اعمال شب و روز عید مبعث پیامبر / مردم در روز مبعث چه کارهایی انجام می دهند؟
اعمال روز عید مبعث ، مردم در عید مبعث چه کارهایی انجام می دهند ، مسلمانان عید مبعث را چگونه جشن میگیرند ،در روز مبعث چه کارهایی انجام میدهیم ، مردم در روز مبعث چه میکنند ، آداب و رسوم عید مبعث ، شب مبعث چه شبی است
یکشنبه سوم فروردین و ۲۷ رجب المرجب مصادف با عید بزرگ مبعث رسولالله (ص) است. رهبر معظم انقلاب اسلامی دربارۀ اهمیت این روز فرمودند: «هر فضیلتی که در دنیا، ولو به طور غیرمستقیم وجود دارد، ناشی از آن بعثت و اقامۀ مکارم اخلاق به وسیله ی آن پیغمبر عظیمالشّأن است.» در کتاب مفاتیح الجنان اعمال مفصّلی برای شب و روز این عید با عظمت ذکر شده که در ادامه آمده است:
* شب عید مبعث
شب بیست و هفتم، شـب بعثـت پیامبر صلیاللهعلیهوآله و از شبهای پربرکت است و در آن چند عمل مستحبّ است:
اوّل:
شیخ طوسی در کتاب «مصباح» فرموده: از حضرت جواد علیهالسلام روایت شده: همانا در ماه رجب شبی است که از هر آنچه آفتاب بر آن میتابد بهتر است و آن، شب بیستوهفتم رجب است که در صبح آن پیامبر صلیاللهعلیهوآله به رسالت مبعوث شد. برای کسی که از شیعه ما عامل در آن شب است، پاداش نیکوکاری ۶۰ سال مقرّر است، به محضر آن حضرت عرض شد: عمل در آن شب چیست؟ فرمود: چون نماز عشاء را خواندی و به بستر استراحت رفتی تا پیش از نیمه شب، هر ساعتی که خواستی از بستر برمیخیزی و ۱۲ رکعت نماز هر دو رکعت به یک سلام بهجای میآوری، در هر رکعت «حمد» و سورهای از سورههای کوچک مفصّل میخوانی و کوچک مفصّل از سوره محمّد صلیاللهعلیهوآله تا آخر قرآن است.
زمانی که از ۱۲ رکعت نماز فارغ شدی، در همان حال نشسته هر یک از سورههای «حمد» و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ» و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ» و «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» و «قُلْ یٰا أَیُّهَا الْکٰافِرُونَ» و «إِنّٰا أَنْزَلْنٰاهُ» و «آیتالکرسی» را هفت مرتبه بخوان و به دنبال همه آنها این دعا را به بخوان:
الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِى لَمْ یَتَّخِذْ وَلَداً، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ شَرِیکٌ فِى الْمُلْکِ، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِیٌّ مِنَ الذُّلِّ وَکَبِّرْهُ تَکْبِیراً. اللّٰهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِمَعاقِدِ عِزِّکَ عَلَىٰ أَرْکانِ عَرْشِکَ وَمُنْتَهَى الرَّحْمَهِ مِنْ کِتابِکَ، وَبِاسْمِکَ الْأَعْظَمِ الْأَعْظَمِ الْأَعْظَمِ، وَذِکْرِکَ الْأَعْلَى الْأَعْلَى الْأَعْلىٰ، وَبِکَلِماتِکَ التَّامَّاتِ أَنْ تُصَلِّىَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَأَنْ تَفْعَلَ بِى مَا أَنْتَ أَهْلُهُ.
سپاس خدای را که فرزندی بر نگرفته و شریکی در فرمانروایی و یاوری از روی خواری و نیاز برایش نبوده است، او را بسیار بزرگ شمار. خدایا! از تو درخواست میکنم بهحق جایگاههای عزّتت بر پایههای عرشت و منتهای رحمتت در قرآنت و بنام بزرگتر بزرگتر بزرگترت و ذکر برتر برتر برترت و به کلمات کاملت، بر محمّد و خاندانش درود فرست و با من چنان کن که شایسته آنی.
سپس بخوان هر دعایی را که میخواهی؛
و نیز غسل در این شب مستحب است و نمازی که داود بن سرحان از امام صادق علیهالسلام برای «شب نیمه رجب» روایت کرده و جزو اعمال شب نیمه ذکر شد در این شب هم خوانده میشود.
دوّم:
زیارت حضرت امیرالمؤمنین علیهالسلام که برترین اعمال این شب است؛
و بدان که ابوعبدالله محمّد بن بطوطه که یکی از دانشمندان اهلسنت است در ۶۰۰ سال پیش از این زمان [زمان تألیف مفاتیحالجنان] میزیسته، در سفرنامه خود معروف به «رحله ابن بطوطه» در بیان ورودش از مکه معظّمه به نجف اشرف، روضه و قبر مبارک مولایمان امیرالمؤمنین علیهالسلام را ذکر کرده و گفته است همۀ اهل این شهر رافضی هستند، و برای این روضه مبارکه کراماتی ظاهر شده است:
از جمله در شب بیستوهفتم ماه رجب که نامش نزد اهل آنجا «لیله المحیا» [شب بیداری یا شب زندگانی] است، از عراقین [بصره و کوفه] و خراسان و شهرهای فارس و روم، افراد شل و مفلوج و زمینگیری را که حدود سی یا چهل نفر میشوند پس از عشاء نزد ضریح مقدّس علی میآورند، آنگاه مردم اجتماع میکنند و به انتظار شفا یافتن و برخاستن آنان میمانند.
گروهی از اجتماعکنندگان نماز میخوانند و عدهای ذکر میگویند و گروهی قرآن تلاوت میکنند و بعضی هم به تماشای روضه مبارکه مشغول میشوند تا آنکه نصف یا دوسوم از شب بگذرد، در این هنگام تمام مبتلایان و زمینگیران که محروم از حرکت بودند، از جای برمیخیزند درحالیکه صحیح و تندرستاند و نقصی در آنان نیست و میگویند:
«لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰه»، «مُحَمَّداً رَسُولُ اللّهِ»، «عَلِیُّ وَلِیُّ اللّٰه»
من گرچه آن شب را در آن روضه در نیافتم اما از مردمان مورد اطمینان که بر گفتارشان اعتماد داشتم شنیدم.
و همچنین در مدرسهای که مهمانخانه آن حضرت است، سه نفر زمینگیر را که قدرت بر حرکت نداشتند مشاهده کردم، یکی از مردمان روم و دیگری از اهالی اصفهان و سومی از مردم خراسان بود، از هر سه پرسیدم، چگونه شما درمان نیافته و در اینجا ماندهاید؟ گفتند: ما شب بیستوهفتم رجب را درک نکردیم، اینجا ماندهایم تا شب بیستوهفتم آینده برسد و شفای خود را بگیریم و به خاطر این شب، مردم زیادی از شهرها جمع میشوند و بازار بزرگی به مدّت ده روز برپا میگردد.
