثل سوزاک یا کلامیدیا، باشد. التهاب پروستات هم ممکن است سوزش ادرار ایجاد کند.
عوامل زیادی می‌توانند سوزش ادرار به‌وجود آورند یا آن را تشدید کنند. از جملهٔ اینها، غذاهای پرادویه، قهوه، چای، الکل، غذاهای اسیدی، مواد شیمیائی در فرآورده‌های بهداشتی، ضربه و روابط جنسی است.
عفونت‌های قارچی هم می‌توانند ایجاد سوزش ادرار کنند.
درمان سوزش ادرار
راه نجات از سوزش ادرار به‌علت آن بستگی دارد. علاوه بر درمان عفونت باکتریائی و نخوردن مواد محرک کارهای زیر را انجام دهید.
– آب بخورید. در اولین حملهٔ سوزش ادرار دو لیوان آب بخورید. سپس یک قاشق چای‌خوری جوش‌شیرین در نیم‌لیوان آب حل کرده و بخورید. در شش تا هشت ساعت بعد هر ساعت یک لیوان آب بخورید. اگر بعد از یک روز سوزش از بین نرود، به پزشک مراجعه کنید.
این کار باعث رقیق شدن محتوای پر از باکتری مجرا و بیرون راندن آنها می‌شود. در بیشتر موارد، خوردن آب زیاد برای دفع آنها کافی است و سوزش را هم از بین می‌برد.
– نزد پزشک بروید. اگر سوزش بعد از یک روز ادامه پیدا کند، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک با آزمایش ادرار و تعیین نوع باکتری یا قارچ و تجویز آنتی‌بیوتیک مناسب آن را درمان میکند. در مردان معاینهٔ پروستات هم لازم است.
– آزمایش بدهید. معمولاً با خوردن آنتی‌بیوتیک همراه با جوش‌شیرین و آب عفونت درمان می‌شود. ولی اگر سوزش ادامه یابد، آزمایش‌های بیشتری، شامل کشت، آزمایش فراصوتی کلیه، یا درون‌بینی مثانه باید انجام شود.
– سوزش را تشدید نکنید. بسیاری از غذاها و آشامیدنی‌ها مجرای ادراری را تحریک کرده و سوزش را بیشتر می‌کنند. الکل، قهوه، چای، شکلات، نوشابه‌های گازدار، مرکبات، گوجه‌فرنگی، غذاهای پرادویه، سرکه، و مواد قندی از اینها هستند. حتی قهوه بدون کافئین هم تحریک‌کننده است.
حذف تمام این مواد از برنامهٔ غذائی سوزش و ناراحتی‌های دیگر آن را ظرف ده روز از بین می‌برد. وقتی سوزش برطرف شد، هر بار یکی از اینها را به رژیم غذائی اضافه کنید و ببینید آیا به آن حساسیت دارید یا نه. لااقل یک لیتر آب در روز بنوشید.
– ناراحتی دفع را کم کنید. ادرار کردن از میان میزراه ملتهب مانند پاشیدن نمک بر زخم تا باکتری‌های مخرج وارد مهبل نشود.
– ادرار کنید. تماس جنسی از علل شایع عفونت و سوزش میزراه است. بعد از هر نزدیکی ادرار کنید و خود را با آب بشوئید. شستن مهبل با محلول آب و کمی جوش‌شیرین نیز کار خوبی است.
– از مواد محرک دوری کنید. برخی صابون‌ها، ضدبوها، و حتی کاغذ‌های توالت دارای مواد شیمیائی تحریک‌کنندهٔ میزراه و پوست اطراف آن هستند. به نوع کالائی که می‌خرید توجه کنید.
– خود را خشک کنید. در تابستان نگذارید لباس مرطوب به تنتان بماند، چون رشد باکتری‌ها و مخمرهای مهبل را تحریک می‌کنند. اگر می‌توانید، در هر فرصتی لباس زیر را عوض کنید.
چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟
– سوزش ادرار بعد از ۲۴ ساعت برطرف نشود.
– سوزش با ترشح مهبل یا آلت‌تناسلی همراه است.
– علاوه بر سوزش، احساس نیاز به دفع ادرار، تب، لرز، یا درد پشت هم وجود دارد.(دکتر لیلا هاشمی – مجله پزشکی مادر)