چه زمانی دور تند فن پراید روشن میشود

چه زمانی دور تند فن پراید روشن میشود

دور تند و کند فن پراید
علت روشن شدن فن در دمای پایین
اگر فن ماشین کار نکند چه اتفاقی می افتد

به حالتی که در آن فن رادیاتور ماشین پیوسته کار می‌کند، یکسره شدن فن خودرو می‌گویند. همه ماشین‌ها فن دارند. وظیفه‌ای که این فن بر عهده دارد این است که آب رادیاتور را خنک نماید و همچنین دمای موتور را کم کند. در حقیقت این‌که خودرویی فن نداشته باشد امری محال است. امروزه تکنولوژی فن‌های رادیاتور هم مشابه دیگر قطعات خودرو پیشرفت کرده است و دارای امکانات بیشتری شده است. در اتومبیل‌های قدیمی همچون پیکان، فن خودرو به وسیله یک تسمه به موتور متصل بود و زمانی‌که موتور کار می‌کرد، آن پروانه یکسره بدون هیچ‌گونه پیچیدگی خاصی شروع به کار می‌نمود. فقط خرابی آن پاره شدن تسمه پروانه و یا شکستن پروانه فن بود. در این مقاله به دلایل یکسره کار کردن فن پراید می‌پردازیم، امید است تا پایان این مقاله همراه ما باشید تا بتوانید این مشکل را برطرف کنید.

بعد از گذشت مدت زمانی که سیستم خودروها پیشرفته‌تر شدند، فن‌ها دیگر یکسره کار نمی‌کردند و هوشمند شدند. در این صورت با رسیدن به دمای مورد نظر فن کار می‌‌کند و در دمای مورد نظر فن قطع می‌کند. این امر موجب می‌شود که با یکسره کار کردن فن، با مشکل کاهش بیش از اندازه دما مواجه می‌شویم که برای موتور زیان دارد. اما گاهی اوقات بنا به دلایلی فن خنک‌کننده رادیاتور ماشین، خاموش نمی‌شود و پیوسته کار می‌کند. این مشکل می‌تواند نشانه‌ای جدی در اتومبیل باشد.

علت روشن شدن دور تند فن پراید

در خودروهای کاربراتوری که فاقد ECU بودند، از فشنگی‌های دمای آب استفاده می‌شد که به صورت مستقیم به فن متصل می‌شدند. این فشنگی دمای آب را کنترل و بالا رفتن آن را به صورت سیگنال به الکتروموتور پشت پروانه منتقل می‌کرد. یونیت پشت فن که به سیگنال‌های دمای بالای ارسالی از فشنگی‌ها حساس بود، با دریافت چنین پیام‌هایی فن را روشن می‌کرد. در این میان اگر به هر دلیلی ارتباط فشنگی‌ها با الکترو موتور قطع می‌شد، سیستم به صورت مداوم کار می‌کرد تا از بالا رفتن دمای موتور جلوگیری کند.

اما در خودروهای انژکتوری موتور خودرو به سوئیچی حرارتی مجهز می‌شود که دمای سرسیلندر را به یونیت فن گزارش می‌دهد. این سوئیچ در زمان از کار افتادن سنسور دمای آب، در صورت رسیدن دمای سرسیلندر به ۱۱۸ درجه سانتی‌گراد، فعال شده و سیگنال‌های لازم را به یونیت فن ارسال می‌کند. همچنین فنِ سیستم خنک کننده با سیستم تهویه مطبوع در ارتباط است تا شرایط دور فن را بر اساس وضعیت کولر انتخاب کند. به این ترتیب که، دمای اوپراتور و فشار گاز سیستم کولر نیز به ECU فن اعلام می‌شود تا طبق آن دور صحیح فن انتخاب گردد. این ارتباط کمک می‌کند تا در شرایط بحرانی افزایش دما، کمپرسور کولر را قطع کند که در این صورت چراغ STOP را در صفحه نمایشگر روشن کند.

مهم‌ترین دلایلی که موجب یکسره کار کردن فن ماشین پراید ماشین می‌شود عبارتند از:

رله فن عامل اصلی تداخل در عملکرد فن

قطعه‌ای سخت افزاری که برای راه اندازی فن خنک‌کننده موتور است رله فن (Fan relay) نام دارد.

این قطعه در قسمت سیم‌کشی فن خنک‌کننده قرار دارد. به طور خلاصه می‌توان گفت که رله فن وظیفه دارد در هر زمانی‌که ECU دستور کار کردن فن‌ها را می‌دهد برق ۱۲ ولت را به فن‌ها ‌برساند.

آسیب دیدن رله‌ها در اثر داغ شدن سبب می‌شود که پلاتین آن‌ها به یکدیگر بچسبند.

هنگامی‌که ECU تشخیص دهد که فن به اندازه کافی کار کرده است، یک پالس را به رله می‌فرستد و کنتاکت‌های رله فن باز می‌شود و فن خاموش می‌شود.