مؤلّف گوید: مبادا این حکایت را دور از واقع بدانی، چه همانا معجزات و کراماتی که از این مَشاهد مشرّفه به ظهور رسیده و به حدّ تواتر نقلشده بسیار زیادتر از آن است که در شمار آید.
و در ماه شوّال گذشته [نسبت به زمان نوشتن این قسمت از مفاتیحالجنان به وسیله مؤلّف بزرگوارش مرحوم محدّث قمی(رحمهاللهعلیه)] سال هزار و سیصد و چهلوسه هجری قمری در حرم مطهّر حضرت امام رضا علیهالسلام، سه زن که هر سه به علت بیماری فلج و مانند آن زمینگیر بودند و علاجشان از توان پزشکان بیرون بود، شفا یافتند و این معجزه از آن قبر مطهّر بر همه واضح و آشکار شد، همچون نمودار شدن خورشید در آسمان صاف و بیابر و باز شدن دروازه نجف به روی عربهای بادیهنشین؛
و شفا یافتن این سه زن به اندازهای روشن بود که برای مردم بیان شد و دکترهایی که از بیماری آنان مطلّع بودند، با اینکه در امر مداوای آنان دقت بسیار داشتند، شفا یافتن معجزهگونه آنان را تصدیق کردند و بعضی از آنها تصدیق خود را بر شفای آنان به صورت نوشته اعلام داشتند و اگر ملاحظه اختصار و عدم مناسبت محل نبود، داستان آنها را به تفصیل نقل میکردم.
سوم:
شیخ کفعمی در کتاب «بلد الامین» فرموده است: شب مبعث این دعا را بخواند:
اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُک بِالتَّجَلِّى الْأَعْظَمِ فِى هٰذِهِ اللَّیْلَهِ مِنَ الشَّهْرِ الْمُعَظَّمِ، وَالْمُرْسَلِ الْمُکَرَّمِ، أَنْ تُصَلِّىَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَأَنْ تَغْفِرَ لَنا مَا أَنْتَ بِهِ مِنَّا أَعْلَمُ ، یَا مَنْ یَعْلَمُ وَلَا نَعْلَمُ
خدایا! از تو درخواست میکنم، به تجلّی اعظم، در این شب از ماه معظّم و بهحق رسول مکرّم که درود فرستی بر محمّد و خاندانش و بیامرزی بر ما، آنچه را تو به آن از ما داناتری، ای آنکه میداند و ما نمیدانیم.
اللّٰهُمَّ بارِکْ لَنا فِى لَیْلَتِنا هٰذِهِ الَّتِى بِشَرَفِ الرِّسالَهِ فَضَّلْتَها، وَبِکَرامَتِکَ أَجْلَلْتَها، وَبِالْمَحَلِّ الشَّرِیفِ أَحْلَلْتَها
خدایا! بر ما برکت ده در این شب، شبی که آن را به شرف رسالت برتری دادی و به کرامتت بزرگ نمودی و به جایگاه شریفی برآوردی
اللّٰهُمَّ فَإِنّا نَسْأَلُکَ بِالْمَبْعَثِ الشَّرِیفِ، وَالسَّیِّدِ اللَّطِیفِ، وَالْعُنْصُرِ الْعَفِیفِ، أَنْ تُصَلِّىَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَأَنْ تَجْعَلَ أَعْمالَنا فِى هٰذِهِ اللَّیْلَهِ وَفِى سائِرِ اللَّیالِى مَقْبُولَهً، وَذُنُوبَنا مَغْفُورَهً، وَحَسَناتِنا مَشْکُورَهً، وَسَیِّئاتِنا مَسْتُورَهً، وَقُلُوبَنا بِحُسْنِ الْقَوْلِ مَسْرُورَهً، وَأَرْزاقَنا مِنْ لَدُنْکَ بِالْیُسْرِ مَدْرُورَهً
خدایا! ما از تو درخواست میکنیم بهحق بعثت شریف و آقای مهربان و موجود پارسا که بر محمّد و خاندانش درود فرستی و اعمال ما را در این شب و در سایر شبها پذیرفته پیشگاهت قرار دهی و گناهانمان را آمرزیده بداری و خوبیهایمان را مورد سپاس و بدیهایمان را پوشیده گردانی و دلهایمان را به گفتار خوش شادمان کنی و روزیهایمان را از جانب خود به آسانی فراوان گردانی.
اللّٰهُمَّ إِنَّکَ تَرىٰ وَلَا تُرىٰ، وَأَنْتَ بِالْمَنْظَرِ الْأَعْلىٰ، وَ إِنَّ إِلَیْکَ الرُّجْعىٰ وَالْمُنْتَهىٰ، وَ إِنَّ لَکَ الْمَماتَ وَالْمَحْیا، وَ إِنَّ لَکَ الْآخِرَهَ وَالْأُولىٰ
خدایا! تو میبینی و خود دیده نمیشوی و تو در چشمانداز برتری و بازگشت و سرانجام بهسوی توست و ممات و حیات و آخرت و دنیا از آن تو است.
اللّٰهُمَّ إِنَّا نَعُوذُ بِکَ أَنْ نَذِلَّ وَ نَخْزىٰ، وَأَنْ نَأْتِىَ مَا عَنْهُ تَنْهىٰ
خدایا! به تو پناه میآوریم از اینکه خوار و رسوا شویم و از اینکه مرتکب عملی شویم که از آن نهی کردهای.
