با مکان های تاریخی و توریستی یزد و کاشان آشنا شوید

بازدید از شهرهای تاریخی و قدیمی ایران خالی از لطف نیست و جاذبه‌های تاریخی موجود در این شهرها، بسیار جذاب و پُر ماجرا می‌باشند. دو شهر یزد و کاشان نیز از شهرهای تاریخی ایران هستند که دارای مکان‌های تاریخی و جاذبه‌های گردشگری بسیاری می‌باشند. با اقامت در هتل یزد و کاشان می‌توان به‌راحتی از جاذبه‌های تاریخی این دو شهر بازدید کرد و سفری لذت‌بخش و خاطره‌انگیز را برای خود رقم زد.

با سفر به این دو شهر کهن و قدیمی، می‌توان سفری در طول زمان داشت؛ چرا که در هر گوشه‌ای از شهرهای یزد و کاشان، نشانه‌هایی از تاریخ و آثار گذشته را مشاهده خواهید کرد. در ادامه با مکان های تاریخی یزد و کاشان آشنا می‌شویم.

مکان‌های تاریخی یزد

مسجد جامع یزد

مسجد جامع یزد از مشهورترین مساجد شهر یزد است، که یکی از مهمترین و اصلی‌ترین جاذبه‌های این شهر به‌شمار می‌رود. ساختمان مسجد متشکل از یک ایوان بلند، دو شبستان زیبا، گنبدخانه، دو گرمخانه، صحن مستطیلی شکل بزرگ و پایاب که در سه دوره آذری، ایلخانی و تیموری بنا شده است. مناره‌های این مسجد جزء بلندترین مناره‌های ایران بوده و در هر نقطه از شهر یزد که باشید، این مناره‌ها را می‌توانید مشاهده کنید.

مسجد جامع یزد در سال ۱۳۱۳ در فهرست آثار ملی ایران به‌ثبت رسید. مسجد جامع از محبوبترین و پربازدیدترین مکان های تاریخی یزد است. مسجد با تزیینات و طراحی نقاشی‌های زیبا و کاشی‌های فیروزه‌ای رنگ، زیبایی دو چندانی پیدا کرده که گردشگران را مجذوب خود می‌کند.

مجموعه امیرچخماق

مجموعه امیر چخماق در قرن نهم در دوره تیموریان، توسط جلال‌الدین امیرچخماق، حاکم یزد بنا شد. تکیه و مسجد این مجموعه به‌عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری یزد، در سال ۱۳۳۰ در فهرست آثار ملی به‌ثبت رسید. در گوشه‌ای از حیاط تکیه این مجموعه، نخل معروف شهر یزد قرار دارد.

مجموعه امیرچخماق از آب انبار، میدان، بازار، تکیه و مسجد تشکیل شده است که گردشگران را محو خود کرده و مکان مناسبی برای عکاسی می‌باشد. در اطراف مجموعه امیرچخماق، رستوران‌ها و مغازه‌های بسیاری قرار گرفته که مسافران و گردشگران پس از بازدید و گشت و گذار در مجموعه امیرچخماق می‌توانند خستگی خود را با سرو غذا و نوشیدنی از تن بزدایند.

آتشکده زرتشتیان یا ورهرام

آتشکده زرتشتیان از دیگر مکان های تاریخی یزد بوده که آتش درون آن ۱۵۰۰ سال است که خاموش نشده و روشن نگه داشته شده است. بنای این آتشکده در دوران پهلوی اول ساخته شد و معماری زیبای آن برگرفته از تخت جمشید و آتشکده پارسیان هند است.

خانه لاری‌ها

خانه لاری‌ها از اماکن تاریخی شهر یزد است که متعلق به حاج محمد ابراهیم لاری، یکی از خاندان سرشناس دوره قاجار بوده که در محله فهادان قرار گرفته است. مساحت خانه بالغ بر ۱۷۰۰ مترمربع می‌باشد که دارای ۶ باب خانه، سه حیاط و تعدادی بادگیر و ایوان است.

زندان اسکندر

زندان اسکندر یا همان مدرسه ضیائیه از دیگر مکان های تاریخی یزد است، که به خاطر هنر و معماری زیبا و منحصر به فردش، توجه گردشگران را به خود جلب کرده است. قدمت تاریخی زندان اسکندر مربوط به قرن هفتم و هشتم هجری بوده که برای ساخت این بنا تنها از خشت خام استفاده شده است.

