چرا ساختمان پلاسکو در برابر آتش سوزی دوام نیاورد و این فاجعه رخ داد؟

3

ساختمان پلاسکو،‌ در ضلع شرقی چهارراهی بود که به آن استانبول می‌گویند؛ منطقه‌ای که در دهه‌های چهل و پنجاه قلب تجارت و دیپلماسی و البته خوش‌گذرانی و تفریح در تهران بوده است. برج پانزده طبقه‌ای که اولین ساختمان با اسکلت فلزی در تهران بود و دومین ساختمان بلندی که در آن آسانسور وجود داشت،‌ با سرمایه حبیب‌الله القانیان ساخته شد.

ساختمان پلاسکو بیوگرافی حبیب الله القانیان اسکلت بتنی بهتر است یا اسکلت فلزی آتش سوزی ساختمان پلاسکو

سوالی که برای اکثر کارفرمایان به وجود می آید این است که کدام سیستم باربر را برای سازه خود انتخاب و اجرا نمایند. در اینجا سعی می کنیم تفاوت این دوسیستم را به طور مختصر در چند حوزه بررسی و به صورت ساده بیان کنیِم

مقاومت در برابر زلزله

معمولا این باور غلط وجود دارد که ساختمان اسکلت فلزی در برابر زلزله مقاوم تر است و یا برعکس. این ایده اصولا اشتباه است بدین صورت که هم سیستم بتنی و هم سیستم فلزی را می توان برای مقاومت های مختلف طراحی نمود که هر دو نیز به صورت مورد نظر در زلزله عمل کنند. در حقیقت عامل مهم طراحی صحیح سازه است. البته لازم به ذکر است که سیستم های اسکلت بتنی به دلیل افزایش وزن سازه، در زلزله، نیروی بیشتری را متحمل می شوند.

مقاومت در برابر آتش سوزی

مقاومت فولاد در آتش سوزی پائین می باشد بدین صورت که با گرم شدن مقاومت خود را از دست می دهد در صورتی که اسکلت بتنی مقاومت به مراتب بیشتری در برابر آتش از خود نشان می دهد. البته لازم به ذکر است با ایجاد تمهیداتی در سازه فلزی که بعضا هزینه بر نیز می باشند می توان مقاومت آن در برابر آتش را افزایش داد. بنابراین مقاومت بیشتر اسکلت بتنی در آتش سوزی به عنوان یک مزیت قلمداد می گردد.

ساختمان پلاسکو بیوگرافی حبیب الله القانیان اسکلت بتنی بهتر است یا اسکلت فلزی آتش سوزی ساختمان پلاسکو

معایب ساختمان های اسکلت فلزی :

۱- تجربه و مطالعات بعمل آمده بر روی زلزله های دهه های اخیر در نقاط مختلف دنیا این نتیجه را در برداشته است که علی رغم اینکه از نظر طراحی و محاسبات ، سازه های فلزی مطلوبتر و مقاوم تر از سازه های دیگر بنظر می رسند و لیکن در عمل بیشتر تخریب های ناشی از زلزله متوجه این نوع سازه ها بوده است و براساس این تحقیقات دلیل اصلی ضعف این نوع سازه ها در مقابل زلزله عدم اجرای صحیح اتصالات بوده است چرا که اجرای جوش در تمام اتصالات براساس محاسبات مربوط و رعایت آئین نامه اجرای جوش شامل انتخاب نوع باری ، آمپر مناسب ، شرایط آب و هوا و تخصص کافی جوشکاران ، مخصوصاً در مناطق محروم و کشورهای در حال توسعه تقریباً غیر ممکن بنظر می رسد و بر همین اساس اتصالات جوش را در سازه های فلزی باید بعنوان ضعف اصلی این نوع سازه ها به حساب آورد و راهکار برطرف نمودن این نقطه ضعف اساسی ، استقاده از پیچ و مهره در اتصالات این نوع سازه ها می باشد .

۲- با توجه به اینکه تیرو ستون و بادبند این نوع سازه ها فلزی بوده و لیکن دیافراگم سقف بصورت بتنی دال یک طرفه یا دو طرفه اجرا می گردد این موضوع باعث ایجاد یک نوع ناهمگنی میان تیر و سقف گردیده که اتصال صحیح و کامل آنها را با مشکل مواجه می نماید و جهت رفع این نقص می بایست تمام نکات فنی و آئین نامه ای محل اتصال تیر و سقف رعایت گردد .

۳- بدلیل تأثیر شرایط آب و هوایی بر کیفیت جوش و افزایش سرعت زنگ زدگی اسکلت و لزوم اجرای اتصالات در شرایط مناسب آب و هوایی ، معمولاً اجرای اسکلت این نوع سازه ها با یک محدودیت آب و هوایی مواجه می گردد .

۴- بدلیل تغییر شکل اسکلت فلزی در حرارت بالا ، در زمان آتش سوزی این نوع سازه ها با یک تغییر شکل و تخریب ناشی از آن مواجه خواهند شد .
۵- بدلیل زنگ زدگی و پوسیدگی ناشی از اکسید شدن ، این نوع سازه ها در دراز مدت دچار پوسیدگی عمیق و کاهش سطح مقطع شده وبا کاهش مقاومت این نوع سازه ها نسبت به بارهای وارده مواجه خواهند شد .

ساختمان پلاسکو بیوگرافی حبیب الله القانیان اسکلت بتنی بهتر است یا اسکلت فلزی آتش سوزی ساختمان پلاسکو

ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

نظرات شما ( 3 )
  1. شهاب می گوید

    این ساختمان ها قدیمی هستند.و عمر مفید طراحی از دست دادن.سال ها قبل این ساختمان ها باید نابود میشد.

    1. م می گوید

      ساختمان ها در ارو پا بیش از دویست سال عمر دارن…به ساختمان باید رسیدگی کرد…اینکه چون کهنه بوده ریخته یک حرف کاملا غیر اصولی است.

  2. مهدی می گوید

    طبق آیین نامه ملی و مقررات ساختمان این ساختمان در برابر حریق حداکثر باید ۲ ساعت دام میاورد که نزدیک به ۴ ساعت دوام آورده ، روح دلاوران ایرانی شاد ولی به نظر میرسه آتشنشانی با این موضوع علمی برخورد نکرد و متاسفانه نیروهای آتشنشانی بابت این موضوع خسارت جبران ناپذیری دیدن که قطعا مسئولین ذیربط باید جوابگوی این موضوع باشن ، قهرمانان روحتون شاد