اللّٰهُمَّ إِنَّا نَسْأَلُکَ الْجَنَّهَ بِرَحْمَتِکَ، وَنَسْتَعِیذُ بِکَ مِنَ النَّارِ فَأَعِذْنا مِنْها بِقُدْرَتِکَ، وَنَسْأَلُکَ مِنَ الْحُورِ الْعِینِ فَارْزُقْنا بِعِزَّتِکَ، وَاجْعَلْ أَوْسَعَ أَرْزاقِنا عِنْدَ کِبَرِ سِنِّنا، وَأَحْسَنَ أَعْمالِنا عِنْدَ اقْتِرابِ آجالِنا، وَأَطِلْ فِى طاعَتِکَ، وَما یُقَرِّبُ إِلَیْکَ، وَیُحْظِى عِنْدَکَ، وَیُزْ لِفُ لَدَیْکَ أَعْمارَنا ، وَأَحْسِنْ فِى جَمِیعِ أَحْوالِنا وَأُمُورِنا مَعْرِفَتَنا، وَلَا تَکِلْنا إِلىٰ أَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ فَیَمُنَّ عَلَیْنا، وَتَفَضَّلْ عَلَیْنا بِجَمِیعِ حَوائِجِنا لِلدُّنْیا وَالْآخِرَهِ، وَابْدَأْ بِآبائِنا وَأَبْنائِنا وَجَمِیعِ إِخْوانِنَا الْمُؤْمِنِینَ فِى جَمِیعِ مَا سَأَلْناکَ لِأَ نْفُسِنا یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
خدایا درخواست بهشت را به رحمتت از تو داریم و به تو پناه میآوریم از آتش دوزخ، پس ما را به قدرتت از آتش پناه ده و از تو درخواست حورالعین داریم، پس به عزّتت روزی ما فرما و فراخترین روزی را هنگام پیری ما قرار ده و نیکوترین اعمالمان را به گاه فرا رسیدن مرگمان و عمر ما را در طاعتت و در آنچه ما را به سویت نزدیک کند و در نزدت بهرهمندمان نماید و در پیشگاهت بر منزلتمان افزاید، طولانی گردان و در همه حالات و کارها معرفتمان را نیکو گردان و ما را به احدی از خلقت وامگذار تا بر ما منّت نهد و بر ما به برآورده ساختن تمام حاجات دنیا و آخرتمان تفضّل فرما و بخشش آغاز کن به پدرانمان و فرزندانمان و همه برادران با ایمانمان، در همه آنچه از تو برای خود درخواست کردیم، ای مهربانترین مهربانان؛
اللّٰهُمَّ إِنَّا نَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الْعَظِیمِ، وَمُلْکِکَ الْقَدِیمِ، أَنْ تُصَلِّىَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَغْفِرَ لَنَا الذَّنْبَ الْعَظِیمَ، إِنَّهُ لَایَغْفِرُ الْعَظِیمَ إِلّا الْعَظِیمُ
خدایا! از تو درخواست میکنیم به نام بزرگت و فرمانروایی دیرینهات که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و بیامرزی بر ما گناه بزرگ را، چراکه بزرگ را جز بزرگ نمیآمرزد.
اللّٰهُمَّ وَهٰذا رَجَبٌ الْمُکَرَّمُ الَّذِى أَکْرَمْتَنا بِهِ أَوَّلُ أَشْهُرِ الْحُرُمِ، أَکْرَمْتَنا بِهِ مِنْ بَیْنِ الْأُمَمِ، فَلَکَ الْحَمْدُ یَا ذَا الْجُودِ وَالْکَرَمِ، فَأَسْأَلُکَ بِهِ وَبِاسْمِکَ الْأَعْظَمِ الْأَعْظَمِ الْأَعْظَمِ، الْأَجَلِّ الْأَکْرَمِ الَّذِى خَلَقْتَهُ فَاسْتَقَرَّ فِى ظِلِّکَ فَلا یَخْرُجُ مِنْکَ إِلىٰ غَیْرِکَ أَنْ تُصَلِّىَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ الطَّاهِرِینَ، وَأَنْ تَجْعَلَنا مِنَ الْعامِلِینَ فِیهِ بِطاعَتِکَ، وَالْآمِلِینَ فِیهِ لِشَفاعَتِکَ.
خدایا! این ماه مکرّم رجب است که ما را به آن گرامی داشتی، نخستین ماههای حرام است که ما را به آن از میان امّتها اکرام نمودی، پس تو را سپاس ای دارای بخشش و کرم، از تو درخواست میکنم بهحق ماه رجب و بهحق نام بزرگتر بزرگتر بزرگتر باشکوهتر و گرامیتری که آن را آفریدی، پس در سایهات استقرار یافت، نامی که از تو به غیر تو نرسد که بر محمّد و اهلبیت پاکش درود فرستی و ما را در این ماه از برپادارندگان طاعتت و آرزومندان شفاعتت قرار دهی.
اللّٰهُمَّ اهْدِنا إِلَىٰ سَواءِ السَّبِیلِ، وَاجْعَلْ مَقِیلَنا عِنْدَکَ خَیْرَ مَقِیلٍ، فِى ظِلٍّ ظَلِیلٍ، وَمُلْکٍ جَزِیلٍ، فَإِنَّکَ حَسْبُنا وَ نِعْمَ الْوَکِیلُ
خدایا! ما را به راه راست هدایت فرما و جایگاه ما را نزد خود بهترین استراحتگاه در سایهسار رحمت همیشگی و فرمانروایی عظیمت قرار ده، تو ما را بسی و چه نیکو کارگشایی.
اللّٰهُمَّ اقْلِبْنا مُفْلِحِینَ مُنْجِحِینَ غَیْرَ مَغْضُوبٍ عَلَیْنا وَلَا ضَالِّینَ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
خدایا! ما را به حالت رستگاری و موفقیت برگردان که در گروه غضب شدگان و در طایفه گمراهان نباشیم، به مهربانیات ای مهربانترین مهربانان.
اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُک بِعَزائِمِ مَغْفِرَتِکَ، وَبِواجِبِ رَحْمَتِکَ، السَّلامَهَ مِنْ کُلِّ إِثْمٍ، وَالْغَنِیمَهَ مِنْ کُلِّ بِرٍّ، وَالْفَوْزَ بِالْجَنَّهِ، وَالنَّجاهَ مِنَ النَّارِ
خدایا! به وسایل موجب آمرزشت و به رحمتت که بر خود حتم کردهای، از تو درخواست میکنم، سلامت از هر گناه و بهرهمندی از هر کار نیک و رسیدن به بهشت و رهایی از دوزخ را به من عطا فرمایی.
اللّٰهُمَّ دَعاکَ الدَّاعُونَ وَدَعَوْتُکَ، وَسَأَلَکَ السَّائِلُونَ وَسَأَلْتُکَ، وَطَلَبَ إِلَیْکَ الطَّالِبُونَ وَطَلَبْتُ إِلَیْکَ
خدایا! خوانندگان تو را خواندند و من هم تو را خواندم و درخواستکنندگان از تو درخواست کردند و من هم از تو درخواست نمودم و جویندگان تو را جویا شدند و من هم جویای تو شدم.
اللّٰهُمَّ أَنْتَ الثِّقَهُ وَالرَّجاءُ، وَ إِلَیْکَ مُنْتَهَى الرَّغْبَهِ فِى الدُّعاءِ
خدایا! تو مورد اطمینان و امیدی و نهایت میل و رغبت در خواندن دعا بهسوی توست.
اللّٰهُمَّ فَصَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاجْعَلِ الْیَقِینَ فِى قَلْبِى، وَالنُّورَ فِى بَصَرِى، وَالنَّصِیحَهَ فِى صَدْرِى، وَذِکْرَکَ بِاللَّیْلِ وَالنَّهارِ عَلَىٰ لِسانِى، وَرِزْقاً واسِعاً غَیْرَ مَمْنُونٍ وَلَا مَحْظُورٍ فَارْزُقْنِى، وَبارِکْ لِى فِیما رَزَقْتَنِى، وَاجْعَلْ غِناىَ فِى نَفْسِى، وَرَغْبَتِى فِیما عِنْدَکَ، بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
خدایا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و قرار ده یقین را در قلبم و روشنی را در دیدهام و خیرخواهی را در سینهام و ذکرت را در هر شب و روز بر زبانم و روزی گسترده بیمنّت و غیر حرام را روزیام فرما و در آنچه روزیام نمودی برکت افزا و بینیازیام را در خودم و دلبستگیام را در آنچه نزد توست قرار ده، به مهربانیات ای مهربانترین مهربانان.