بافت تاریخی شهر یزد

بافت تاریخی یزد مساحتی بالغ بر ۷۰۰ هکتار دارد که از قدیمی‌ترین بافتهای مسکونی در ایران می‌باشد که هیچ تغییری در آن ایجاد نشده و به همان صورت باقی مانده است. در بافت تاریخی یزد، خانه‌های قدیمی در کوچه‌های خشتی و باریک به‌عنوان یکی از مکان های تاریخی یزد، گردشگران بسیاری را محو خود می‌کند.

اکثر بناها و اماکن تاریخی یزد مانند آب انبار شش بادگیر، میدان امیرچخماق، مسجد جامع یزد، مسجد چهارمنار، کوچه بندان، بقعه شمس الدین، باغ دولت آباد و خانه‌های ایلخانی در بافت قدیمی شهر قرار گرفته‌اند.

برج خاموشان

برج خاموشان محلی برای قراردادن اجساد زرتشتیان بوده و در واقع دخمه‌ای است که بر اساس باور قدیمی زرتشتیان که مردگان نجس هستند، اجساد را به‌عنوان خوراک پرندگان و حیوانات در این برج قرار می‌دادند و سپس استخوان‌های آنها را در چاه‌های موجود در این دخمه می‌ریختند تا به چرخه طبیعت برگردند. برج خاموشان در ۱۵ کیلومتری جنوب شرق یزد قرار دارد و یکی از مکان های تاریخی یزد به‌شمار می‌رود.

قنات زارچ یا قنات باغ

قنات زارچ قدمتی هزار ساله دارد و از قدیمی‌ترین و طولانی‌ترین قنات‌های جهان شناخته می‌شود. طول قنات ۷۱ کیلومتر است و ۲۱۱۵ حلقه چاه در خود دارد. این قنات در سال ۲۰۱۶ در فهرست جهانی یونسکو به‌ثبت رسید.

آب انبار شش بادگیر

آب انبار شش بادگیر، دارای شش بادگیر است که شش بادگیر هشت وجهی دارد. قدمت این آب انبار مربوط به دوره قاجار می‌باشد. معماری خاص و منحصر به فرد آب انبار شش بادگیر، گردشگران بسیاری را به خود جذب کرده است.

خانه هنر یزد

خانه هنر یزد از دیگر مکان های تاریخی یزد است که فاصله کمی با خانه لاری‌ها و زندان اسکندر دارد. خانه هنر یزد یک بنای تاریخی بسیار زیباست که اکنون به یک مجموعه فرهنگی برای جوانان تغییر کاربری داده است.

مجموعه خان یزید

این مجموعه شامل بازار خان، حمام خان، میدان و مدرسه خان می‌باشد. قدمت مجموعه خان مربوط به دوره‌ی قاجار می‌باشد. حمام این مجموعه اکنون به سفره خانه سنتی تغییر کاربری داده است. بازار این مجموعه، ۲۷۴ متر طول دارد و دارای ۴ تا ۶ متر ارتفاع می‌باشد که طولانی‌ترین بازار شهر یزد است. مورخان براساس مطالعات و شواهدی که از بازار به دست آمده، به این نتیجه رسیده‌اند که این بازار به صورت تدریجی ساخته شده است.

حمام ابوالمعالی

این حمام یکی از مکان های تاریخی یزد است که تا ۴۰ سال پیش مورد استفاده قرار می‌گرفت. در ساخت بنای حمام ابوالمعالی از مصالحی مانند آجر، گچ، ریگ و ساروج استفاده شده است. حمام دارای بخش‌های متفاوتی مانند هشتی، راه پله، حوضچه‌های آب گرم و سرد، فضای ورودی، خزینه، گرمخانه، شاه نشین و اتاق استراحت، می‌باشد.

