آشنایی با سود مجمع بورسی و روش دریافت آن

بر اساس قانون تجارت، شرکت‌ها باید بعد از پایان سال مالی مجمعی با حضور سهامداران‌شان تشکیل بدهند و سود مجمع را تقسیم کنند. در این مجمع نمایندگان شرکت گزارش فعالیت‌های شرکت در سال مالی قبل را ارائه و برنامه‌های شرکت برای سال‌های بعد را معرفی می‌کنند. درباره میزان تقسیم سود هم در همین مجمع عادی سالانه تصمیم‌گیری می‌شود.

 

سود مجمع چیست؟

فرض کنید شرکتی طی سال مالی گذشته و از طریق فعالیت‌های اقتصادی‌اش به مقدار مشخصی سود خالص رسیده باشد. این امکان وجود دارد که این سود صرف سرمایه‌گذاری مجدد برای توسعه فعالیت‌های شرکت شود یا اینکه تمام یا بخشی از این سود بین سهامداران شرکت تقسیم شود. تصمیم‌گیری درباره نحوه تقسیم سود خالصی که شرکت طی یک سال مالی ساخته است، در مجمع عادی سالانه شرکت انجام می‌گیرد. به عبارت دیگر، یکی از وظایف مجمع سالانه شرکت‌ها تعیین تکلیف سود خالص شرکت طی سال مالی گذشته است.

حال اگر در مجمع عمومی تصمیم گرفته شود که بخشی از این سود بین سهامداران تقسیم شود، به این مبلغ سود نقدی یا سود مجمع گفته می‌شود.

برای مثال فرض کنید شرکت الف طی سال مالی گذشته توانسته است به ازای هر سهم هزار تومان سود خالص بسازد. در مجمع سالانه شرکت، مدیران شرکت پیشنهاد می‌دهند که نیمی از این سود صرف سرمایه‌گذاری مجدد و نیم دیگر آن بین سهامداران توزیع شود. اکثریت سهامداران هم با این پیشنهاد موافقت می‌کنند و به این ترتیب در مجمع سالانه به ازای هر سهم پانصد تومان سود تقسیمی تصویب می‌شود.

نکته: به سودی که شرکت در یک سال مالی به ازای هر سهم می‌سازد EPS و به سودی که با تصویب مجمع سالانه بین سهامداران تقسیم می‌شود DPS گفته می‌شود. در مثال بالا EPS شرکت الف ۱۰۰۰ تومان و DPS آن ۵۰۰ تومان است.

 

سود مجمع به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟

سود مجمع به کسانی تعلق می‌گیرد که به اصطلاح در مجمع سالانه شرکت کرده باشند. به عبارت دیگر، اگر بخواهید سود مجمع شرکت به شما تعلق بگیرد، در تاریخ برگزاری مجمع عادی سالانه باید سهامدار شرکت باشید. فرقی هم نمی‌کند سهام شرکت را یک هفته قبل از برگزاری مجمع بخرید یا از ده سال قبل سهامدار شرکت بوده باشید.

 

نحوه دریافت سود مجمع چگونه است؟

به‌طور کلی ۳ روش برای دریافت سود مجمع وجود دارد:

1. از طریق سامانه سجام
2. واریز سود مجمع به شماره حسابی که سهامدار به شرکت معرفی می‌کند
3. مراجعه حضوری سهامدار به بانک و دریافت سود تقسیمی از شعبه بانک

واریز سود مجمع از طریق سامانه سجام چند سالی است که در بورس ایران رایج شده و به‌مرور به تعداد شرکت‌هایی که سود سالانه‌شان را از طریق سجام واریز می‌کنند افزوده می‌شود. سامانه سجام یک سامانه یکپارچه برای تمامی سهامداران است و در حال حاضر همه فعالان بورسی باید در این سامانه عضو باشند. در این روش، سود سهام به حسابی که سهامدار در سامانه سجام ثبت کرده واریز می‌شود و سهامدار لازم نیست هیچ کاری انجام بدهد.

راهنمای ثبت نام در سجام

در روش دوم، شرکت از سهامداران می‌خواهد که مشخصات فردی و شماره حساب خودشان را برای شرکت ارسال کنند تا شرکت سود تقسیمی را مستقیما به حساب سهامداران واریز کند. نکته اینجاست که بعضی از شرکت‌ها از سهامداران‌شان می‌خواهند شماره حساب یک بانک مشخص را برای واریز سود معرفی کنند و اگر سهامدار در این بانک حساب نداشته باشد، لازم است که در این بانک مشخص حساب باز کند.

در روش سوم، یعنی مراجعه حضوری سهامدار به شعبه بانک، شرکت بانک خاصی را برای دریافت سود تقسیمی معرفی می‌کند و سهامداران می‌توانند با مراجعه به شعبه‌های این بانک در سراسر کشور سود سهام‌شان را دریافت کنند. مدارک مورد نیاز برای دریافت سود مجمع در این روش هم کارت ملی و کد بورسی سهامدار است.

 

چگونه باید از زمان پرداخت سود مجمع مطلع شد؟

برای اینکه بفهمیم یک شرکت به چه روشی اقدام به پرداخت سود مجمع خواهد کرد باید اطلاعیه مربوط به پرداخت سود تقسیمی را در سامانه کدال بخوانیم.

نکته: به‌طور کلی شرکت‌ها موظفند اخبار مهم و اطلاعات مالی‌شان را در سامانه کدال بارگذاری کنند تا همه امکان دسترسی به این اطلاعات را داشته باشند. پس اگر سهامدار شرکت خاصی هستیم بهتر است اخبار و اطلاعیه‌های این شرکت در سامانه کدال را به دقت زیر نظر داشته باشیم.