پس به سجده برو و بگو:
الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِى هَدانا لِمَعْرِفَتِهِ، وَخَصَّنا بِوِلایَتِهِ، وَوَفَّقَنا لِطاعَتِهِ، شُکْراً شُکْراً
(تا صد مرتبه)
سپاس خدای را که ما را به معرفتش رهنمون شد و به ولایتش خاص گرداند و به طاعتش توفیقمان داد، سپاس، سپاس.
پس سر از سجده بردار و بگو:
اللّٰهُمَّ إِنِّى قَصَدْتُکَ بِحاجَتِى، وَاعْتَمَدْتُ عَلَیْکَ بِمَسْأَلَتِى، وَتَوَجَّهْتُ إِلَیْکَ بِأَئِمَّتِى وَسادَتِى. اللّٰهُمَّ انْفَعْنا بِحُبِّهِمْ، وَأَوْرِدْنا مَوْرِدَهُمْ، وَارْزُقْنا مُرافَقَتَهُمْ، وَأَدْخِلْنَا الْجَنَّهَ فِى زُمْرَتِهِمْ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
خدایا من تو را برای رفع حاجتم قصد کردم و به خواستهام بر تو اعتماد کردم و روی آوردم به تو به واسطه امامان و سرورانم. خدایا! ما را به محبتشان سود بخش و به جایگاه آنان وارد کن و همنشینی با ایشان را روزی ما گردان و ما را در زمره آنان وارد بهشت کن، به مهربانیات ای مهربانترین مهربانان.
* روز عید مبعث:
روز بیست و هفتم یکی از اعیاد بزرگ است و روزی است که حضرت رسول صلیاللهعلیهوآله به پیامبری مبعوث شد و جبرئیل برای ابلاغ پیامبری، بر آن حضرت فرود آمد و برای این روز چند عمل وارد است:
اوّل:
غسل کردن.
دوّم:
روزه گرفتن و آن یکی از چهار روزی است که در طول سال برای روزه گرفتن امتیاز ویژه دارد و ثوابی برابر با روزه هفتاد سال دارد.
سوّم:
صلوات زیاد فرستادن.
چهارم:
زیارت حضرت رسول صلیاللهعلیهوآله و امیرالمؤمنین علیهالسلام.
پنجم:
شیخ طوسی در کتاب «مصباح» فرموده: که از ریان بن الصّلت روایت شده: حضرت جواد علیهالسلام زمانی که در بغداد بود روز نیمه و روز بیستوهفتم رجب را روزه گرفت و همه خدمتکاران آن حضرت نیز روزه گرفتند و به ما فرمان داد دوازده رکعت نماز بجا آوریم به این صورت که:
در هر رکعت یک مرتبه «حمد» و «سوره[توحید]» خوانده و پس از پایان نماز، هر کدام از سورههای «حمد» و «توحید» و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ» و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ» را «چهار مرتبه» بخواند، آنگاه «چهار مرتبه» بگوید:
لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ، وَاللّٰهُ أَکْبَرُ، وَسُبْحانَ اللّٰهِ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ، وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّهَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ؛ معبودی جز خدا نیست و خدا بزرگتر از هر چیزی است و منزّه است خدا و خدا را سپاس و نیست جنبش و نیرویی جز به عنایت خدای برتر و بزرگ.
و «چهار مرتبه»:
اللّٰهُ اللّٰهُ رَبِّی لَاأُشْرِکُ بِهِ شَیْئاً.
خدا، خدا، پروردگار من است، چیزی را برای او شریک نمیآورم.
و «چهار مرتبه»:
لَاأُشْرِکُ بِرَبِّی أَحَداً.
هیچکس را برای پروردگارم شریک نسازم.
ششم:
شیخ طوسی از جناب ابوالقاسم حسین بن روح روایت کرده که در این روز دوازده رکعت نماز به جا میآوری در هر رکعت سوره «حمد» و سورهای که آسان باشد میخوانی و پس از گفتن تشهّد و سلام بین هر دو رکعت میگویی:
الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِى لَمْ یَتَّخِذْ وَلَداً، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ شَرِیکٌ فِى الْمُلْکِ، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِیٌّ مِنَ الذُّلِّ، وَکَبِّرْهُ تَکْبِیراً. یَا عُدَّتِی فِی مُدَّتِی، یَا صاحِبِی فِی شِدَّتِى، یَا وَلِیِّى فِى نِعْمَتِى، یَا غِیاثِى فِى رَغْبَتِى، یَا نَجاحِى فِى حاجَتِى، یَا حافِظِى فِى غَیْبَتِى، یَا کافِىَّ فِى وَحْدَتِى، یَا أُنْسِى فِى وَحْشَتِى، أَنْتَ السَّاتِرُ عَوْرَتِى، فَلَکَ الْحَمْدُ، وَأَنْتَ الْمُقِیلُ عَثْرَتِى، فَلَکَ الْحَمْدُ، وَأَنْتَ الْمُنْعِشُ صَرْعَتِى، فَلَکَ الْحَمْدُ، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاسْتُرْ عَوْرَتِى، وَآمِنْ رَوْعَتِى، وَأَقِلْنِى عَثْرَتِى، وَاصْفَحْ عَنْ جُرْمِى، وَتَجاوَزْ عَنْ سَیِّئاتِى فِى أَصْحابِ الْجَنَّهِ وَعْدَ الصِّدْقِ الَّذِى کانُوا یُوعَدُونَ
خدا را سپاس که فرزندی بر نگرفته و برایش در فرمانروایی شریکی و یاوری از روی خواری نبوده است و او را بزرگ شمار، ای توشهام در همه عمر، ای همنشینم در سختیها، ای سرپرستم در نعمت، ای فریادرسم در رغبت، ای پیروزیم در حاجت، ای نگهدارم در غیبت، ای کفایتم در تنهایی، ای همدمم در هراس، تو پوشاننده کاستی منی، تو را سپاس، تو نادیده گیرنده لغزش منی، تو را سپاس، تو بلندی بخش من در وقت افتادگی هستی، تو را سپاس، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و عیبم را بپوشان و هراسم را ایمنی بخش و لغزشم را نادیده گیر و از گناهم چشم بپوش و از زشتیهایم درگذر و در زمره بهشتیان قرارم ده همراه با آن وعده صادقانهای که به آنها دادهای.
هنگامیکه از نماز و دعا فارغ شدی، هر یک از سورههای «حمد» و «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ» و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ» و «قُلْ یٰا أَیُّهَا الْکٰافِرُونَ» و «إِنّٰا أَنْزَلْنٰاهُ» و «آیتالکرسی» را هفت مرتبه میخوانی و هفت بار میگویی:
لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ، وَاللّٰهُ أَکْبَرُ، وَسُبْحانَ اللّٰهِ، وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّهَ إِلّا بِاللّٰهِ.
