خصوصیات افراد خودخواه چیست؟ خودشیفتگی چیست؟
«من اخلاقم همینطوره»، «ما کلا خانوادگی اینطور هستیم»، «من به دلیل قابلیتهایم مورد توجه همه هستم»، «من هرطور بخواهم رفتار میکنم» و … ممکن است جملههای این چنینی را از بعضی از افراد زیاد شنیده باشید؛ جملههایی که با من شروع میشوند و فقط به قصد بزرگ و عزیز نشان دادن خود هستند.
خودشیفتگی معمولا از سنین نوجوانی یا اوایل جوانی شروع شده و باعث ایجاد اختلال در عملکرد بین فردی و اجتماعی افراد میشود.
حدود ۷ درصد مردان و ۴ درصد خانمها در جوامع، دچار اختلال شخصیت خودشیفته هستند و بخش مهمیاز مراجعات به مطبهای رواندرمانی و خانوادهدرمانی از آنجا شکل میگیرد که خانواده یا فرد در ارتباط با یک شخصیت خودشیفته آسیبهای زیادی را دیدهاند زیرا خودشیفتهها میتوانند آسیبهای روحی و روانی زیادی را به اطرافیان خود تحمیل کنند.خودشیفتگی هیچ پشتوانهای ندارد و معمولا متکی بر توهمات و خیالات فرد است. افراد خودشیفته تصور میکنند بسیار آدمهای مهم و بزرگی هستند و جالب اینجاست که میخواهند دیگران را هم وادار کنندکه این تصورات باطل را بپذیرند، آنها بیش از حد تعادل و به شکلی بیمارگونه به خود توجه دارند. این گونه افراد، بشدت دچار اضطراب هستند و بدترین درد برایشان این است که کسی به آنها توجه نکند، بنابراین برای جلب توجه دیگران، دست به هر کاری میزنند.
خودشیفتهها فقط خود را میبینند و دیگران را بهحساب نمیآورند که همین مساله باعث پراکنده شدن اطرافیان از دور و بر آنها میشود که معمولا نتیجه آن در درازمدت، ابتلای فرد خودشیفته به اختلالات اضطراب و افسردگی است.جالب است بدانید واژه «نارسیسیسم» یا همان خودشیفتگی برگرفته از یک اسطوره یونانی به نام نارسیس است که عاشق تصویر خود در آب شده و قادر به چشم برداشتن از آن نبود و سرانجام هم ناتوانیاش از دسترسی به تصویر درون آب باعث مرگ او شد.
در افراد خودخواه، رفتارهای غیرمنطقی، انتظارات بیش از حد و میزان بی توجهی به همسر شدت بسیاری دارد. تغییرات ناگهانی و غیرقابل انتظار در رفتار همسر را می توان به عنوان نشانه ای از وجود مشکل در رابطه در نظر گرفت.
خودخواهی چیست؟
فهرست مطالب
رفتار خودخواهانه اغلب به عنوان غیر اخلاقی توصیف میشود. یک شخص خوب اول به فکر دیگران است. به گفته برخی از کارشناسان، رفتار خودخواهانه نه تنها غیر اخلاقی است، بلکه برای رفاه روانی خود نیز بد است. سونیا لووبومیرسکی، روانشناس مشهور مثبت، مقالهای را مطرح کرده است که ادعا میکند این تحقیقات از ضرب المثل چینی حمایت میکند: “اگر شما یک زندگی طولانی برای شادی میخواهید، به دیگران کمک کنید.
بنابراین، خودخواهی (اول فکر خود) خوب یا بد است؟ وقتی سوالاتی مثل این مطرح میشود، اولین پاسخ من این است که بپرسید «برای چه (یا چه کسی) خوب است؟» بنابراین سوال عمیق تر، همانطور که میبینم، این است که “چه کسی از خودخواهی سود میبرد؟ ”
افراد خودخواه نمیتوانند دوستان خود را حفظ کنند، زیرا به سبب توقعات نابجا، آنان را از دست میدهند. انسانهای خودخواه اگر خدمتی درحق دیگران انجام دهند هرگز آن را فراموش نکرده و همواره آن را به رخ طرف مقابل میکشند. اما اگر دیگران خدمات بزرگی درحق آنها انجام دهند خیلی زود آن را فراموش میکنند و در مقابل زحمات آنان قدردان نیستند. مگر این که امید برخورداری های دیگری داشته و برای جلب منافع بیشتر در مقام قدردانی برآیند، اما، چون امید تمتع را از دست دهند همه آن خدمات را فراموش میکنند از این رو قدر ناشناسی یکی از ویژگیهای بارز آنهاست.
