تحلیل وضعیت سودآوری در فولاد خوزستان
ساتین به نقل از شروین شهریاری :
Shervin.shahriari@turquoisepartners.com
پرسش بدون ذکر نام از طریق پست الکترونیک: وضعیت آینده فولاد خوزستان با توجه به افت قیمت‌های فروش چگونه خواهد بود؟
پاسخ: فولاد خوزستان به همراه ذوب‌آهن اصفهان و فولاد مبارکه یکی از سه قطب اصلی فولادسازی ایران است که ۲۴ درصد ظرفیت تولید فولاد خام کشور را در اختیار دارد. کارخانه شرکت در ۱۰کیلومتری شهر اهواز قرار دارد که با ظرفیت اسمی ۵/۳ میلیون تن، انواع شمش فولادی شامل بیلت، اسلب و بلوم را از ترکیب مواد اولیه سنگ‌آهن و آهن قراضه تولید می‌کند. یکی از مزیت‌های مهم خوزستان، عدم وابستگی در تولید و فروش است به نحوی که عمده مواد اولیه آن از فروشندگان داخلی تامین می‌شود و به سبب مازاد تقاضا نسبت به تولید، کل محصولات خود را نیز از طریق بورس کالا در داخل می‌فروشد؛ ضمن آنکه قیمت شمش داخلی به سبب همین مازاد تقاضا از نوسانات نرخ فولاد در منطقه و قیمت آزاد ارز در برابر ریال پیروی می‌کند.
شرکت ظرف سه سال آینده برنامه افزایش ظرفیت به ۵ میلیون تن با سرمایه‌گذاری ۳۱۰۵ میلیارد ریال و ۱۷۳ میلیون یورو را در دست اجرا دارد که این طرح تاکنون حدود ۱۹ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و با سرعت پیشرفت کنونی بعید است که در موعد مقرر به بهره برداری برسد. سهام این شرکت در فرآیند خصوصی‌سازی در سال گذشته به کنسرسیومی متشکل از یکی از زیرمجموعه‌های صندوق بازنشستگی نفت و برخی دیگر از شرکا واگذار شد که به سبب اقساطی بودن معامله، احتمال تقسیم سود بالای شرکت در سالیان آتی جهت تامین نقدینگی سهامداران عمده زیاد است.
“فخوز” قصد دارد در سال جاری در مجموع ۵/۳ میلیون تن شمش فولادی در ابعاد مختلف مشتمل بر ۳۳/۱ میلیون تن اسلب و ۱۷/۲ میلیون تن بلوم و بیلت را تولید و به فروش برساند. در جدول شماره یک، بودجه فروش ارائه شده توسط شرکت برای سال ۹۲ در مقایسه با پیش‌بینی تحلیلی امسال و سال آینده را مشاهده
می‌کنید.
همان طور که از ارقام جدول مشخص است، برآورد تحلیلی از درآمد فروش حدود ۱۵۲۲میلیارد ریال کمتر از بودجه شرکت محاسبه شده است. در این راستا باید توجه داشت که نرخ‌های فروش اخیرا در بورس کالا به ۱۴۰۰ تومان در هر کیلو برای بلوم و بیلت افت کرده که باعث شده قیمت میانگین ۱۵۰۰ تومانی برای شمش در شش ماهه دوم در محاسبات لحاظ شود (نرخ میانگین فروش بلوم و بیلت در فصل پاییز ۱۶۳۲ تومان در هر کیلو بوده است).
علاوه بر این، در فصل پاییز بازار فولاد با رکود شدیدی مواجه بوده و شرکت تنها قادر به فروش ۶۵۸ هزار تن محصول (۲۸ درصد کمتر از متوسط دو فصل قبلی) شده است. به این ترتیب با فروش ۴۸/۲ میلیون تن در نه ماهه، حتی دستیابی به فروش ۳/۵ میلیون تنی نیز بلندپروازانه به نظر می‌رسد و شرکت احتمالا تنها با اتکا به مجوز صادرات شمش (که اخیرا صادر شده) قادر به تحقق آن خواهد بود. برای سال آینده افزایش ۳درصدی حجم فروش با عنایت به موجودی انبار شرکت منظور شده و هیچ گونه افزایش نرخ شمش در پیش‌بینی تحلیلی لحاظ نشده است.
حال به جدول شماره دو مراجعه کنید که در آن پیش‌بینی تحلیلی از سودآوری «فخوز» در سال‌های ۹۲ و ۹۳ در کنار بودجه شرکت و عملکرد تاریخی ارائه شده است. (ارقام به میلیون ریال)
در تحلیل ارقام جدول شماره ۲ باید به چند نکته توجه داشت:
۱- هزینه مواد مصرفی «فخوز» در پیش‌بینی تحلیلی با ضرایب مصرف تاریخی (نسبت به حجم تولید شمش) و با نرخ میانگین تاریخی (نسبت به نرخ فروش شمش) محاسبه شده‌اند. با مبنا قرار دادن همین ضرایب و با احتساب ثابت ماندن قیمت شمش در بورس کالا (به طور میانگین ۱۵۰۰ تومان در هر کیلو برای بلوم و بیلت) برآورد هزینه خرید و مصرف مواد اولیه در شش ماهه دوم و سال ۹۳ انجام شده است.
