مهرانه مهین ترابی از فساد در سینمای ایران می گوید
فساد اخلاقی و پیشنهاد بی شرمانه به بازیگران سینما
به بازیگر تازه‌کاری که در رویای رسیدن به همه این اهداف هست پیشنهاد بی‌شرمانه‌ای برای رسیدن به ثروت و محبوبیت، آن هم نه در مسیری طولانی، بلکه یک شبه داده می‌شود. حال این فرد است که باید تصمیم بگیرد!
مهرانه مهین‌ترابی، سال ۱۳۳۶ در کرج متولد شد. وی فرزند چهارم یک خانواده هفت نفری است که جز او کسی در خانواده‌اش فعالیت هنری ندارد. اولین تجربه بازیگری او ایفای نقشی در تئاتر تله نوشته محسن یلفانی و به کارگردانی خانم دیانا در سال ۱۳۵۶ بود. ایشان دارای لیسانس بازیگری و کارگردانی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران می‌باشد.
او با فیلم گلبهار به کارگردانی تهمینه اردکانی در سال ۱۳۶۵ به سینما آمد و با مجموعه تلویزیونی خیرالله صندوقچه اسرار در سال ۱۳۷۱ عضوی از خانواده مجموعه‌های تلویزیونی شد و با نقش‌آفرینی در مجموعه همسران و خانه سبز به اوج محبوبیت رسید.
این روزها در مورد فساد در سینما زیاد بحث می‌شود، شما هم به این موضوع اعتقاد دارید؟
متاسفانه وقتی از فساد -به خصوص در سینما- صحبت می‌کنیم، ذهن همه به سمت فساد اخلاقی می‌رود و این اصلا اتفاق خوبی نیست. فساد در سینما لایه‌های مختلفی دارد. شاید بزرگترین نوع فساد در سینما همان مافیا باشد که در همه مراحل تولید فیلم و حتی در جشنواره‌ها دخالت می‌کند و در چیدمان‌ها اثرگذار است؛ اینکه یک تهیه‌کننده و یا فیلم‌ساز همیشه در ساخت فیلمش از یک بازیگر خاص استفاده می‌کند، اینها همه فساد است. بسیاری از زد و بندهایی که ممکن است درعرصه‌های دیگر هم وجود داشته باشد، به عنوان فساد مطرح است، اما همانطور که گفتم در اذهان عمومی فساد در سینما فساد اخلاقی است که این می‌تواند دو دلیل داشته باشد؛ یکی این است که در سینما شاید بیشتر از صنف‌های دیگر رابطه زن و مرد وجود داشته باشد و این رابطه در بسیاری زمان‌ها خیلی صمیمانه به نظر برسد. دلیل دوم هم این است که همیشه شایعات در این زمینه در مورد هنرمندان وجود داشته و رسانه‌ها به ویژه رسانه‌های زرد نیز به این موضوعات می‌پردازند.
درخصوص فساد اخلاقی، به نظرتان، تا چه حدی این قضیه صادق هست و رواج دارد؟
این موضوعی نیست که بتوان در موردش آمار داد و نمودار رسم کرد. مطمئناً کسی نمی‌تواند بگوید فساد اخلاقی در سینما چقدر است، اما بنده می‌توانم بگویم که سینمای ایران کمترین میزان فساد را در سطح جهان دارد و با اختلاف زیادی در صدر فهرست پاکترین سینماها قرار دارد. بیایید سینما را یک جامعه در نظر بگیریم؛ در این جامعه روابط زن و مرد خارج از عرف فرهنگی کشور است. در این جامعه پول در حجم زیادی جابجا می‌شود و شهرت و محبوبیت یکی از دستاوردهای این جامعه است. جایی که افراد برای رسیدن به ثروت و محبوبیت، باید پروسه‌ای را طی کنند که ممکن است در آن موفق هم نباشند. در این شرایط است که به بازیگر تازه‌کاری که در رویای رسیدن به همه این اهداف هست پیشنهاد بی‌شرمانه‌ای برای رسیدن به ثروت و محبوبیت، آن هم نه در مسیری طولانی، بلکه یک شبه داده می‌شود. حال این فرد است که باید تصمیم بگیرد! محبوبیت، ثروت و شیطان یک طرف قرار دارند و احتمالا مسیری سخت و حتی شاید شکست مطلق در سمت دیگر. در این شرایط خیلی‌ها به امید اینکه بتوانند ستاره شوند به این کار تن می‌دهند.
مهمترین راهکار برای کاهش این نوع فساد چیست؟
این مسئله‌ای است که نمی‌توان در یک مصاحبه راجع به آن صحبت کرد و راهکار ارائه داد. موضوع فساد موضوع ریشه‌داری است. اول آنکه فساد اخلاقی از وجود لایه‌های قدرت و مافیا در سینما شکل می‌گیرد. بنابراین، ابتدا باید جلوی این زد و بندها و نفوذها و رانت‌خواری‌ها را گرفت تا افراد نتوانند با دادن وعده ستاره شدن به زنان و جوانان آنها را اغفال کنند. دوم آنکه باید در جامعه با کار فرهنگی بلندمدت این تصور غلط که سینما یعنی ثروت و محبوبیت را از بین برد. باید این حُب ستاره شدن را از دل جوانان خارج کرد. اما سومین بخش و شاید مهمترین بخش، تربیت خانوادگی است. خانواده‌ها وقتی ارزش‌ها را فراموش می‌کنند، مسلما آنها را به فرزندانشان هم منتقل نمی‌کنند، بنابراین وضعیتی پیش می‌آید که در حال حاضر شاهد آن هستیم.
مسئولین فرهنگی، به ویژه وزارت ارشاد، چه کاری می‌توانند بکنند؟
بزرگترین و شاید تنها کاری که مسئولین فرهنگی می‌توانند انجام دهند این است که مافیای قدرت در سینما را در هم بشکنند. وقتی این شبکه اختاپوسی درهم شکسته شود، دیگر افراد فاسد نمی‌توانند به راحتی وارد عرصه سینما شوند تا بتوانند با پول‌هایشان، افراد را اغفال کنند.
و حرف آخر
فقط می‌خواهم بگویم که با همه موضوعاتی که مطرح شد، هنوز هم سینمای ما وامدار انقلاب است و با وجود لکه‌های سیاهی که گاهاً شکل می‌گیرد، اما هنرمندان ما پاکترین و معتقدترین هنرمندان جهان هستند.