آنچه از فیلم (محمد رسول الله) نمی دانید +بازیگران و نکات بسیار جالب
محمد رسول الله فیلمی است با ژانر تاریخی به کارگردانی مجید مجیدی که داستان زندگی کودکی حضرت محمد (پیامبر اسلام) (سده ۶ میلادی) را روایت میکند.
بناست سهگانهای سینمایی و مستقل از هم تولید شود که به مقاطع مختلف زندگی حضرت محمد بپردازد. در اولین فیلم، قصه از دوران جاهلیت و شرایط اجتماعی زمان تولد محمد آغاز میشود و در ۱۲ سالگی او به پایان میرسد. آنچه از ابتدا مورد نظر بوده، عرضه این فیلم در ابعاد بینالمللی و طراحی اثر برای تماشاگر جهانی با هر دین و آئینی است.
در ساخت این مجموعه همچون سایر فیلمهای تاریخی سالهای اخیر ایران نظیر ملک سلیمان از عوامل خارجی و در سطح سینمای روز جهان استفاده شده است. فیلمبرداری این اثر بر عهده ویتوریو استورارو و موسیقی متن آن ساختهٔ ای. آر. رحمان است که هر دو از هنرمندان برنده جایزه اسکار به شمار میآیند.
این فیلم در شهرک سینمایی پیامبر اعظم که در ۵۵ کیلومتری شهر قم قرار دارد، ساخته شدهاست. در این شهرک، ماکت شهرهای مکه و مدینه با مشخصات ۱۴۰۰ سال قبل، در اندازه یک به یک (مختصات واقعی) طراحی و ساخته شدهاست و قرار است پس از پایان فیلمبرداری، از این دکور تحت عنوان شهرک سینمایی پیامبر اعظم برای دیگر پروژههای سینمایی دربارهٔ تاریخ اسلام استفاده شود.
این فیلم پرهزینهترین فیلم تاریخ سینمای ایران محسوب میگردد. بخشهایی از این فیلم در کشور آفریقای جنوبی فیلمبرداری شده است.
هفت کارگاه مخصوص مهیاسازی دکورها، صنایع دستی و دستسازهای سنتی، تجهیزات و لوازم صحنه را برای این فیلم ساختهاند. این کارگاهها شامل کارگاه نجاری، کارگاه عمومی ساخت لوازم، کارگاه خیاطی، کارگاه بتسازی، کارگاه رنگ و پتینه و کهنهکاری، کارگاه محصولات چوبی خاص و کارگاه مدلسازی بودند. بیش از ۴۰۰۰ قطعه لوازم صحنه شامل وسایل خانه، لوازم سفر و بازرگانی، وسایل زینتی، ادوات جنگی، وسایل خرید و فروش و لوازم بازار در این کارگاهها ساخته شد. مدیریت این کارگاهها عمدتاً با ایرانیها بود و تنها یک ایتالیایی، در قسمت کارگاه رنگ و پتینهکاری و کهنهکاری فعال بود. همهٔ پرسنل کارگاهها تحت نظر فرانکو فوماگالی، طراح ایتالیایی لوازم صحنه، فعالیت میکردند. در این فیلم بسیاری از وسایل ضروری مثل مواد اولیه، ظروف، دستبافتهها، پارچهها و تزئینات سنتی و کهن، با سفر به شهرها و روستاهای تاریخی، انتخاب و خریداری شده بودند.
مجید مجیدی کارگردان این فیلم در پاسخ به برخی مخالفین اعلام کرده که در نگارش فیلمنامه از روایتها و منابع مورد تأیید مسلمانان و نه تنها شیعیان بهره برده است.
خلاصهٔ داستان
فهرست مطالب
داستان از سال ده بعثت پیامبر شروع میشود و در یک فلشبک که اکثر فیلم را شامل شده به سال عام الفیل و تولد پیامبر و دوران کودکی وی میرود.
