از خمیر مرغ تا گوجه‌های هورمونی / متولی مقابله با محصولات سرطان زا کیست و مجازاتش چیست؟!
هفته‌ها و ماه‌های گذشته، پر بود از اخباری مبنی بر مجاز بودن یا نبودن استفاده از خمیر مرغ تا مضر بودن آنچه برای براق شدن پوست میوه‌هایی چون سیب مورد استفاده قرار می‌گیرد و یا به عنوان هورمون زودرس کردن به میوه‌هایی چون گوجه فرنگی زده می‌شود، که عموم جامعه را بابت سلامت مواد غذایی‌شان نگران کرده است، ولی آیا نگرانی‌ها رفع شده؟
به فاصله کوتاهی از مرگ خواننده جوان موسیقی پاپ کشورمان و چند هنرمند دیگر بر اثر سرطان و در حالی که نگرانی از شیوع روزافزون این بیماری جامعه را ملتهب کرده است، اخبار ناخوشی درباره سلامت برخی محصولات غذایی منتشر شده که هیچ یک به نتیجه خاصی منجر نشده است.اگر پیش از این تصور بر این بود که تنها اقلام خوراکی مانند سوسیس، کالباس، ناگت و دیگر مواد غذایی پر کاربرد در فست فود‌ها و امثال چیپس و پفک سلامت مردم را به خطر انداخته و ایشان را در معرض ابتلا به بیماری‌های سختی چون سرطان قرار می‌دهند، حال پای میوه‌ها نیز به این فهرست خطر‌آفرین باز شده تا دیگر نتوان به سادگی قضاوت کرد، پسوند «غذای سالم» به چه چیزی قابل چسباندن است!
مدتی است وزارت بهداشت رویه شفاف سازی در پیش گرفته و هر از چندگاهی، یک بار از حقیقتی تلخ درباره یک دسته محصولات مرتبط با سلامت مردم رونمایی می‌کند تا به دنبالش یا اتفاقی رخ نداده و نومیدی برای جامعه به ارمغان بیاید و یا انواع و اقسام تأیید‌ها و تکذیب‌ها کاری کند که نتوان نتیجه گرفت چه شده است.
این روند تقریبا از زمانی آغاز شد که وزارت بهداشت اعلام کرد صدا و سیما به تذکرات متعدد ایشان درباره ممنوعیت تبلیغات امثال چیپس و پفک بی‌محلی می‌کند و ایشان توان اعمال ممنوعیت تبلیغ این محصولات را ندارند تا حکایت مضرات سیگار و تولید انبوه آن به نوعی به اذهان متبادر شده و پیرو آن هیچ اتفاقی رقم نخورد.
ماجرا بعد‌ها با بازگشایی دوباره پرونده برنج‌های آلوده ادامه یافت و بعد پای سوسیس و کالباس به میان آمد تا وزیر بهداشت که به نوعی عالی‌ترین متولی سلامت در جامعه است، از ناچاری به نصیحت روی آورده و بگوید خود و خانواده‌اش هرگز از این محصولات استفاده نمی‌کنند، چون آن‌ها را مضر برای سلامت می‌دانند.
این حکایت همینطور ادامه یافت و به حکایت پر حاشیه استفاده از پالم در لبنیات رسید تا بعد نگرانی تزریق شده به جامعه، با افشای استفاده از ورنی خاصی برای براق کردن پوست برخی میوه‌ها بروز کرده و پیرو آن خبر برسد که گوجه فرنگی‌های بازاری و برخی دیگر از میوه‌ها نیز با هورمون رسیده می‌شوند؛ اینجا بود که به نظر داستان نگرانی عمومی به نقطه اوج خود رسیده بود و باید با تدبیری شایسته، ختم به خیر شود؛ اما دست کم تا به امروز چنین نشده است.
اگر به این اخبار نومید کننده، آلودگی آب کلان شهری چون تهران به نیترات را هم اضافه کرده و تأیید و تکذیب‌ها درباره مجاز بودن/نبودن استفاده از خمیر مرغ در تولید فست فود‌ها را اضافه کنیم، به نظر تمامی ماجرا را تا به امروز روایت کرده‌ایم، ولی حاصل انتشار این اخبار چه بوده است؟
پاسخ به این سؤال تا این لحظه تقریبا هیچ است، جز اینکه مردم می‌دانند کمتر محصول غذایی سالمی در سفره غذایشان یافت می‌شود، چراکه پیشتر می‌دانستند مرغ‌های هورمونی، گوشت‌های وارداتی، حبوبات عمل آمده با سموم فراوان، سبزیجات آبیاری شده با آب‌های آلوده و… بخش عمده‌ای از محصولات غذایی‌شان را خارج از محدوده «سلامت» قرار داده است!
با این پاسخ تقریبا جامع و موجز، به این خواهیم رسید که چه کسی متولی مقابله با تولید این محصولات ناسالم است و چرا برای توقف تولیدشان کاری نمی‌کند؟ وزارت بهداشت یا مجلس؟ سازمان‌هایی چون استاندارد یا وزارت خانه‌هایی چون جهاد کشاورزی کجای ماجرا هستند؟ آیا صرف هشدار دادن به مردم درباره ناسالم بودن برخی مواد غذایی کفایت می‌کند یا در پس این اخبار ناخوشایند، کم کاری یک یا چند نهاد مشهود است که مغفول واقع شده؟
آنچه واضح است، اقدام برخی مسئولان برای شفاف سازی و برملا کردن رازهای پنهانی که سلامت جامعه را به خطر انداخته و موجب شده بیماری‌هایی چون سرطان روز به روز قربانیان بیشتری بگیرند، جای تقدیر دارد؛ اما این تنها قسمت کوچکی از ماجراست چراکه نه تنها سایه خطرات از سر جامعه دور نشده، بلکه رنجی مضاعف به ایشان تحمیل شده که تنها توجیه برای انتقال آن به جامعه، پدید آوردن عزمی فراگیر برای مقابله با این خطرات است.
به عبارت بهتر، تنها زمانی می‌توانیم از این افشاگری‌ها خرسند باشیم که ببینیم اقدامات موثری برای سالم کردن غذای مردم صورت گرفته و روز به روز از دردهایی که به تدریج به جان مردم افتاده و می‌افتد، کاسته می‌شود که پیش شرط تحقق این هدف، مشخص شدن متولی سلامت جامعه در همه امور مرتبط است و البته محاکمه قصور کنندگانی که موجب شده‌اند این همه خرابی‌های آشکار شده، به وجود آیند..