موزه آیینه و روشنایی یزد

موزه قصر آیینه یا موزه آیینه و روشنایی در زمان پهلوی اول بنا شد. ساختمان موزه به شکل کوشکی طراحی شده و میان باغ قرار گرفته است. باغ دارای حیاط وسیع، اتاق‌های مزین شده با گچبری و آینه‌کاری، استخر، حوض‌خانه و راهروهای تودرتو می‌باشد. این بنا علاوه بر جذابیت و زیبایی معماری و طراحی آن، دارای اشیاء ارزشمندی مانند اسلحه، سکه، مجموعه خطی، قفل، تمر و نمونه‌هایی از برنزهای لرستان در این بنا نگهداری می‌شود.

باغ دولت آباد

باغ دولت آباد با وجود بادگیرهای بلند، درختان سبز تنومند، عمارت و تالار باشکوه آن، از دیدنی‌ترین مکان های تاریخی یزد می‌باشد. این باغ زیبا در زمان افشاریان ساخته شد و در دوران زندیه، ساخت آن به اتمام رسید. باغ دولت آباد از قسمت‌های مختلفی ازجمله ساختمان هشتی، عمارت سردر، عمارت تهرانی،عمارت بهشت آیین، تالار آیینه، باغ ناصر و آب انبار تشکیل شده است.

آسیاب آبی اشکذر

آسیاب آبی اشکذر مکانی است که در گذشته مردم یزد گندم و غلات مورد استفاده خود را در آنجا آسیاب می‌کردند. آسیاب آبی اشکذر از بزرگترین آسیاب‌های ایران است که در دوره صفویان ساخته شده است.

سرو ابرکوه

سرو ابرکوه یکی از پیرترین درختان جهان است که قطر تنه آن یازده و نیم متر و ارتفاع آن ۲۵ تا ۲۸ متر می‌باشد. یکی از دانشمندان روسی به نام الکساندروف معتقد است که عمر این درخت به بیش از چهار هزار سال پیش می‌رسد. براساس نظرات دیگر در کتاب نزهت القلوب نوشته شده، که در آنجا سروی است که شهرتی جهانی دارد و همچنین در برخی از داستان‌ها آمده است که سرو ابرکوه به دست پسر نوح یا زرتشت، کاشته شده است.

منارجنبان خرانق

منارجنبان خرانق یکی دیگر از مکان های تاریخی یزد است که بنای آن از خشت ساخته شده و مربوط به دوره ساسانیان است. منارجنبان خرانق شامل سه طبقه بوده که در مسجد جامع خرانق یزد قرار گرفته است.

مکان های تاریخی کاشان

شهر تاریخی کاشان، قدمتی ۷۵۰۰ ساله دارد و اولین تمدن‌های انسانی در فلات ایران، در این شهر به وجود آمده که آثار و باقیمانده‌های آن در تپه سیلک موجود است. قبل از سفر به کاشان، بهتر است با مکان‌های تاریخی این شهر آشنا شد.

باغ فین کاشان

نخستین و اصلی‌ترین جاذبه تاریخی کاشان، باغ فین کاشان است که همه افراد حداقل اسم این باغ را شنیده‌اند. این باغ بزرگ و سرسبز از زیباترین جاهای دیدنی کاشان است. باغ فین کاشان دارای قدمت تاریخی بوده که بر اساس شواهد و اسناد تاریخی، جمشید از پادشاهان قدیم ایران، فرمان ساخت این باغ را داده است‌.

باغ فین کاشان به‌عنوان مهمترین جاذبه گردشگری و تاریخی شهر کاشان در یونسکو به ثبت جهانی رسیده است. این باغ دارای بخش‌های متعددی بوده که معروف‌ترین قسمت باغ، حمام آن است که در تمام طول سال، گردشگران زیادی برای بازدید از این جاذبه تاریخی به شهر کاشان سفر می‌کنند. در حمام فین کاشان، امیرکبیر صدراعظم ایران، در دوران قاجار به قتل رسید و این حمام با قتل امیرکبیر، بسیار شهرت پیدا کرد.

اما معماری و زیبایی این حمام، غیر قابل انکار است و جذابیت بسیاری دارد. حمام به دو بخش تقسیم شده، که به فرمان فتحعلی شاه یک بخش از این حمام به اشراف‌زاده‌ها اختصاص داده شد و بخش دیگر آن مربوط به خدمه است. از ویژگی‌های جالب توجه این حمام، وجود هفت کاشی درخزینه حمام قسمت خدمه است که قدمت آن به ۵۰۰ سال پیش می‌رسد.

