تقی توکلی، بنیانگذار «کبریت توکلی» درگذشت +عکس و زندگینامه
تقی توکلی کار آفرین و بنیانگذار صنعت نوین آذربایجان صبح امروز (سهشنبه) در ۸۶ سالگی و به دلیل کهولت سن در منزل خود در تبریز چشم از جهان فروبست.
مهندس محمد تقی توکلی که متولد ۱۳۱۰ بود از بانیان اصلی صنعت ماشینسازی تبریز و کوچکترین فرزند پسر “حاج علی عسگر توکلی”، مالک و بنیانگذار کارخانه “کبریت توکلی” تبریز بود.
زندگینامه تقی توکلی:
تقی توکلی، سال ۱۳۱۰ هجریشمسی در تبریز قدم به عرصه حیات گذاشت. در ۶ سالگی توسط پدر تاجر پیشهاش به مدارس قدیمی راه یافت و سپس به تهران رفت و در دبیرستان البرز به تحصیل پرداخت. بعد از اخذ دیپلم، جهت تکمیل معلومات راهی آمریکا شد و پس از ۵ سال تحصیل در رشته مهندسی مکانیک، از دانشگاه نبراسکای آمریکا فارغالتحصیل و به وطن مراجعه کرد.
بیشتر مردم آذربایجان عمده کار او را احداث کارخانه ماشینسازی تبریز میدانند که در سال ۱۳۴۵ هجریشمسی در منطقه غرب تبریز احداث شد، اما اکثریت کارخانههای همجوار مانند پمپایران، موتوژن، ایدم، کمپرسورسازی، و شرکت گسترش صنایع ریلی، نیز بخشی از خدمات این مرد صنعت بهشمار میرود.
وی از سال تأسیس به مدت ۹ سال، اولین مدیرعامل کارخانه ماشینسازی تبریز بود، ولی پس از وقوع جریانهای انقلابی، از مسئولیت خود استعفا داد و با کولهباری از تجربه در کارخانه کبریتسازی توکلی مشغول بهکار شد.
حاج علی عسگر توکلی بنیانگذار کبریت توکلی یا همان حاجی آقا کبریت ساز توکلی ساکن ایروان و تاجر قند و شکر و کبریت بود که به تبریز نقل مکان کرد و در سال ۱۲۹۷ کارخانه کبریتسازی توکلی را ایجاد کرد. حاجی آقا کبریت ساز دارای ۲ دختر و ۵ پسر بود که فرزندانش نیز در این راه او را یاری میکردند. این کارخانه هماکنون با قدمت یکصد سال، قدیمیترین کارخانه فعال در کشور محسوب میشود.
توکلی به همراه پدرش خدمات ارزندهای در صنعت کشور انجام داده است که از میان آنها میتوان به احداث کارخانه کبریت توکلی، راهاندازی اولین کارخانه برق خصوصی، احداث کارخانه نئوپان، احداث کارخانه فورمیکا سازی و احداث کارخانه نئوپان روکشدار اشاره کرد که دستگاههای این کارخانهها، از کشورهای آلمانشرقی، غربی و یوگسلاوی خریداری و مورد استفاده قرار گرفتهاند.
وی در سال ۱۳۸۵ هجریشمسی از طرف فرهنگستان علوم جمهوریاسلامی ایران، بهعنوان مهندس برجسته کشور انتخاب و مورد تجلیل قرار گرفت.
خانواده توکلی هم اکنون علاوه براین که بزرگ ترین تولیدکننده کبریت کشور و یکی از مهم ترین تولیدکنندگان کبریت در جهان هستند، یکی از بزرگ ترین کلکسیون های کبریت جهان را نیز دارند.
فرزند محمد تقی توکلی و نوه حاج تقی کبریت ساز توکلی از اعضا افتخاری انجمن کلکسیون داران کبریت کشور است و در مجموعه خانواده توکلی بیش از ۲۰ هزار قوطی کبریت وجود دارد.
خانواده توکلی در یک نگاه
حاج تقی توکلی پس از مهاجرت به تبریز باتوجه به اینکه در قفقاز با تولید کبریت آشنایی پیدا کرده بود، در سال ۱۲۹۷ یعنی حدود یک قرن پیش اولین کارگاه و کارخانه تولید کبریت را راهاندازی کرد و از آن پس به حاج تقی کبریت ساز توکلی شهره شد.
حاج تقی کبریت ساز توکلی برای خرید ماشین آلات به چند کشور از جمله آلمان سفر کرد و در نهایت ماشین آلات به روزی را از این کشور وارد و در سال ۱۳۲۵ کارخانه جدید کبریت سازی توکلی را راه اندازی کرد.
با مرگ حاج تقی توکلی در سال ۱۳۳۷ پسرش محمد تقی که تحصیل کرده آمریکا بود سکان هدایت کارخانه کبریت سازی را در دست گرفت و آن را توسعه داد.
محمد تقی توکلی در سال ۱۳۴۲ به این فکر افتاد که با دورریز چوب های کارخانه کبریت سازی، کاری انجام دهد و همین موضوع به راه اندازی نخستین کارخانه نئوپان سازی و کابینت سازی منجر شد.
درسال ۱۳۴۷ محمد تقی توکلی به فکر راه اندازی کارخانه ماشین سازی در تبریز افتاد و این مهم را به مسئولان سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران پیشنهاد داد و در نهایت با تلاش او این کارخانه با همکاری چکسلواکی راه اندازی شد.
محمد تقی توکلی سه سال پیش در گفت و گویی اعلام کرد کارخانه کبریت سازی توکلی با تولید سالانه ۱۰میلیارد جعبه کبریت، بزرگترین تولیدکننده کبریت در جهان است.
ساتین
اگر این کارها را نمیکرد الان مسلمانان همدیگر را از گرسنگی میخوردند و با گاری و قاطر تردد میکردند و فقط دلار و سکه بالا و پایین میکردند و میرفتند خارج برای کسب و کار و زندگی و مملکت مثل اتیوپی و جزیره ادمخوارها میشد و دایم به سایر ملل بد و بیراه میگفتند به دلیل این وضعیت.