کنتاکت‌های رله فن در اثر کار کردن دچار فرسودگی می‌شوند. همان‌طور که در بالا هم اشاره شد فرسودگی و داغ شدن بیش از اندازه آن‌ها نیز سبب می‌شود پلاتین آن‌ها به یکدیگر بچسبند و فن یکسره شده و همواره کار کند.‌

برای این‌که متوجه این موضوع شوید بایستی دیاگی بزنید که به طور تخصصی قسمت فن موتور را بررسی کند.

خرابی فشنگی آب

یکی دیگر از عوامل یکسره کار کردن فن پراید می‌تواند مربوط به خرابی فشنگ آب باشد.

وظیفه‌ای که آب رادیاتور بر عهده دارد این است که موتور خودرو را خنک کند. این آب با عبور از منافذ سیلندر، گرما را به خود می‌گیرد و سیلندر را خنک می‌نماید.

آب می‌چرخد و با عبور از رادیاتور خنک می‌گردد و این فرایند مجدداً تکرار می‌شود.

مهم‌ترین پارامتری که شما به عنوان یک راننده بایستی همیشه آن را مورد بررسی قرار دهید دمای آب رادیاتور و دمای آب داخل موتور است.

فشنگی آب قطعه‌ای است که دمای آب را در هر لحظه می‌سنجد. فشنگی آب که از آن با نام‌هایی همچون سنسور دمای آب، شمع آب و یا coolant temperature sensor یاد می‌شود قطعه‌ای است که به منظور سنجش میزان دمای آب طراحی گشته است.

فشنگی آب در مسیر مایع خنک‌کننده موتور یا همان آب رادیاتور قرار می‌گیرد و با عبور آب رادیاتور از این سنسور، دمای آب لحظه به لحظه آب رادیاتور را به پشت آمپر و ECU می‌دهد.

نکته

گفتنی است که فشنگی آب مقاومتی است متغیر با ضریب حرارتی منفی، که با کاهش دما مقدار مقاومت آن افزایش می‌یابد و با افزایش دمای آب مقاومت فشنگی کاهش می‌یابد. به همین علت است که وقتی دمای آب به ۹۷ درجه می‌رسد، در فشنگی هیچ‌گونه مقاومتی وجود ندارد و فن راه اندازی می‌شود.

این اطلاعات توسط سیم‌کشی از فشنگی آب به پشت آمپر به منظور اطلاع راننده و به ECU به جهت این‌که فن راه اندازی شود ارسال می‌شود. بنابراین یکی دیگر از دلایلی که می‌تواند سبب یکسره کار کردن فن ماشین پراید ‌شود فشنگی آب است.

مشکل در سیم‌کشی فن

سیم‌کشی فن راه ارتباطی فن با ECU و رله‌های فن است. سیم‌کشی فن موتور از سیم‌های به هم تابیده شده ساخته شده است.

یک لایه چسب و یک لوله خرطومی از این سیم‌ها محافظت می‌کنند.

گاهی اوقات بر اثر باز و بست موتور، گذر زمان، موتورشویی و دستکاری در سیم‌کشی موجب می‌شود که سیم‌کشی دچار آسیب‌دیدگی شود.

این آسیب‌دیدگی سبب می‌شود که در سیم‌کشی و راه اندازی فن به طور ناخود آگاه اتصال پیش آید و حتی سبب می‌شود که فن پیوسته کار کند و از کار بیفتد.

پس چنانچه سیم‌کشی، اتصالات و یا سوکت‌های ارتباطی از ECU به فشنگی آب و همچنین از فشنگی به قطعات فن دارای مشکلی باشد و یا این‌که ارتباط درست برقرار نباشد، به عبارتی اتصال داشته باشد و یا این‌که قطعی داشته باشد سبب خواهد شد که فن به درستی کار نکند.

یکسره کار کردن فن پراید به دلیل مشکل در ترموستات

ترموستات قطعه‌ای مکانیکی است که بین رادیاتور و موتور تعبیه شده است.

وظیفه‌ای که ترموستات بر عهده دارد کنترل نمودن آب ترموستات است.

حال ممکن است این سوال پیش آید که اگر ترموستات برداشته شود چه اتفاقی می‌افتد؟ برداشتن ترموستات سبب می‌شود مایع خنک‌کننده نه کاملاً داخل رادیاتور بماند که خنک گردد و نه کاملاً در موتور بماند که سبب تعادل در دمای موتور گردد.

هم سرد کار کردن و هم گرم کار کردن برای موتور ضرر دارد زیرا برای این‌که موتور در دمای عادی کار کند قطعاتی همچون ترموستات و فن خنک‌کننده نباید مدام و یکسره کار کنند.