تیپهای شخصیتی و خودخواهی
انسانها تیپهای شخصیتی متفاوتی دارند. شخصیت خودشیفته، شخصیتی است که خود را بالاتر از دیگران و ستودنی میداند و خود را محور محیط پیرامون و دنیا میپندارد. شخصیت خودشیفته نماد بارز انسان خودخواه است، چنین افرادی از دوران کودکی چنان بار آمده اند که گویی همه چیز باید حول محور آنها بچرخد و اگر غیر از این باشد، اتفاق ناخوشایندی افتاده است. چنین افرادی ممکن است از سوی نزدیکان و خانواده با همین خصوصیات پذیرفته شوند، اما در تعاملات اجتماعی قطعا با مشکلات زیادی روبه رو میشوند که، چون قدرت پذیرش آن را ندارند و از آن تحت عنوان بی عدالتی یاد میکنند.
در واقع فرد خودشیفته همه خوبیها را برای خودش میخواهد و با بدیها نیز تا زمانی که به ضررش نباشد کنار میآید. اما زمانی که جایگاه وی به هر دلیلی به خطر بیفتد، دنیای ذهنی وی همان ویژگیها و خصلتها را طور دیگری تعبیر میکند. از سوی دیگر دوست داشتن خود بخشی از توان و ظرفیت روانی همه انسان هاست که بدون آن نمیتوانند ادامه حیات دهند.
تعاملات انسان در زندگی پیچیده امروزی باعث شده است که نحوه نگرش به خود متحول شود، زندگی مدرن، عناصر و ابزارهایی را به انسان تحمیل کرده است که مستقیم و غیر مستقیم روابط خود را با دیگران تحت تأثیر قرار میدهد؛ در این فرآیند انسان برای حفظ منافع خود، دفع خطر، رفع احساس تهدید و ایجاد پناهگاه امن، گویی راه دیگری جز فربه کردن حس خودخواهی پیدا نکرده است. به عبارت دیگر فرد برای پیگیری اهداف و اغراض خود به خودخواهی دامن میزند.
نکته این جاست که مرز خود دوستی با خودخواهی از چگونگی تعاملات اجتماعی فرد مشخص میشود. عملکرد فرد خودخواه باعث ایجاد ترس، تهدید یا آزار یا پایمال شدن حقوق دیگران میشود و باید مانع از رشد آن شد.
علائم یک همسر خودخواه
همسرتان ممکن است خونسرد و تنبل باشد اما این دلیل به تنهایی کافی نیست که نتیجه بگیرید که او خودخواه است.
در حالی که چنین رفتارهایی می توانند برای شما آزار دهنده باشد، اما خودخواهی ریشه های عمیق تری دارد.
موارد زیر چند نشانه از خودخواهی همسر میباشد:
۱ – او انتظار دارد که شما به تمام امور رسیدگی کنید
۲ – همسر خودخواه در مورد وظایف شما سخنرانی می کند.
هر وقت به همسرتان در مورد سهل انگاری هایش یا عدم همکاری اش در خانواده بگویید، او از شما باج خواهی عاطفی کرده و با سوءاستفاده از نقاط ضعف شما کاری میکند که شما احساس گناه کنید.
همسران خودخواه همواره بهانه هایی می یابند تا خودخواهی خود را توجیه کنند.
یک همسر خودخواه همیشه در مورد وظایف شما و فداکاری های خودش، سخنرانی می کند.
۳- تنها چیزی که مهم است راحتی اوست
یک زن یا شوهر خودخواه به راحتی خرسندی همسر خود را نادیده می گیرد.
۴- همسر خودخواه همیشه خود را در اولویت قرار میدهد
مهم نیست که چقدر مشغول هستید یا چه اولویت هایی دارید، همسر خودخواه فکر می کند که باید اولویت اول شما باشد.
او از شما انتظار دارد که با او رفتاری پادشاهانه داشته باشید و همیشه از دستوراتش پیروی کنید.
۵- زندگی شما مملو از انتخاب های همسرتان است
تمام تصمیمات شما از تصمیمات روزمره گرفته مانند آنچه برای روز تولد خود خریداری میکنید تا تصمیمات اساسی مانند انتخاب شغل، توسط همسرتان گرفته می شوند.
اگر زندگی شما اینگونه است، همسرتان زندگی شما را اداره می کند.
همسر شما حق دارد پیشنهادهایی را ارائه دهد، شما را راهنمایی کند و به شما کمک کند اما یک همسر خودخواه برای شما به گونه ای تصمیم می گیرد که برای خودش منفعت بیشتری داشته باشد.
۶- تعطیلات شما تنها برای خوشحالی اوست
۷- همسر خودخواه درباره پس انداز سخنرانی می کند اما خودش به آن عمل نمیکند
۸- رابطه جنسی یکطرفه
صمیمیت جسمی وقتی که هر دو طرف از روحیه مطلوبی برخودار باشند، احساس زیبایی است.
اما برای یک همسر خودخواه لزومی ندارد صمیمیت جسمی توافقی باشد، زیرا یک فرد خودخواه بدون توجه به روحیه و درخواست همسرش، او را ملزم به این کار میداند.