حمام سلطان امیر احمد

حمام سلطان امیر احمد از دیگر مکان های تاریخی کاشان است که از جاذبه‌های دیدنی و گردشگری این شهر به‌شمار می‌رود. زیبایی و معماری منحصر به فرد این حمام، چیزی از معماری حمام فین کاشان و حمام‌های تاریخی و معروف ترکیه در شهر استانبول، کم ندارد.

حمام سلطان امیراحمد با وجود کاشی‌کاری‌های آبی و طلایی و گچبری‌های بی‌نظیری که ساخته دست هنرمندان چیره‌دست ایرانی است و همچنین طراحی‌ها و نقاشی‌های روی دیوار، سقف‌های طاقی شکل و تزیینات داخلی این حمام، باعث شده که زیبایی و جذابیت حمام سلطان امیراحمد چندین برابر شود و گردشگران را مجذوب خود نماید.

مسجد و مدرسه آقا بزرگ

مجموعه آقا بزرگ متشکل از مسجد و مدرسه آقا بزرگ است که یکی از مکان های تاریخی کاشان می‌باشد. در سفر به این شهر دیدنی بهتر است برای یکبار هم که شده، از این مجموعه بازدید کرد. مجموعه آقا بزرگ در زمان قاجار بنا شده و براساس اسناد به دست آمده، شخصی به نام حاج محمد تقی خانبان، هزینه ساخت این مجموعه را به عهده داشته است.

این مجموعه دارای بخش‌های مختلفی ازجمله سردر، هشتی ورودی، شبستان، مقصوره و اصلی‌ترین قسمت آن مسجد و مدرسه این مجموعه است. از نکات قابل توجه در ساخت مجموعه آقا بزرگ، معماری خاص و دقیق آن می‌باشد که باعث شده در تابستان هوای خنک از سقف گنبدی شکل آن به بخش‌های داخلی، در جریان باشد. در این بنا از وسایل خنک کننده دیگری استفاده نشده است.

خانه‌های تاریخی کاشان

از دیگر مکان های تاریخی کاشان می‌توان به خانه‌های تاریخی این شهر زیبا اشاره کرد. کاشان به نماد شهر و خانه‌های تاریخی مشهور است و معروف‌ترین خانه‌های تاریخی در این شهر قرار دارند. اکثر این خانه‌های تاریخی به‌عنوان هتل کاشان، میزبان گردشگران و مسافران این شهر می‌باشند.

خانه تاریخی احسان نخستین خانه‌ی تاریخی است که در شهر کاشان بنا شده است. این خانه به دست میرزا آقا احسان ساخته شد و امروزه به‌عنوان یک هتل سنتی و اقامتگاهی برای گردشگران و توریست‌های خارجی تغییر کاربری داده است.

از خانه‌های تاریخی دیگر با قدمت ۲۰۰ ساله می‌توان خانه طباطبایی‌ها، خانه بروجردی‌ها، خانه مرشدی، خانه عامری‌ها و خانه عباسیان را نام برد که در بین این خانه‌ها، داستان خانه بروجردی‌ها علاوه بر معماری زیبا و جذابش، داستان عاشقانه زیبایی را نیز با خود به همراه دارد.

خانه بروجردی‌ها شبیه به خانه طباطبایی‌ها بنا شده و دلیل این شباهت، علاقه بسیار زیاد پسر آقای بروجردی به دختر آقای طباطبایی است که شرط قبولی خانواده طباطبایی برای این ازدواج، ساخت یک خانه دقیقاً مشابه خانه طباطبایی‌ها بود. به همین خاطر خانه بروجردی‌ها دقیقا مشابه خانه طباطبایی‌ها ساخته شد.

بازار سنتی کاشان

یکی از مکان های تاریخی کاشان، بازار سنتی این شهر است که براساس گفته مورخان و تاریخ شناسان، قدمت این بازار مربوط به دوره صفویه می‌باشد. بازار سنتی کاشان در سال ۱۳۵۵ در فهرست آثار ملی ایران به‌ثبت رسیده است که علاوه بر ارزش اقتصادی برای کاشان، این بازار از نظر تاریخی هم بسیار حائز اهمیت است.