معبودى جز خدا نیست و خدا بزرگتر است و پاک است خدا و جنبش و نیرویى جز به خدا نیست.
و هفت بار:
اللّٰهُ اللّٰهُ رَبِّی لَاأُشْرِکُ بِهِ شَیْئاً.
خدا، خدا، پروردگار من است، چیزی را برای او شریک نمیآورم.
و هر دعایى که بخواهى میخوانی.
هفتم:
در کتاب «اقبال» و در بعضی نسخههای «مصباح» آمده که مستحب است در این روز این دعا را بخوانند:
یا مَنْ أَمَرَ بِالْعَفْوِ وَالتَّجاوُزِ، وَضَمَّنَ نَفْسَهُ الْعَفْوَ وَالتَّجاوُزَ، یَا مَنْ عَفا وَتَجاوَزَ اعْفُ عَنِّى وَتَجاوَزْ یَا کَرِیمُ. اللّٰهُمَّ وَقَدْ أَکْدَى الطَّلَبُ، وَأَعْیَتِ الْحِیلَهُ وَالْمَذْهَبُ، وَدَرَسَتِ الْآمالُ، وَانْقَطَعَ الرَّجاءُ إِلّا مِنْکَ وَحْدَکَ لا شَرِیکَ لَکَ
ای آنکه به عفو و گذشت فرمان داده و عفو و گذشت را بر عهده خویش ضمانت کرده است، ای آنکه بخشید و درگذشت، مرا عفو کن و از من درگذر ای کریم. خدایا! طلب سخت شده و چارهجویی و راهیابی مرا به زحمت افکنده و آرزوها کهنه گشته و رشته امید جز از تو که یگانهای و شریکی نداری بریده شده است.
اللّٰهُمَّ إِنِّى أَجِدُ سُبُلَ الْمَطالِبِ إِلَیْکَ مُشْرَعَهً، وَمَناهِلَ الرَّجاءِ لَدَیْکَ مُتْرَعَهً، وَأَبْوابَ الدُّعاءِ لِمَنْ دَعاکَ مُفَتَّحَهً، وَالاسْتِعانَهَ لِمَنِ اسْتَعانَ بِکَ مُباحَهً، وَأَعْلَمُ أَنَّکَ لِداعِیکَ بِمَوْضِعِ إِجابَهٍ، وَ لِلصَّارِخِ إِلَیْکَ بِمَرْصَدِ إِغاثَهٍ، وَأَنَّ فِى اللَّهْفِ إِلىٰ جُودِکَ وَالضَّمانِ بِعِدَتِکَ عِوَضاً مِنْ مَنْعِ الْباخِلِینَ؛ وَمَنْدُوحَهً عَمَّا فِى أَیْدِى الْمُسْتَأْثِرِینَ، وَأَنَّکَ لَاتَحْتَجِبُ عَنْ خَلْقِکَ إِلّا أَنْ تَحْجُبَهُمُ الْأَعْمالُ دُونَکَ
خدایا! من راههای خواهش را بهسوی تو باز مییابم و چشمهسارهای امید نزد تو پرآب است و درهای دعا را برای هرکه به درگاهت دعا کند گشودهای و یاریات آن را که از تو یاری خواهد فراهم است و میدانم که برای آنکه تو را خواند در جایگاه اجابتی و برای فریادکنندهات درصدد فریادرسی هستی و همانا در طمع ورزیدن به بخششت و اعتماد به وعدهات جایگزینی است برای دریغ ورزی بخیلان؛ و گشایشی است از آنچه در دست ثروتاندوزان است، تو از بندگانت در پرده نمیروی، جز اینکه کردارشان بین تو و ایشان پرده میافکند
وَقَدْ عَلِمْتُ أَنَّ أَفْضَلَ زادِ الرَّاحِلِ إِلَیْکَ عَزْمُ إِرادَهٍ یَخْتارُکَ بِها وَقَدْ ناجاکَ بِعَزْمِ الْإِرادَهِ قَلْبِى، وَأَسْأَلُک بِکُلِّ دَعْوَهٍ دَعاکَ بِها راجٍ بَلَّغْتَهُ أَمَلَهُ، أَوْ صارِخٌ إِلَیْکَ أَغَثْتَ صَرْخَتَهُ، أَوْ مَلْهُوفٌ مَکْرُوبٌ فَرَّجْتَ کَرْبَهُ، أَوْ مُذْنِبٌ خاطِئٌ غَفَرْتَ لَهُ، أَوْ مُعافىً أَتْمَمْتَ نِعْمَتَکَ عَلَیْهِ، أَوْ فَقِیرٌ أَهْدَیْتَ غِناکَ إِلَیْهِ، وَ لِتِلْکَ الدَّعْوَهِ عَلَیْکَ حَقٌّ وَعِنْدَکَ مَنْزِلَهٌ إِلّا صَلَّیْتَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَقَضَیْتَ حَوائِجِى حَوائِجَ الدُّنْیا وَالْآخِرَهِ
و هرآینه دانستم که برترین توشه کوچکننده بهسویت، اراده نیرومندی است که بدان تو را برمیگزیند و با همین اراده نیرومند دلم با تو مناجات کرده و از تو میخواهم هر دعایی را که تو را به آن خواند امیدواری که او را به آرزویش رساندی، یا فریادکشی به درگاهت که به دادش رسیدی، یا دلسوخته غمزدهای که اندوهش را زدودی، یا گنهکار خطاکاری که او را آمرزیدی، یا تندرستی که نعمت خویش را بر او تمام کردی، یا بیچیزی که توانگریات را به او هدیه دادی و چنین دعایی را بر تو حقّی است و نزدت مقامی، بهحق این دعا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و حاجات دنیا و آخرتم را برآور.
