جولان مجدد سهامدار حقیقی در بورس
بهزاد بهمن‌نژاد: هفته گذشته بازار در حالی با رشد ۵/۰ درصدی شاخص کل مواجه بود که خریداران حقیقی بار دیگر حضور فعال‌تری نسبت به حقوقی‌ها داشتند. در پی افزایش میانگین ارزش معاملات روزانه به حدود ۶۰۰ میلیارد تومان، بازار سرمایه شاهد ورود حجم قابل توجهی از نقدینگی طی هفته‌های اخیر است. بنابراین، طی هفته گذشته (از شنبه تا سه‌شنبه) تغییر مالکیت ۳/۶۴۸ میلیارد ریالی (معادل ۴/۴ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی انجام شده است. بررسی این روند نشان می‌دهد روز سه‌شنبه به دنبال رشد قابل توجه شاخص کل، حضور حقوقی‌ها در نقش فروشنده به شدت افزایش یافته (ثبت تغییر مالکیت ۴/۱۱ درصدی) که بیشترین نقش را در تغییر مالکیت کل هفته داشته است. به دنبال اقبال شدید افراد حقیقی به بورس، بیشتر سهام موجود به بیشینه قیمتی (یعنی ارزش واقعی) خود نزدیک شده‌اند. بر این اساس، به رغم آنکه طی هفته گذشته شاخص کل روند ملایمی را سپری می‌کرد، حقوقی‌ها محتاطانه در نقش خریدار سهام جدید ظاهر شدند و به عکس، با رسیدن قیمت‌ها به پیک خود، عرضه‌های قابل توجهی انجام دادند.
در این مطلب، نحوه تغییرات مالکیت سهامداران حقوقی به حقیقی در هفته پیشین در ۱۲ نماد با بیشترین حجم معاملات طی ماه گذشته مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس، ۱۰ نماد اول از منظر بیشترین حجم معاملات طی هفته گذشته به ترتیب عبارتند از: بانک صادرات ایران «وبصادر»، بانک ملت «وبملت»، سرمایه‌گذاری نفت و گاز تامین «تاپیکو»، گروه بهمن «خبهمن»، پالایش نفت بندرعباس «شبندر»، سرمایه‌گذاری صنعت بیمه «وبیمه»، بانک پاسارگاد «وپاسار»، زامیاد «خزامیا»، ایران خودرو «خودرو» و سرمایه‌گذاری سایپا «وساپا». همچنین، مخابرات ایران «اخابر» و بانک تجارت «وتجارت» از میان نمادها با بیشترین حجم معاملات طی ماه گذشته انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته‌اند. برای درک شهودی از این تغییرات مالکیت، نمودارهایی رسم شده است که در طول متن با ارائه مثال‌های عددی توضیح داده خواهند شد.
در نماد «وبصادر» طی هفته گذشته تغییر مالکیت ۶/۴۵۹ میلیارد ریالی (معادل ۳/۱۹ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی روی داد. همانطور که در نمودار مشاهده می‌شود، در روز شنبه تغییر مالکیت به ارزش ۱۸۷ میلیارد ریال از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی انجام شده است که نسبت به ارزش کل معاملات نماد در آن روز، یعنی ۶/۳۴۴ میلیارد ریال، ۳/۵۴ درصد کل را نشان می‌دهد. به عبارت دیگر، سهام با ارزشی معادل ۱۸۷ میلیارد ریال توسط حقوقی‌ها فروخته و به وسیله حقیقی‌ها خریداری شده که ۳/۵۴ درصد کل معاملات این نماد را شامل می‌شود. بنابراین در نمودار، میزان تغییر مالکیت با رنگ سبز و در بالای منحنی قرار گرفته است. به طور مشابه، اگر معاملات روز چهارشنبه در نظر گرفته شود، ۱/۲ درصد از کل ارزش معاملات باعث تغییر مالکیت سهام از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی‌ها شده است که با رنگ قرمز و در پایین نمودار نمایش داده شده است (یعنی تغییر مالکیت از سوی حقیقی‌ها به حقوقی‌ها). بررسی معاملات نشان می‌دهد عرضه‌های سنگینی به ویژه در ابتدای هفته از سوی حقوقی‌ها انجام شده است، اما در روز چهارشنبه که نماد منفی شده، سهامداران حقوقی نیز در نقش خریدار حضور پررنگ‌تری داشتند. از جمله عرضه‌های هفته گذشته می‌توان به فروش ۱۱۰ میلیون سهمی «وبصادر» توسط شرکت مادر تخصصی مالی و سرمایه‌گذاری سینا اشاره کرد.