در هنگام بازدید از بازار سنتی می‌توان از دیگر اماکن تاریخی کاشان مانند مسجد میدان میرعماد، تیمچه بخشی، آب انبار بالا بازار، تیمچه صباغ، تیمچه امین الدوله، حسینیه سوراخ ریسمان، مسجد طماقچی‌ها و مسجد کفش‌دوزک‌ها نیز دیدن کرد.

موزه عروسک و اسباب بازی

موزه عروسک و اسباب بازی بر خلاف اسم آن، برای افراد بزرگسال نیز بسیار جذاب و تماشایی است. این موزه یکی از جاذبه‌های گردشگری و تاریخی در کاشان می‌باشد. در موزه عروسک و اسباب بازی می‌توان انواع عروسک‌ها و اسباب بازی‌های قدیمی و سنتی را در این موزه تماشا کرد.

بزرگسالان با تماشای این موزه، تمام خاطرات دوران کودکی، برایشان مرور می‌شود؛ چرا که وسایلی در این موزه قرار دارد که کودکان در گذشته با آنها سرگرم می‌شدند و بازی می‌کردند. موزه دارای امکانات متنوعی ازجمله اقامتگاه بومگردی، کارگاه‌های آموزشی کودکان و اجرای نمایش است که می‌تواند ساعت‌ها بازدیدکنندگان را سرگرم نماید.

تیمچه امین الدوله

تیمچه امین الدوله یکی از مکان های تاریخی کاشان و از جذاب‌ترین جاذبه‌های گردشگری این شهر است. معماری و تاریخ، با هنر دست هنرمندان چیره دست ایرانی، ترکیب شده و بنایی بی‌نظیر را خلق کرده است. تیمچه امین الدوله، شکوه، فرهنگ و اصالت را در خود جای داده و عظمت و جلال ایران قدیم را به نمایش می‌گذارد.

تیمچه امین الدوله، کاروانسرایی با همین نام است که در بازار تاریخی کاشان قرار دارد. این کاروانسرا به یاد سازنده آن یعنی تیمچه فرخ خان امین الدوله، نام‌گذاری شده است. این تیمچه پس از خراب شدن بازار کاشان، در زلزله‌ای که در اواخر قرن دوازدهم صورت گرفت؛ با تلاش و همکاری مردم، قسمت‌های زیادی از آن مورد مرمت قرار گرفت.

یکی از بخش‌هایی که امین الدوله ترمیم و مرمت آن را انجام داد، قسمتی بود که امروزه تیمچه و کاروانسرا در آن قرار گرفته است. تیمچه امین الدوله به گفته کارشناسان و مورخان یکی از بی‌نظیرترین معماری‌های ایران است.

تپه سیلک

تپه سیلک از معروف‌ترین جاذبه‌های دیدنی این شهر است و یکی از مکان های تاریخی کاشان به‌شمار می‌رود. تپه سیلک یزد را بیشتر افراد، نام آن را شنیده‌اند، اما ممکن است از ماهیت این تپه باستانی، اطلاع زیادی نداشته باشند. تپه سیلک با نام زیگورات هم شناخته می‌شود؛ زیگورات مکانی برای نیایش ایرانیان قدیم بوده که برای ساخت آن از گل و خاک رس استفاده شده است.

یکی از معروف‌ترین نیایشگاه‌ها در ایران، بنای ساخته شده در تپه سیلک است. این تپه در سال ۱۳۱۰ پیدا شد و نکته حائز اهمیت در مورد آن، تصور مردم کاشان بوده که تا قبل از کشف آن، گمان می‌کردند این مکان مورد نفرین بوده است‌.

این مکان تاریخی شامل دو طبقه است که روی هر کدام، گورستان‌هایی وجود دارد که قدمت آنها به سه هزار و پانصد سال پیش برمی‌گردد. این موضوع نمایانگر، تمدن کهن و قدیمی این منطقه می‌باشد. مورخان و محققان بر این باورند که این تپه‌ها، از اولین مکان‌هایی بوده است که اقوام ایرانی در آنجا ساکن بوده‌اند.