وَهٰذا رَجَبٌ الْمُرَجَّبُ الْمُکَرَّمُ الَّذِى أَکْرَمْتَنا بِهِ أَوَّلُ أَشْهُرِ الْحُرُمِ أَکْرَمْتَنا بِهِ مِنْ بَیْنِ الْأُمَمِ، یَا ذَا الْجُودِ وَالْکَرَمِ فَنَسْأَلُکَ بِهِ وَبِاسْمِکَ الْأَعْظَمِ الْأَعْظَمِ الْأَعْظَمِ، الْأَجَلِّ الْأَکْرَمِ الَّذِى خَلَقْتَهُ فَاسْتَقَرَّ فِى ظِلِّکَ فَلا یَخْرُجُ مِنْکَ إِلىٰ غَیْرِکَ أَنْ تُصَلِّىَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ الطَّاهِرِینَ وَتَجْعَلَنا مِنَ الْعامِلِینَ فِیهِ بِطاعَتِکَ، وَالْآمِلِینَ فِیهِ بِشَفاعَتِکَ
این رجب مرجّب مکرم است که ما را به آن گرامی داشتی، نخستین ماههای حرام است که ما را به خاطر آن از بین ملّتها اکرام نمودی، ای دارای جود و کرم، از تو درخواست میکنیم بهحق ماه رجب و به نام بزرگتر بزرگتر بزرگتر باشکوه و گرامیتری که آن را آفریدی پس در سایهات استقرار یافت و جلوهاش از تو به دیگری نمیرسد، بر محمّد و اهلبیت پاکش درود فرستی و ما را در این ماه از عاملین به طاعتت و آرزومندان شفاعتت قرار دهی
اللّٰهُمَّ وَاهْدِنا إِلىٰ سَواءِ السَّبِیلِ، وَاجْعَلْ مَقِیلَنا عِنْدَکَ خَیْرَ مَقِیلٍ فِى ظِلٍّ ظَلِیلٍ، فَإِنَّکَ حَسْبُنا وَ نِعْمَ الْوَکِیلُ، وَالسَّلامُ عَلَىٰ عِبادِهِ الْمُصْطَفَیْنَ وَصَلَواتُهُ عَلَیْهِمْ أَجْمَعِینَ
خدایا! ما را به راه راست هدایت فرما و استراحتگاه ما را در سایهسار همیشگیات نزد خویش بهترین استراحتگاه قرار ده که تو ما را بسی و چه نیکو کارگشایی هستی و سلام و درود بر همه بندگان برگزیدهاش،
اللّٰهُمَّ وَبارِکْ لَنا فِى یَوْمِنا هٰذَا الَّذِى فَضَّلْتَهُ، وَبِکَرامَتِکَ جَلَّلْتَهُ، وَبِالْمَنْزِلِ الْعَظِیمِ الْأَعْلىٰ أنْزَلْتَهُ، صَلِّ عَلَىٰ مَنْ فِیهِ إِلَىٰ عِبادِکَ أَرْسَلْتَهُ وَبِالْمَحَلِّ الْکَرِیمِ أَحْلَلْتَهُ
خدایا! به ما در این روز برکت ده، روزی که آن را برتری دادی و به کرامتت بزرگ نمودی و به جایگاه بزرگ و برتر وارد ساختی، بر آنکه در این روز بهسوی بندگانت فرستادی و او را به مقام با کرامتی برآوردی درود فرست.
اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَیْهِ صَلاهً دائِمَهً تَکُونُ لَکَ شُکْراً، وَلَنا ذُخْراً، وَاجْعَلْ لَنا مِنْ أَمْرِنا یُسْراً، وَاخْتِمْ لَنا بِالسَّعادَهِ إِلىٰ مُنْتَهىٰ آجالِنا، وَقَدْ قَبِلْتَ الْیَسِیرَ مِنْ أَعْمالِنا، وَبَلَّغْتَنا بِرَحْمَتِکَ أَفْضَلَ آمالِنا، إِنَّکَ عَلَىٰ کُلِّ شَىْءٍ قَدِیرٌ، وَصَلَّى اللّٰهُ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَسَلَّمَ
خدایا! بر او درود فرست، درودی همیشگی که برای تو سپاس و برای ما ذخیرهای باشد و در کارمان آسانی قرار ده و پایان عمرمان را به سعادت و نیکبختی ختم کن، در حالی که اعمال اندک ما را پذیرفته و با رحمت بیکرانت ما را به برترین آرزوهایمان رسانده باشی که تو بر هر چیز توانایی و درود و سلام خدا بر محمّد و خاندانش باد.
مؤلّف گوید: این دعا را حضرت موسی بن جعفر علیهالسلام در آن روزی که آن جناب را به طرف بغداد حرکت دادند، بر زبان جاری کرد و آن روز، روز بیستوهفتم رجب بود و این دعا از دعاهای برگزیده ماه رجب است.
آیین های ویژه جشن عید مبعث در نقاط مختلف کشور
همه ساله، همزمان با ۲۷ رجب سالروز بعثت رسول گرامی اسلام (ص) آیین های ویژه جشن عید مبعث در شهرهای مختلف کشور، برپا می گردد که حال و هوای خاصی به این روز مبارک می بخشد.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از سایت خبری کریمه، همه ساله، همزمان با ۲۷ رجب سالروز بعثت رسول گرامی اسلام حضرت محمد مصطفی(ص) آیین های ویژه جشن عید مبعث در شهرهای مختلف کشور، با هدف اشاعه و گسترش فرهنگ ناب محمدی و آشنایی هر چه بیشتر خانواده ها با زندگی پربار پیامبر اسلام برپا می گردد.
پخت و پخش نذری در گچساران و باشت
یکی از این شهرها، شهرستان های گچساران و باشت می باشد، به طوری که قشرهای مختلف مردم ولایتمدار شهرستان های گچساران و باشت با شرکت در آیین های جشن و سرور عید مبعث، پخت و پخش نذری، حضور در مساجد، بقاع متبرکه و برگزاری آیین های مداحی این عید مهم مسلمانان را گرامی می دارند.
زیارت قبور شهدا، دیدار با پدر و مادرها و بزرگان از مهمترین آداب و رسوم پسندیده عید مبعث در شهرستان های گچساران و باشت است. بازاریان دوگنبدان بمناسبت این عید مهم مسلمانان اقدام به برگزاری جشن بعثت در بازار این شهر کرده و با پخش شربت و شیرینی این روز را گرامی می دارند.
آغاز زندگی مشترک در لرستان
همچنین استان لرستان در سالروز فرخنده و مبارک مبعث خاتم پیامبران حضرت محمد مصطفی(ص) غرق در شور و نشاط است، به طوری که آیین های ویژه گرامیداشت جشن مبعث رسول گرامی اسلام(ص) از شب گذشته با حضور گسترده و باشکوه مردم مومن و ولایی لرستان در نقاط مختلف شهری و روستایی این استان برگزار می گردد.
مردم ولایمتدار این مناطق با آذین بندی معابر و خیابان ها، برپایی مجالس جشن و سرور و توزیع شربت و شیرینی، فرخنده مناسبت مبعث رسول گرامی اسلام (ص) را گرامی می دارند.
دوستداران اهل بیت عصمت و طهارت(ع) در نقاط مختلف لرستان با حضور باشکوه در مساجد، حسینیه ها و تکایا، ضمن برپایی آیین های ویژه مذهبی و جشن های بزرگداشت این عید فرخنده، این روز را گرامی می دارند.
در این روز فرخنده، بسیاری از زوج های جوان لرستان، سالروز مبعث باشکوه پیامبر اسلام (ص) را برای آغاز زندگی مشترک خود انتخاب و مجالس عروسی خود را در این روز فرخنده برپا می دارند.
پخش شربت و شیرینی در کهگیلویه و بویراحمد
بمناسبت ۲۷ رجب سالروز بعثت خاتم الانبیا حضرت محمد مصطفی (ص) جشن هایی در تمام نقاط کهگیلویه و بویراحمد برگزار می گردد که قشرهای مختلف مردم کهگیلویه و بویراحمد به ویژه نوجوانان و جوانان حضوری گسترده و پرشور دارند.