این قطعات بایستی هنگامی‌که دما بیش از حد بالا رفت کار کنند و هنگامی‌که دما از اندازه‌ای پایین‌تر شد از کار بیفتد. پس وظیفه ترموستات این است که با تغییر دما عکس‌العمل نشان دهد.

در اتومبیل، ترموستات در مسیر آب قرار دارد. این قطعه با بستن مسیر آب، آب رادیاتور را زودتر گرم می‌نماید و با باز کردن مسیر آب از این‌که آب بیش از اندازه داغ شود جلوگیری می‌کند. پس چنانچه ترموستات آسیب دیده باشد و یا به درستی عمل نکند و یا به اصطلاح قفل کند سبب مانع گردش آب در سیستم می‌گردد. همین امر موجب می‌شود که دمای موتور بالا رود و سبب یکسره شدن فن خودرو گردد.

یکسره کار کردن فن پراید به دلیل خرابی کامپیوتر یا ECU

تمام دستور عملکرد فن به وسیله ECU صادر می‌گردد.

engine control unit که به اختصار ecu نامیده می‌شود کنترل‌کننده و هدایت‌کننده قطعات خودرو است.

کنترل فن خنک‌کننده رادیاتور از مهم‌ترین وظایفی است که ECU به عهده دارد. افزون بر این تشخیص زمان راه افتادن فن هم به وسیله آی سی‌های کامپیوتر اتومبیل انجام می‌شود.

حال اگر آی سی‌هایی که مربوط به سیستم فن است خراب شده باشد به درستی عمل نخواهد کرد و ممکن است سبب یکسره شدن فن پراید شده و حتی موجب شود که فن به درستی کار نکند.

یکسره کار کردن فن پراید به دلیل خرابی واتر پمپ

واتر پمپی که فرسوده است یکی دیگر از دلایل یکسره شدن فن خودرو است.

به طور معمول این قطعه خرابی زیادی دارد. برای تست کردن آن می‌توانید از صدای پمپ متوجه سلامتی آن شوید.

واتر پمپ به فارسی به معنی پمپ آب است. گفتنی است که از زمانی‌که اتومبیل‌ها نیاز به خنک‌کننده‌ای داشتند این پمپ‌ها هم وجود داشت.

همان‌طور که خود مستحضرید موتور خودرو بعد از طی نمودن مسافتی نیاز دارد تا خنک شود. عمل خنک شدن در موتورهای ساده‌تر به کمک هوا انجام می‌شد. اما در موتورهایی که پیشرفته‌تر هستند توسط سیستم خنک‌کننده موتور، خنک می‌شود.

سیستم خنک‌کننده ساده توسط یک پروانه فن، رادیاتور و واتر پمپ، آب را درون کانال‌های مخصوص آب می‌چرخاند و موتور را خنک می‌کند.

پس از گذشت مدت زمانی سیستم‌های خنک‌کننده موتور پیشرفته‌تر شدند.

پیشرفت تکنولوژی موجب شد که اتومبیل‌ها از اجزایی دیگر همچون ترموستات و فشنگی آب استفاده کنند. در سیستم‌های بروزتر، سیستم خنک‌کننده‌ها توسط ECU کامپیوتری شد. اما با وجود این همه پیشرفت واتر پمپ همان سیستم قدیمی خود را حفظ نمود و تغییرات چشمگیری نکرد.

کار نکردن فن پراید

همان‌طور که در بالا هم اشاره کردیم فن، سیستم خنک‌کننده خودرو است که وجود آن در تمامی اتومبیل‌ها امری حیاتی می‌باشد.

فن برای کار کردن به اجزای مختلفی همچون فشنگی فن، رله و ECU (در برخی مدل‌های پایین‌تر به جای داشتن یونیت فن) وابسته است.

کار نکردن فن موجب می‌شود واشر سر سیلندر بسوزد و موتور آن تا حد حالت‌پذیری بدنه آن، داغ شود.

گفتنی است که فن‌ها به دو دسته فن‌های تک دور و فن‌های دو دور تقسیم می‌شوند.

فن تک دور یک رله دارد که از طریق فشنگی فن که به ECU فرمان می‌دهد، عمل می‌کند.

فن دو دور، دو رله دارد که یکی برای دور کند و دیگری برای دور تند است که به وسیله فشنگی که به ECU فرمان می‌دهد عمل می‌کند.

اگر فن پراید کار نکرد چه کار باید انجام داد؟

حال ممکن است این سوال برایتان پیش آید که اگر در شرایطی قرار گرفتیم که فن کار نکرد باید چه بکنیم؟ در این شرایط باید دو کار انجام دهید:

• سوکت فشنگی فن را بکشید. گفتنی است که این کار راحت‌ترین کار است و به آسانی می‌توانید آن را انجام دهید.
• به سوکت فن برق مستقیم بدهید. انجام دادن این کار در خودروی پراید آسان‌تر است.