برای آگاهی از نحوه دریافت سود مجمع، ابتدا وارد سایت codal.ir شوید و در قسمت جست‌وجوی اطلاعیه، نام شرکت یا نماد بورسی آن را جست‌وجو کنید:

سپس روی نام شرکت مورد نظرتان کلیک کنید تا تمام اطلاعیه‌های این شرکت فهرست شود. از آنجا که تعداد اطلاعیه‌های شرکت در کدال ممکن است زیاد باشد، در قسمت «نوع اطلاعیه» گزینه زمانبندی پرداخت سود را انتخاب و روی دکمه آبی‌رنگ «جستجو» کلیک کنید:

به این ترتیب در سمت چپ صفحه، فهرستی از اطلاعیه‌های مربوط به پرداخت سود به نمایش درمی‌آید. روی آخرین اطلاعیه کلیک کنید تا کادر ضمائم اطلاعیه باز شود.

در این قسمت ممکن است با یک یا چند فایل مواجه شوید که معمولا عنوان مشخصی دارند و همان اطلاعیه شرکت درباره زمانبندی و نحوه پرداخت سود تقسیمی مجمع با فرمت پی‌دی‌اف هستند. اکنون روی علامت دانلودی که روبه‌روی فایل مورد نظرتان است کلیک کنید تا این فایل در کامپیوترتان دانلود شود. حال باید این فایل را باز کنید اطلاعیه شرکت را به دقت بخوانید و ببینید شرکت به چه روشی سود مجمع را واریز خواهد کرد.

 

از کجا بفهمیم شرکت چه مقدار سود تقسیم کرده؟

برای اینکه بفهمیم در مجمع سالانه شرکت چه مقدار سود تقسیم شده، باز هم باید به سامانه کدال مراجعه کنیم. مانند روش بالا، ابتدا سامانه کدال را باز و نام یا نماد شرکت موردنظر را جست‌وجو کنید. اکنون کافی است در قسمت «نوع اطلاعیه» گزینه خلاصه تصمیمات مجمع عمومی عادی سالانه را انتخاب و روی دکمه «جستجو» کلیک کنید:

اکنون کافی است روی آخرین اطلاعیه کلیک کنید و در این اطلاعیه به دنبال عبارت سود نقدی هر سهم بگردید.

عددی که در برابر عبارت «سود نقدی هر سهم» نوشته شده، همان سود تقسیمی مصوب مجمع عمومی است و به همه سهامداران شرکت در تاریخ برگزاری مجمع تعلق گرفته است.

 

اگر سود مجمع را دریافت نکنیم چه می‌شود؟

اگر به هر دلیلی در مهلت مقرر موفق به دریافت سود نقدی سهام‌مان نشویم، این مبلغ به حساب طلبکاری‌مان از شرکت می‌رود. برای دریافت این مبلغ می‌توانید با امور سهام شرکت تماس بگیرید و شیوه دریافت سودتان را جویا شوید. اگر حتی این کار را هم نکنید، همچنان از شرکت طلبکار خواهید بود و بعدا اگر در افزایش سرمایه بعدی شرکت از محل آورده نقدی شرکت کنید، می‌توانید از محل همین طلبکاری حق تقدم‌هایتان را به سهم تبدیل کنید.

 

چگونگی اطلاع از میزان سود نقدی شرکت‌ها در سجام

گاهی ممکن است در مجمع یکی از شرکت‌های بورسی شرکت کرده باشیم و بعدا در گیرودار مسائل روزمره فراموش‌مان شده باشد که سود نقدی را از شرکت دریافت کنیم. خوشبختانه سامانه سجام امکانی را فراهم آورده است که بفهمیم در کدام مجامع شرکت کرده‌ایم و احتمالا از کدام شرکت‌ها سود مجمع طلب داریم.

اگر در سامانه سجام ثبت‌نام کرده باشید و تایید هویت‌تان تکمیل شده باشد، در این صورت به سامانه ذینفعان بازار سرمایه دسترسی خواهید داشت. برای ورود به این سامانه اول باید در مرورگرتان آدرس اینترنتی این سامانه ddn.csdiran.ir را باز کنید و بعد از وارد کردن شماره ملی و رمز یکبار مصرف (که به شماره تلفن‌تان ارسال می‌شود) و رمز عبور وارد سامانه شوید.

بعد از اینکه وارد سامانه شدید باید روی گزینه گزارش سودهای تعلق گرفته از سال ۹۶ به بعد کلیک کنید.

بعد از ورود به این قسمت فهرستی از آخرین سودهایی که به کد سهامداری شما تعلق گرفته به نمایش در می‌آید.

اما برای اینکه کل سودهای تعلق گرفته از ابتدای سال ۹۶ به بعد را ببینید، باید اول روی گزینه «فیلتر» در گوشه سمت چپ همین صفحه کلیک کنید و در کادری که از می‌شود، تاریخ اول فروردین ۹۶ (یا هر تاریخ دیگری بعد از این تاریخ) را انتخاب و روی گزینه «اعمال فیلتر» کلیک کنید.

با این کار، فهرست همه سودهایی که بعد از یکم فروردین ۱۳۹۶ به شما تعلق گرفته نمایش داده خواهد شد. هر زمانی هم که بخواهید ببینید چه مقدار سود و از چه شرکتی به شما تعلق گرفته، می‌توانید به همین قسمت از سامانه ذینفعان مراجعه کنید و آخرین سودهای تعلق گرفته به شما را ببینید.