۹ – یک فرد خودخواه همیشه فکر می کند که بهترین است و هر کاری که شما میکنید، همیشه در آن ایراداتی پیدا می کند
۱۰ – پرخاشگری
این افراد به راحتی میتوانند با شما وارد بحث و دعوا شوند. همیشه برای آنها دلیل و بهانه وجود دارد که بی دلیل عصبانیتشان را بروز دهند. به قدری این خشونت پررنگ است که هوش هیجانیتان باید بسیار قوی باشد تا با آنها مقابله کنید بدون این که موقعیت را از آن چه که هست بدتر کنید. بسیاری از اشخاص از رفتار آنها به گونهای متعجب میشوند که نمیدانند باید چه واکنشی از خودشان نشان دهند.
۱۱ – احساس برتری
فرد خودخواه در هر شرایطی قصد دارد تا به بقیه بفهماند که از آنها بهتر است و خودشان هم این مسئله را باور دارند.
۱۲ – خودخواهی | ناپایداری روابط
آنها روابطشان را فقط با کسانی نگه میدارند که باعث میشوند خودخواهی آنها تقویت شود و خواستههایشان را برآورده کنند. افراد خودخواه توانایی این را دارند که لحظهای شما را دوست داشته باشند و لحظهای از شما دست بکشند. اگر برایشان منفعت نداشته باشید شما را کنار میگذارند. افرادی که در اطراف فرد خودخواه هستند، پس از مدتی او را رها میکنند چرا که متوجه میشوند فرد خودخواه تنها به خودش اهمیت میدهد؛ به همین دلیل روابط افراد خودخواه به شدت ناپایدار است.
حقیقتی درباره خودخواهی
خودخواهی، نشانی از ضعف است. فرد خودخواه، از اینکه زمان، پول، یا تلاشهای خود را به دیگران بدهد، میترسد. زیرا او از عواقب این مساله واهمه دارد.
شخصی که هرگز زمان خود را به مردم نمیدهد، در حقیقت از اتلاف وقت خود به شدت هراسان است زیرا باور دارد کنترلی روی زندگی خود ندارد و از قدرت خود برای کنترل زندگیش، مطمئن نیست. اگر آن فرد تا این حد نسبت به از دست دادن کنترل زندگی خود، ترس نداشت، ۵ دقیقه از زمان خود را به دیگری اختصاص میداد زیرا باور داشت که اختصاص دادن ۵ دقیقه به دیگران، روند پیشرفتش را عقب نخواهد انداخت.
خودخواهی و اهداف محقق نشده
همه افراد، رویاها، نیازها و اهدافی دارند اما برخی معتقدند ممکن است هرگز به آنها نرسند، به همین علت همه منابعشان را برای خود حفظ میکنند تا حس نا امنی درونی خود را کنترل کنند.
بسیاری از افراد خودخواه، نیازهای برآورده نشده بزرگی دارند که باعث میشود حس ناامنی داشته باشند و در نتیجه هرگاه میخواهند کمکی به دیگران کنند یا چیزی به آنها بدهند، این کار، نداشتن کنترل بر زندگی خودشان و کمبود منابع را به یادشان می آورد و آنها را متوقف میکند.
ممکن است با خودخواهی خود و یا اطرافیانتان درگیر باشید. افرادی که مدام سعی میکنند از خود و موفقیتهایشان تعریف کنند و به دنبال توجه و تمجید شدن از جانب دیگران هستند. افراد خودخواه خود را ستاره درخشان جمعها میپندارند و در عین حال برای هیچکس ارزش قائل نیستند. برخورد و رفت و آمد با افراد خودخواه انرژی روانی زیادی از شما میگیرد و به جای تمام آنها انرژی منفی را به اطراف انتقال میدهد.
آسیبهای خودخواهی
خودخواهی ویژگی شخصیتی است که آسیبهای بسیاری را به دنبال دارد. افراد خودخواه به جز خودشان شخص دیگری را نمیبینند و در صورتی که اطرافیان به او توجهی که میخواهند را ندهند، احساس طردشدگی و ناامیدی میکنند. خودخواهی علاوه بر خود فرد، زندگی اطرافیان را هم تحت تاثیر قرار میدهد. وقتی که خودشان را مرکز توجه میبینند و فکر میکنند که از همه برتر هستند اعتماد به نفس دیگران را تخریب میکنند و آن را از بین میبرند.
ازدواج با افراد خودخواه
اگر دوست دارید زندگی زناشویی شما مملو از شادی و مهربانی باشد، توصیه میکنیم از خانمهای خودخواه فاصله بگیرید. این تیپ زنان باورشان این است که آنها بهترین هستند، حرفها و تصمیمهایشان درست است و شما این حق را ندارید که روی حرف آنها حرفی بزنید. چنین خانمی از درک شادی و تفاهم دو جانبه عاجز است و از شدت خودپرستی نمیتواند زندگی زناشویی سالم و عاری از مشکل داشته باشد.
در صورتی که با فرد خودشیفتهای برای ازدواج آشنا شدید، تنها اگر تمایلات خودآزارگرانه داشته باشید چنین همسری را انتخاب خواهید کرد زیرا در رابطه عاطفی این چنین جدی، طولانی و عمیق این افراد هرگز رفیقان خوبی نیستند و نخواهند بود.