در سال عام الفیل، ابرهه یکی از سرداران لشکر حبشه به دستور پادشاه این سرزمین به مکه لشکرکشی میکند تا کعبه را از بین ببرد. ابرهه به وسیلهٔ چندین هزار نفر با فیل، اسب و تجهیزات جنگی فراوان به سوی شهر مکه میآیند ولی در نزدیکی مکه که حریم مکه به شمار میرود، فیلها به جلو پیش نمیروند و تعداد بسیار زیادی پرنده به نام ابابیل در حالی که سنگهایی در میان نوک خود دارند، بر سر ارتش ابرهه فرو میریزند و همه را از بین میبرند.
پس از پایان فلشبک، داستان دو مرتبه به سال ده بعثت و اوضاع بد مسلمانان تحریم شده ساکن در بیرون مکه برمیگردد و در ادامه روایت نمایان شدن قرارداد تحریمها علیه مسلمانان خورده شده توسط موریانهها به تصویر کشیده میشود.
فیلم محمد رسول الله از محاصره مسلمانان در شعب ابیطالب آغاز میشود و به پیش از میلاد پیامبر اسلام باز میگردد. صحنههای درگذشت مادر حضرت محمد در روستای ابواء و صحنههای مربوط به دوران شیرخوارگی و خردسالی پیامبر در روستای سعدیه هم از دیگر بخشهای فیلم است. فیلم محمد با اولین سفر پیامبر به شام و رسیدن به صومعه بحیرا به پایان میرسد. «بحیرا» راهبی مسیحی است که دربارهٔ ظهور آخرین پیامبر به ابوطالب بشارت میدهد.
تولید
پروژه سینمایی محمد رسول الله به کارگردانی مجید مجیدی پس از حدود سه سال مراحل مقدماتی و پیش تولید در سال ۱۳۸۶ در آستانه آغاز مرحله فیلمبرداری قرار گرفت. به گزارش روابط عمومی پروژه، اولین مرحله شروع به کار این فیلم از مهرماه سال ۱۳۸۶ با فعالیت گروه تحقیق آغاز و اولین نسخه فیلم نامه نوروز ۱۳۸۸ آماده شد.
سرمایهگذار این فیلم، که شرکت سینمایی نور تابان، وابسته به بنیاد مستضعفان است، هزینهٔ تولید آن را ۴۰ میلیون دلار اعلام کرده است. هزینهٔ تولید این فیلم حدوداً ۲۰ برابر پرهزینهترین فیلم ایرانی تا قبل از ساخته شدن آن برآورد شده است.
فیلمبرداری
ویتوریو استورارو فیلمبردار مطرح ایتالیایی که سه جایزهٔ اسکار را گرفته و به عنوان فیلمبردار با همراهی حمید خضوعی ابیانه کار فیلمبرداری این اثر را انجام خواهد داد. استرارو تا کنون برای سه فیلم شامل «اینک آخرالزمان» (۱۹۷۹)، «آخرین امپراتور» (۱۹۸۷) و «قرمزها» (۱۹۸۱) جایزه اسکار گرفنته است.
جلوههای ویژه
جلوههای ویژه اثر بر عهده اسکات ای. اندرسون برنده اسکار برای طراحی جلوه ویژه «باب» در ۱۹۹۶ است که جلوههای ویژه قسمت حمله سپاه ابرهه به مکه را طراحی و اجرا کرده است. وی پیش از این در فیلمهایی همچون «ماجراهای تن تن»، «ترمیناتور ۲» «دروازه نهم»، «کینگ کنگ»، «استخوانهای دوستداشتنی» کار جلوههای ویژه را بر عهده داشته است و با کارگردانانی همچون استیون اسپیلبرگ، جیمز کامرون و پیتر جکسون سابقه همکاری داشته است.
طراحی دکور و صحنه
میلژن کرکا کلژاکویچ طراح دکور فرانسوی که قبلاً جایزه «سزار» و «آکادمی فیلم اروپا» و همچنین نامزد دریافت جایزه «اِمی» را در کارنامه خود داشته است، طراحی دکور این فیلم را بر عهده داشته است.