۲- هزینه دستمزد و سربار در سال آینده (به جز انرژی و استهلاک) در شش ماهه دوم معادل عملکرد واقعی شش ماهه اول و در سال ۹۳ با رشد ۲۰ درصدی لحاظ شده‌اند. مقایسه روند گذشته «فخوز» نشان می‌دهد که افزایش هزینه‌های مزبور از نرخ تورم تبعیت می‌کند؛ بنابراین، ضریب ۲۰ درصدی مزبور برای رشد سرفصل‌های هزینه‌ای دستمزد و سربار در سال آینده برآوردی واقع‌بینانه با عنایت به روند تاریخی به شمار می‌رود.
۳-هزینه مصرف انرژی سالانه شرکت تقریبا ۳۰۰ میلیارد تومان (۳۷۵ ریال به ازای هر سهم) است. با وجود آنکه هنوز نرخ حامل‌های انرژی در سال ۹۳ تعیین نشده، ضریب افزایش این هزینه در برآورد تحلیلی برای سال آینده ۵۰ درصد فرض شده است. بدیهی است، هر گونه افزایش بیشتر قیمت حامل‌های انرژی (به ویژه برق که عمده هزینه انرژی را شامل می‌شود) می‌تواند رقم هزینه‌ها را در این بخش افزایش دهد.
۴- بنا بر بند ۵۵ قانون بودجه کل کشور در سال ۹۲، شرکت‌های سنگ‌آهنی که پروانه آنها به نام ایمیدرو است موظف به پرداخت هزینه انتفاع از پروانه بهره برداری از معادن به ماخذ ۵ درصد قیمت فروش فولاد خوزستان بر مبنای حجم تولید خود هستند. سنگ‌آهنی‌ها معتقدند پرداخت این هزینه باید به نسبت ۴۰ به ۶۰ درصد بین آنها و فولاد سازان تقسیم شود. با آنکه هنوز این مساله مورد پذیرش فولادسازان قرار نگرفته، برای سال آینده و به منظور رعایت حداکثر احتیاط، پرداخت سهم ۶۰ درصدی مزبور برای فولاد خوزستان به نسبت تناژ سنگ‌آهن خریداری شده در نظر گرفته شده تا تاثیر بدبینانه‌ترین سناریو در این بخش دیده شود. بدیهی است در صورت عدم تحقق این هزینه، سود خالص شرکت به میزان ۲۳۵ ریال افزایش می‌یابد و به محدوده ۲۰۰ تومان به ازای هر سهم می‌رسد.
۴-هزینه‌های عمومی و اداری و سرفصل هزینه‌های عملیاتی در پیش‌بینی تحلیلی سال آینده با افزایش ۲۰ درصدی نسبت به بودجه تحلیلی سال‌جاری (که خود معادل دو برابر عملکرد واقعی شش ماهه نخست است) برآورد شده‌اند.
۵- هزینه‌های مالی و درآمد متفرقه در شش ماهه دوم (تحلیلی) معادل رقم نیمه نخست سال لحاظ شده‌اند. برای سال آینده نیز ارقام برآوردی در این دو بخش با عنایت به عدم تغییر جریان نقدینگی شرکت، برابر با پیش‌بینی تحلیلی سال ۹۲ لحاظ شده‌اند.
۶- محاسبه مالیات در بودجه تحلیلی با پیروی از الگویتاریخی انجام شده است.
با در نظر گرفتن موارد فوق مشاهده می‌شود که سود خالص هر سهم فولاد خوزستان در سال ۹۲ مطابق مفروضات این برآورد، در محدوده ۷ درصد بالاتر از آخرین بودجه اعلامی به دست می‌آید؛ حال آنکه برای سال ۹۳، در صورت ثبات نرخ‌های فروش و مواد اولیه، افزایش ۵۰ درصدی هزینه انرژی و پرداخت سهم ۶۰ درصدی از بهره مالکانه معادن، کاهش ۲۵ درصدی سودآوری نسبت به برآورد تحلیلی ۹۲ محتمل است.
در این میان، تاثیر سه عامل مهم بر سودآوری سال آینده خوزستان باید از سوی سرمایه گذاران مورد توجه دقیق قرار گیرد. نخست؛ حساسیت بسیار بالای سودآوری در برابر تغییر قیمت‌های فروش است.
محاسبات نشان می‌دهد که در نظر گرفتن هر ۱۰ درصد تغییر در قیمت شمش فولاد برای میانگین سال (نسبت به پیش‌بینی تحلیلی ۹۳) حدود ۱۹ درصد بر درآمد خالص هر سهم موثر خواهد بود. از سوی دیگر هر ۱۰ درصد تغییر قیمت انرژی، تقریبا ۲ درصد بر نوسان سود خالص سهم اثر می‌گذارد. در نهایت، هر ۱۰ درصد تغییر سهم شرکت از پرداخت بهره مالکانه معادن سنگ‌آهن (که در تحلیل حاضر ۶۰ درصد فرض شده) نیز موجب نوسان ۲ درصدی سود خالص
می‌شود.
بدیهی است کارشناسان با تغییر هر یک از پارامترهای سه گانه فوق می‌توانند به نتایج متفاوتی در خصوص افق سودآوری آتی شرکت دست یابند.