برخی از مردم کهگیلویه و بویراحمد با پخش شربت و شیرینی بمناسبت بعثت نبی مکرم اسلام (ص)، با گرامیداشت این عید مهم مسلمانان، عشق و ارادت خود را به حضرت ختمی مرتبت (ص) نشان می دهند.
مداحان اهل بیت عصمت و طهارت (ع) نیز در جشن های عید مبعث حضرت محمد (ص) که در نقاط مختلف کهگیلویه و بویراحمد برگزار می شود اقدام به مداحی می کنند.
اطعام نیازمندان در شیراز
شیراز بمناسبت بعثت پیامبر اعظم شاهد حضور اقشار مختلف مردم در آیین های جشن و سرور است و خیریه و حسینیه پور اسلامی به رسم سالانه خود در این ایام مبارک مبعث ضمن برگزاری آیین های شادی اقدام به اطعام فقرا و نیازمندان می کند.
به مناسبت روز مبعث رسول گرامی اسلام حضرت محمد مصطفی (ص) مردم موحد شهرستانهای ۲۹گانه این استان با آذین بندی خیابان ها و نصب بیرق های سبز و برگزاری آیین های سخنرانی، مولودی خوانی و مدیحه سرایی این عید را گرامی می دارند.
مردم با ایمان و ولایتمدار دیار پهناور فارس با چراغانی کردن معابر و خیابان ها با پخش نقل، شربت و شیرینی، ارسال پیامک های تبریک و برگزاری آیین های مختلف عید مبعث حضرت رسول اکرم (ص) را جشن می گیرند.
همچنین اطعام نیازمندان، برپایی ایستگاه های صلواتی، اجرای برنامه های شاد با مشارکت پررنگ جوانان جلوه خاصی به فضای این استان می بخشد.
علاوه بر این، در این ایام روحانی زوج های جوان استان به واسطه این عید، زندگی مشترک خود را جشن می گیرند.
آیین های مذهبی چون قرائت قرآن، مولودی و مداحی با حضور جمع زیادی از میهمانان به مناسبت عید مبعث در بقاع متبرکه این استان برگزار می گردد.
مولودی خوانی، تواشیح و مداحی در شهر شوش
به مناسبت ۲۷ رجب، آیین مولودی خوانی، تواشیح و مداحی با حضور اقشار مختلف مردم شوش و زایران حرم دانیال نبی (ع) برگزار می گردد.
مردم ولایت مدار شهرستان شوش نیز در شب عید مبعث رسول اکرم (ص) با شرکت در آیین های مختلف و توزیع شربت و شیرینی خجسته عید سعید مبعث را گرامی می دارند.
کوچه ها، معابر و میادن شهر شوش نیز در شب مبعث پیامبر گرامی اسلام(ص) چراغانی می گردد و تعدادی از زوج های جوان در این شب خجسته، آغاز زندگی مشترک خود را جشن می گیرند.
در حرم دعبل خزاعی و عبدالله بن علی(ع) نیز آیین جشن مبعث پیامبر اسلام (ص) برگزار می گردد.
حضور در مساجد و اماکن زیارتی در شهر دزفول
در شب مبعث پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد مصطفی (ص) شهر دزفول نیز شاهد برگزاری آیین های مولودی خوانی و جشن و سرور است، به طوری که مردم دزفول در این شب خجسته با حضور در مساجد و اماکن زیارتی این عید بزرگ اسلامی را با برگزاری آیین مولودی خوانی گرامی می دارند.
در آستان متبرک سبزقبا (ع) نیز جشن مبعث پیامبر گرامی اسلام (ص) با حضور زائران و اقشار مختلف مردم برگزار می گردد.
چراغانی بارگاه ملکوتی حضرت فاطمه معصومه(س) در قم
به همین مناسبت مردم شهرمقدس قم و بخشهای مختلف این استان نیز با آذینبندی خیابانها و نصب بیرقهای سبز و برگزاری آیینهای سخنرانی، مولودیخوانی و مدیحهسرایی این مناسبت مهم را گرامی میدارند.
دوستداران اهل بیت عصمت و طهارت(ع) در قم با پخش نقل، شیرینی و شربت در خیابان های این شهر و برگزاری آیین های ویژه جشن و شادی، این مناسبت خجسته را جشن می گیرند؛ و بسیاری از زوجهای جوان نیز این ایام را برای آغاز زندگی مشترک انتخاب می کنند.
کسبه و بازاریان مناطق مختلف استان قم نیز با چراغانی کردن و برافراشتن پرچمهای رنگی مزین با نام مبارک آن حضرت، بخشی از عشق، ارادت و دلبستگی خود را به پیام آور رستگاری و نور ابراز می دارند.
همچنین به همین مناسبت در تعدادی از اماکن فرهنگی و خانههای شخصی، آیینهای مقدسی چون قرائت قرآن، مولودی و مداحی با حضور جمع زیادی از میهمانان برگزار می شود.
علاوه بر این، بارگاه ملکوتی حضرت فاطمه معصومه(س) از شب گذشته چراغانی و نور باران شده و پیروان خاتم پیامبران حضرت محمد مصطفی (صلی الله علیه وآله) با حضور در حرم مطهر، این عید فرخنده را به یکدیگر شاد باش میگویند؛ برخی از زائران کریمه اهل بیت هم با شاخههای گل محمدی ضریح مطهر آن حضرت را گلباران می کنند.
مراسم جشن عید مبعث در جای جای شهر مقدس قم به ویژه مساجد، امامزادگان و مسجد مقدس جمکران برپا می گردد و ارادتمندان اهل بیت عصمت و طهارت(ع) با پخش شیرینی و شربت، عید بزرگ مبعث را گرامی میدارند و با ذکر صلوات بر سید المرسلین و خاندان پاکش بر پیروی از راه رسالت تاکید می کنند.
برگزاری مسابقه فرهنگی در گیلان
به همین مناسبت مردم گیلان نیز، در کانونهای مساجد برنامههای متنوع فرهنگی و هنری را در راستای گرامیداشت عید مبعث برگزار میکنند.
همچنین سخنرانی پیرامون سیره نبوی و جایگاه اخلاق در دین مبین اسلام، مولودی خوانی، تواشیح، برگزاری مسابقه فرهنگی از دیگر برنامههای تدارک دیده شده در جشنهای بعثت گیلانی ها می باشد.
مجالس وعظ و سخنرانی در استان گلستان
علاوه بر این جشن بزرگ بعثت با حضور اقشار مختلف مردم شیعه و سنی در شرق و غرب استان گلستان نیز برگزار می شود؛ این برنامه ها در شرق و غرب استان و در شهرهای گرگان و گنبدکاووس به صورت محوری برگزار می گردد.