لوکیشنها
صحنههای این فیلم در شهرهای کرمان، عسلویه و در شهرک سینمایی پیامبر اعظم در حوالی شهر قم داشتهاست که در آن مکه و مدینه با جزئیات و مختصات دقیق و واقعی بر اساس متون بازسازی شدهاند. سکانس مربوط به حملهٔ ابرهه به مکه نیز که به تعداد زیادی فیل، نیاز داشته در شهر بلا بلا در آفریقای جنوبی، فیلمبرداری شده است و جزء سکانسهای بیاد ماندنی این فیلم محسوب میشود.
زبانهای اقوام
یکی از نکات فنی و برجستهٔ فیلم مجیدی این است که در طول فیلم هریک از اقوام عبری، حبشی و سریانی به زبان بومی خود صحبت میکنند و بازیگران ایرانی خود، بدون لب خوانی دیالوگها را به زبانهای مذکور ادا میکنند. یکی از بازیهای منحصر به فرد در این رابطه، بازی محسن تنابنده در نقش ساموئل یهودی است که ادای دیالوگهای عبری توسط وی، جزء جذابیتهای فیلم مجیدی محسوب میشد.
نام نوشت
در ۱۷ دیماه ۱۳۹۳ نام نوشت این فیلم در کنار سایر آثار خطاطی مرتبط با آن طی مراسمی رونمایی شد. نام نوشت این فیلم توسط جلیل رسولی از خطاطان ایران انجام شده است. وی در توضیح پیرامون این اثر گفت در کنار ۶ خطاط دیگر برای انتخاب نام نوشت از میان ۲۶۰۰ اثر ارسالی فعالیت کردند اما پس از آنکه مجیدی کارگردان فیلم از هیچیک از آثار منتخب راضی از وی خواست که این کار را بر عهده گیرد. وی گفت: «بیش از ۵۰ سال است که کار خطاطی میکنم و خط در دست من مانند موم نرم است اما نگارش اسم اعظم پیامبر برای این فیلم بسیار سخت بود. طرحها و اتودهای بسیاری زدم و نام حضرت محمد (ص) را به اشکال گرافیکی محکمی خطاطی کردم اما در نهایت راضی نمیشدم. وی ادامه داد: در نهایت به خود حضرت محمد (ص) توسل کردم و از او کمک خواستم تا مرا یاری کند. یک روز مرکب قهوهای را از میان مرکبها برداشتم و انگشت سبابه خود را داخل مرکب کردم و نام اعظم حضرت محمد (ص) را نوشتم، بعد متوجه شدم که انگشتم میلرزد و تعجب کردم… در طول تمام سالهایی که به طور حرفهای خطاطی کردهام دچار این حالت نشده بودم اما بعد متوجه شدم که تنها انگشت سبابه من نیست که میلرزد بلکه همه وجودم در حال لرزیدن است. … پس از آن متوجه شدم همین نام نوشته حاضر همانی است که میخواستم.»[۲۱]
افتتاح شهرک سینمایی رسول اعظم (ص)
در روز ۱۷ دیماه ۱۳۹۳ طی مراسمی شهرک سینمایی پیامبر اعظم که به وسعت ۱۰۰ هکتار در جاده قم ساخته شده و بسیاری از لوکیشنهای فیلم در آن قرار دارد برای خبرنگاران رو نمایی شد. از این مکان برای ساخت سایر آثار سینمایی ایران استفاده خواهد شد. در این شهرک همچنین موزهای قرار دارد که مدارک مربوط به ساخت فیلم نگهداری میشود.
بازدید رهبر ایران
آیت الله خامنهای روز چهارشنبه ۱۷ آبان ماه ۱۳۹۱ برای بازدید از صحنههایی از فیلم «محمد رسول الله» (ص) به شهرک لوکیشن این فیلم در بین تهران و قم رفتند.