در نماد «وبملت» نیز طی معاملات هفته گذشته، تغییر مالکیت ۷/۲۱۰ میلیارد ریالی (معادل ۷/۲۴ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی روی داده است. سبزرنگی نمودار در کل هفته نشان از حضور قابل توجه حقوقی‌ها در نقش فروشنده این سهم دارد. به عنوان مثال، طی هفته گذشته ۱۲۰ میلیون سهم «وبملت» توسط شرکت بین‌المللی عمران رضوی فروخته شد. از سوی دیگر، «تاپیکو» طی هفته سپری شده تغییر مالکیت ۱/۵۶ میلیارد ریالی را (معادل ۴/۹ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی تجربه کرده است. سه‌شنبه تنها روز مثبت این نماد طی هفته گذشته به شمار می‌آید که سهامداران حقوقی نیز بر خلاف سایر روزها، در نقش فروشنده حضور فعال‌تری پیدا کردند.
اما، نماد «خبهمن» طی هفته گذشته تغییر مالکیت ۵/۱۱ میلیارد ریالی (معادل ۱/۲ درصد ارزش کل معاملات) را از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی شاهد بوده است. بررسی معاملات این نماد نشان می‌دهد در تمامی روزهای هفته گذشته (به جز یکشنبه) حقوقی‌ها در نقش فروشنده حضور پررنگ‌تری داشته‌اند، اما عرضه‌های انجام شده در روز یکشنبه به قدری شدید بوده که در کل هفته تغییر مالکیت یاد شده را به همراه داشته است.
«شبندر» به عنوان پنجمین نماد پرمعامله هفته گذشته، تغییر مالکیت ۷/۱۹ میلیارد ریالی (معادل ۸/۳ درصد ارزش کل معاملات) را از سوی حقوقی‌ها به حقیقی‌ها شاهد بوده است. عرضه‌های سنگین حقوقی‌ها به ویژه در روز سه‌شنبه (تنها روز مثبت این نماد در هفته گذشته) عامل اصلی این تغییر مالکیت است.
در نماد «وبیمه» نیز تغییر مالکیت ۲/۳۶ میلیارد ریالی (معادل ۴/۲۰ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی انجام شده است. عرضه‌های سنگین حقوقی‌ها طی هفته گذشته باعث سبزرنگ بودن نمودار این نماد در تمامی روزهای هفته شده است. فروش ۱۱ میلیون سهم این نماد توسط شرکت بیمه البرز طی هفته گذشته از جمله این عرضه‌ها است.
در این شرایط، در نماد «وپاسار» تغییر مالکیت ۲/۲۴ میلیارد ریالی (معادل ۳/۴ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی انجام شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد در تمامی روزهای هفته (به جز شنبه) حقوقی‌ها در نقش خریدار بسیار فعال بوده‌اند، اما عرضه‌های شدید (۲۴۱ میلیارد ریال) روز شنبه این تغییر مالکیت را طی هفته گذشته سبب شده است.
همچنین، «خزامیا» تغییر مالکیت ۲۳ میلیارد ریالی (معادل ۶/۴ درصد ارزش کل معاملات) را از سوی حقوقی‌ها به حقیقی‌ها شاهد بوده است. سهامداران حقوقی در ابتدای هفته در نقش خریدار حضور بیشتری داشته‌اند که این روند در پایان هفته با منفی شدن قیمت این سهم تغییر کرده است و حقوقی‌ها خریدهای قابل توجهی را انجام داده‌اند.
از سوی دیگر، «خودرو» تغییر مالکیت ۶/۴۶ میلیارد ریالی (معادل ۸/۱۳ درصد ارزش کل معاملات) را از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی تجربه کرده است. منفی بودن این نماد در هفته گذشته و حکایت از حضور حقوقی‌ها در نقش خریدار سهام آن دارد. از این میان می‌توان به خرید ۱/۱۲ میلیون سهم توسط شرکت سرمایه‌گذاری سمند طی هفته گذشته اشاره کرد.
اما، در نماد «وساپا» تغییر مالکیت ۳/۲۹ میلیارد ریالی (معادل ۷/۱۷ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی انجام شده است. سبز بودن نمودار در تمامی روزهای هفته گواهی بر این امر است.
از سوی دیگر، «اخابر» تغییر مالکیت ۸/۲۳ میلیارد ریالی (معادل ۳/۱۰ درصد ارزش کل معاملات) را از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی شاهد بوده است. قرمز رنگ بودن نمودار در تمامی روزهای هفته نشان می‌دهد حقوقی‌ها در نقش خریدار حضور بسیار فعالی داشته‌اند.
در نهایت، نماد «وتجارت» طی هفته گذشته شاهد حضور نسبتا پررنگ حقوقی‌ها در نقش فروشنده به ویژه در روز سه‌شنبه بوده، به طوری که در این نماد تغییر مالکیت ۶/۴۳ میلیارد ریالی (معادل ۸/۲ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی صورت گرفته است. در این میان، فروش ۲۰۰ میلیون سهم این نماد توسط شرکت بین‌المللی عمران رضوی قابل توجه است.