مردم به یکدیگر تبریک گفته و با خوردن شیرینی و شربت بر شادی عید مبعث میافزایند؛ مجالس وعظ و سخنرانی در وصف رسول اکرم (ص) نیز برپا می گردد.
«شب برات» و «شب صلوات» در اراک
اراکی ها نیز شب بیست و هفتم ماه رجب را که مصادف با عید سعید مبعث پیامبر اسلام محمدبنعبدالله (صلیالله علیه و آله و سلم) است را جشن میگیرند.
به همین مناسبت خیابانها، دکانها، بازار و مخصوصاً مساجد این شهر را چراغانی میکنند. چراغهای رنگارنگ، پرچم ایران و پرچم سبز رنگ به این مراسم شکوه خاصی میبخشد.
مردم اراک به شب بیستوهفتم ماه رجب، «شب برات» و «شب صلوات» هم میگویند؛ بسیاری از مردم این شهر روز بعثت رسول اکرم (ص) را روزه میگیرند و معتقدند که هر کس در این روز، روزه بگیرد با ماه مبارک رمضان، سه ماه روزه گرفته است.
در شهر اراک مسجدی به یادگار مرحوم آقا اکبر وجود دارد که در اصطلاح محلی به آن «مسجد آکبر» میگویند، در این مسجد هیئتی است که سابقهای بسیار قدیمی دارد. تمام این هیئتها را از روی اسم مبارک حضرت رسول اکرم (ص)، محمد گذاشتهاند. هیئت محمدی همه ساله چه در شب و روز میلاد مسعود حضرت محمد (ص) و چه در شب و روز بعثت آن حضرت، مسجد را چراغانی میکنند.
معمولاً یک یا دو نفر کنار در مسجد میایستند و ضمن گفتن تبریک و خوشآمد به مدعوین یک پاکت شیرینی و نقل به ایشان تعارف مینمایند، در داخل مسجد نیز با چای و شیرینی از مردم پذیرایی میشود.
آش نذری در جهانآباد افشاریه
در روستای «جهانآباد افشاریه» از توابع شهر قزوین نیز چنین مرسوم است که اگر بچهای در روز بیست و هفتم ماه رجب که مصادف با مبعث رسول اکرم (ص) است به دنیا آید، مادر بچه باید همه ساله در این روز نذری بدهد. نذری یا آش است و یا نان گرد شیرین که به آن نان فطیر هم میگویند.
زنها در روز عید مبعث به خانه صاحب نذر میروند و به او در تهیه آش یا نان کمک میکنند. صاحب نذر بچه را برمیدارد و به اتفاق دیگران به بیرون از روستا در محلی که چشمهای هست اطراف آن همیشه سبز و خرم است میروند.
در این محل درختی قرار دارد که اهالی روستای جهانآباد معتقدند که محمد حنفیه با اسبش به آن محل آمده و اسبش را به این درخت بسته و خود از آب چشمه نوشیده است.
لذا زنها آش یا نان نذری را کنار درخت میگذارند و دور هم جمع شده نذری را بین خود تقسیم میکنند. در پایان مراسم صاحب نذر ظرفی پر از آب کرده به عنوان تبرک به همراه خود میبرد.
گلاب و گشته در قشم
همچنین در جزیره قشم چنین رسم است که در شب بیست و هفتم ماه رجب مردم در بزرگترین مسجد که همان مسجد جامع است جمع میشوند و به مناسبت بعثت حضرت محمد مصطفی (ص) جشن میگیرند.
روحانیون در صف اول جماعت مینشینند در مقابل ایشان میز کوچکی قرار میدهند. در روی میز مقداری گشته (مادهای خوشبو) در یک بشقاب کوچک ریخته و کمی آتش در گشتهسوز میریزند.
دو گلابپاش و چند شیشه گلاب و یک لیوان پر از آب نیز روی میز میگذارند، پس از اتمام نماز عشا یکی از حاضران گلابپاشها را پر از گلاب میکند و چند تکه گشته را در گشتهسوز میگذارد.
سپس روی همه مردم گلاب میپاشد و گشتهسوز را نزد افراد میبرد تا از بوی خوش آن استفاده کنند. سپس از مردم با چای و شیرینی پذیرایی میشود. بعد به خواندن دعا مشغول میشوند و معتقدند که در این شب دعا مستجاب میشود. پس از تمام شدن دعا همه از جا برمیخیزند و به یکدیگر تبریک و تهنیت میگویند.
ناگفته نماند که کلیه مخارج این مراسم به عهده یک نفراز اهالی محل است و برای شناسایی ایشان لیوان پر از آبی را که روی میز قرار دارد به کسی میدهند که مخارج این مراسم را به عهده گرفته است. اهالی قشم معتقدند که این آب، آب شفا است.
دیدار بزرگ ترها در آبادان
به همین مناسبت مردم موحد شهرهای آبادان، خرمشهر، شادگان، اروندکنار، مینوشهر و دیگر بخش های تابعه با آذین بندی خیابان ها و نصب بیرق های سبز و برگزاری آیین های سخنرانی، مولودی خوانی و مدیحه سرایی عید مبعث را گرامی می دارند.
مردم مومن و ولایتمدار این شهرها با چراغانی کردن معابر و خیابانها با پخش نقل، شربت و شیرینی، ارسال پیامک های تبریک و برگزاری آیین های مختلف عید مبعث حضرت رسول اکم (ص) را جشن می گیرند.
مردم شهرهای آبادان و خرمشهر از روزها قبل خود را برای برپایی و شرکت در آیین های عید مبعث نبی اکرم (ص) آماده کرده و به استقبال این روز می روند که برنامه ریزی برای برگزاری شایسته جشن های عید مبعث و همچنین نظافت مساجد و حسینیه ها و هیات های مذهبی از جمله این اقدامات می باشد.
مساجد، حسینیه ها، تکایا، میادین ورودی شهرها، بوستان های شهری، مغازه ها و فروشگاه ها نیز در آستانه این عید بزرگ ولایت تزیین می شوند.
همچنین اماکن متبرکه و زیارتی شهرهای جنوبی خوزستان نیز با چراغ های رنگی و پرچم های سبز رنگ تزیین شده و برای برگزاری جشن عید مبعث آماده می شوند.
مردم این شهرها با حضور پرشور در مساجد، حسینیه ها و تکایا ضمن برپایی برنامه های مولودی خوانی از سخنرانی روحانیون و وعاظ درباره اهمیت دوران پیامبری و ابعاد شخصیت والای حضرت پیامبر اکرم (ص) بهره مند می شوند.
چراغانی خیابان ها، برپایی ایستگاه های صلواتی، اطعام نیازمندان و جشن پیوند زوج های جوان از دیگر برنامه هایی است که به همین مناسبت در نقاط مختلف شهرهای جنوبی استان خوزستان برگزار می شود.
بسیاری از مردم آبادان در عید مبعث به دیدار بزرگ ترها می روند و این روز را به یکدیگر تبریک می گویند.
منبع : تسنیم