قمصر کاشان

در فهرست جاهای دیدنی کاشان، قمصر از شناخته شده‌ترین جاهای دیدنی کاشان است. قمصر کاشان به خاطر وجود گلاب و عطر گل‌های محمدی، شهرت بسیاری پیدا کرده است. بهترین زمان سفر به کاشان، اواسط فصل بهار است که در این فصل، شهر قمصر تبدیل به بهشتی رویایی می‌شود و دشت‌های قمصر مملوء از گل‌های زیبای محمدی خواهد شد که بوی آنها، کل شهر را عطرآگین می‌کند. منظره چشم نواز و خیره کننده رویش گلها، بسیار رویایی و غیر قابل توصیف است.

آرامگاه شاه عباس علوی

آرامگاه شاه عباس علوی از جاذبه‌های تاریخی و دیدنی شهر کاشان است. آرامگاه شاه عباس، مربوط به پنجمین شاه سلسله علوی بوده که قدمت آن متعلق به قرن ۱۲ میلادی می‌باشد. این آرامگاه دارای معماری زیبا و سنتی بوده که در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

مسجد جامع کاشان

مسجد جامع کاشان از اماکن مذهبی کاشان است که قدمت آن به ۸۰۰ سال پیش می‌رسد و این مسجد را به یکی از مکان های تاریخی کاشان تبدیل کرده است و به‌عنوان شناخته شده‌ترین و برجسته‌ترین آثار تاریخی و گردشگری کاشان، از آن نام برده می‌شود.

این مسجد در ابتدا، آتشکده‌ای برای پرستش زرتشتیان بوده است و با رواج اسلام و مسلمان شدن ایرانیان، این آتشکده تبدیل به مسجد می‌شود. یکی از ویژگی‌های مسجد، قدمت مناره‌های آن است که براساس گفته محققان، بعد از مناره‌های مسجد زواره و مسجد ساوه، مناره‌های مسجد جامع کاشان، عنوان قدیمی‌ترین مناره‌های ایران را از آن خود کرده است.

آبشار نیاسر

آبشار نیاسر ارتفاعی به طول ۲۵ متر دارد که در تمام فصول سال، آب آن جاری است و یکی از جاذبه‌های دیدنی و گردشگری این شهر به‌شمار می‌آید. این آبشار بسیار زیبا، به خاطر وجود آهک در آب آن، لایه‌های رسوبی و آهکی را ایجاد کرده که به شکل قندیل در بخش‌های مختلفی از آن آویزان شده است. شهر کاشان به دلیل قرارگیری در منطقه کویری، آب و هوای گرمی دارد اما آب و هوای مناطق اطراف آبشار، دارای آب و هوای سرد و کوهستانی است.

آتشکده نیاسر

آتشکده نیاسر از دیگر مکان های تاریخی کاشان است که جزء جاذبه‌های دیدنی این شهر به‌شمار می‌آید. این آتشکده در قدیم مکانی برای عبادت زرتشتیانی بوده که در منطقه نیاسر سکونت داشتند. آتشکده نیاسر با وجود قدمت تاریخی زیادی که دارد، دچار آسیب و خرابی نشده و قسمت‌های بسیاری از آن، هنوز سالم و پابرجا مانده است.

کویر ابوزید آباد

طرفداران کویرگردی و سفر به بیابان، می‌توانند با سفر به کاشان، از طبیعت زیبای کویر ابوزید آباد نهایت استفاده را ببرند. این کویر، قسمتی از بیابان بندر ریگ است که چندین سازه باستانی در آن قرار دارد. کویر ابوزید با وجود تپه‌های شنی یک دست و زیبا، از مکان‌های عالی برای ورزش‌های صحرایی مانند آفرود است. علاقه‌مندان به هیجان و ماجراجویی می‌توانند از این فرصت استفاده نمایند.

آتشکده هارپارک

از مکان های تاریخی کاشان می‌توان به آتشکده هارپاک، یکی از بناهای قدیمی و جاذبه‌های گردشگری شهر کاشان اشاره کرد. قدمت آتشکده هارپاک مربوط به دوره هخامنشیان است و مردم محلی از آن به نام هرپک هم یاد می‌کنند. این آتشکده از جذاب‌ترین و محبوب‌ترین بناهای تاریخی شهر کاشان به‌شمار می‌آید که گردشگران بسیاری را به خود جذب کرده است.