این بازدید که اولین دیدار ایشان از مراحل تولید یک پروژه سینمایی محسوب میشود، نزدیک به ۶ ساعت ادامه یافت و وی از قسمتهای مختلف لوکیشن ساخته شده از جمله قسمت شهر مکه، شعب ابی طالب که در داخل آن است، دیر بحیرا و قسمت مدینه بازدید کرده و در خلال آن با مجیدی (کارگردان)، حیدریان (تهیه کننده)، و دیگر دست اندرکاران پروژه دیدار و گفتگو کرد، سپس آیت الله خامنهای دقایقی در جمع عوامل پروژه سخنرانی کرده و از دست اندرکاران پروژه تقدیر کردند.
در جریان همین دیدار، سکانس تأثیرگذار ورود آمنه، مادر حضرت محمد(ص) به شهر مدینه در حضور آیت الله خامنهای تصویربرداری شد، همچنین حدود بیست دقیقه از سکانسهای تدوین شده فیلم برای ایشان پخش شد.
بازیگران
- علیرضا شجاع نوری در نقش عبدالمطلب
- مهدی پاکدل در نقش ابوطالب
- ساره بیات در نقش حلیمه سعدیه
- مینا ساداتی در نقش آمنه بنت وهب
- محسن تنابنده در نقش ساموئل یهودی
- داریوش فرهنگ در نقش ابوسفیان
- رعنا آزادیور در نقش ام جمیل
- حمیدرضا تاج دولت در نقش حمزه
- صادق هاتفی در نقش بحیرا
- محمد عسگری در نقش ابولهب
- آرش فلاحت پیشه در نقش ابرهه
- جعفر قاسمی در نقش حارث
- پانتهآ مهدینیا در نقش فاطمه بنت اسد
- نسرین نصرتی در نقش برکه
- بهارک صالح نیا در نقش ثُوَیبه
- علی اصغر خطیب زاده در نقش بنیامین یهودی
- امین آبان در نقش باروخ یهودی
- هادی آقا حسینی در نقش زهیر
- زنده یاد پیروز رفیعی در نقش ربان اعظم
عوامل تولید
- کارگردان: مجید مجیدی
- نویسنده فیلمنامه: کامبوزیا پرتوی، مجید مجیدی با همکاری حمید امجد
- بازنویسی فیلمنامه: مجید مجیدی، بیژن میرباقری
- مشاور کارگردان: رضا میر کریمی
- کارگردانهای یونیت دوم: بیژن میرباقری، سیروس حسنپور
- دستیار اول کارگردان و برنامه ریز: علیرضا سبزواری، لوکا لاچین (بخش روستای ماهیگیری و بیابان اطراف مکه)
- دستیاران کارگردان: حسن نجفی، بهزاد رفیعی، محسن قرایی
- مدیر فیلمبرداری: ویتوریو استورارو
- فیلمبردار: حمید خضوعی ابیانه
- موسیقی: ای. آر. رحمان
- صدابردار: یدالله نجفی
- صداگذار: محمد رضا دباغ دلپاک
- طراح تولید (مدیر طراحی صحنه، دکور و آکسسوار): میلژن کرکا کلژاکویچ
- مدیران و طراحان هنری: محسن شاه ابراهیمی، حمید قدیریان، بابیک برنامیر (بانه)
- طراحی هنری: اصغرنژاد ایمانی، بهزاد آدینه
- طراحی آکسسوار: فرانکو فوماگالی
- طراحی لباس: مایکل اوکانر
- طراحی گریم: جیانتو دروسی
- جلوههای ویژه کامپیوتری: اسکات ای. اندرسون
- جلوههای ویژه میدانی: استفانو کریدوری، محمدجواد شریفیراد
- عکاس: نادر فوقانی
- مدیران تولید: فرزاد پاک، فرهاد کینژاد، مجتبی متولی، محمدرضا منصوری
- مجری طرح آفریقا: فرزاد پاک
- مدیر امور بینالملل: محمدرضا تشکری
- تهیه کنندگان اجرایی: پروانه پرتو، علیرضا رضاداد
- مدیر پروژه: محمد مهدی حیدریان
- تهیه کننده و سرمایهگذار: شرکت سینمایی نور تابان
- با تشکر از: محمد فروزنده، محمد سعیدی کیا، رحمتالله صادقیان، مجتبی نصیری، محمد رضا صابری
این فیلم به غیر از ایران در دو کشور دیگر فیلمبرداری شده است، همچنین این فیلم به سه زبان فارسی، انگلیسی و عربی پخش میشود.
اکران و فروش
- فیلم سینمایی محمد رسول الله (ص) رکوردهایی را برای اولین بار در سینمای ایران به جا گذاشته است. رکورد پرهزینهترین فیلم تاریخ سینمای ایران نیز شکسته شد. رحمتالله صادقیان رئیس هیئت مدیره شرکت نورتابان اعلام کرد هزینهای بالغ بر ۶۲۳٫۳ میلیارد ریال برای ساخت این فیلم صرف شد. این هزینه تقریباً ۱۰ برابر پرهزینهترین فیلم ایرانی (ملک سلیمان با هزینه ساخت حدود ۶۵ میلیارد ریال) تا قبل از ساخته شدن محمد رسوال الله برآورد شده است. البته فیلم «لاله» نیز که موفق به اکران نشد، حدود ۱۷۰ میلیارد ریال هزینه ساخت داشت.
- تبلیغات محیطی فیلم: تبلیغات محیطی فیلم سینمایی محمد رسولالله (ص) با همکاری سازمان زیباسازی شهرداری تهران در قالب نمایش تعدادی از تصاویر فیلم و احادیثی از پیامبر در تابلوهای تبلیغاتی تهران اکران شد. مجیدی علت ذکر نشدن نام عوامل فیلم در تبلیغات شهری را گرفتن زیبایی عکسهایی که مانند تابلوهای نقاشی است دانست. از همین رو تصمیم گرفته شد نام هیچیک از عوامل بر تبلیغات نباشد تا چشمانداز زیباتری از عکسهای این فیلم به مردم نشان داده شود.
- تعویق یک روزه اکران؛ مشکل صدا مانع از اکران «محمد رسولالله (ص)» شد. محمدرضا صابری در توضیح دلایل تعویق اکران فیلم سینمایی «محمد رسولالله (ص)» گفت: سیستم فنی فیلم براساس سیستم D است درحالیکه سیستم فنی بسیاری از سالنهای سینمایی سیستم E است و به همین دلیل در آخرین تستهای فنی مربوط به نمایش متوجه شدیم سیستم صدا مشکل دارد.
- شروع ۱۷۰ میلیونی برای «محمد رسولالله (ص)»؛ همایون خزاعی فر مدیر فروش شرکت تولید و پخش نورتابان در خصوص اولین آمار فروش «محمد رسولالله (ص)» گفت: شب گذشته سینماهای آزادی، کوروش، پردیس زندگی و تعدادی دیگر از سینماهای تهران و شهرستان سانس فوقالعاده در نظر گرفتهاند که در نوع خود بی نظیر بود، وی ادامه داد: تا این لحظه فروش فیلم تنها در یک روز آن هم در سینماهای تهران بیش از ۱۷۰ میلیون تومان بوده است که بیسابقهترین رقم فروش افتتاحیه یک فیلم در سینماهای ایران را به خود اختصاص داده است.
بسیار فیلم خوبیه! حتماً برید ببینید! عالی عالی
آرم و لوگوی این فیلم خیلی زشت و بچه گانه است. ایکاش از خط ایرانی نستعلیق استفاده میشد
اتفاقا لو گوش خیلی زیباست و مثلا بهره برده از خط کوفیست
یه ذره دقت کنید اخه خط نستعلیق ایرانی برای یه فیلم تاریخی
این فیلم فوق العاده است . جلوه های ویژه و بازی بازیگران و به خصوص گارگردانی ، فیلم برداری و صدا برداری خیلی عالیه . بهترین فیلم تاریخی جهان . پیشنها میکنم حتما این فیلم خوش ساخت رو ببینید .
فیلم کسل کننده ای بود