اعضای شورای عالی کار چه کسانی هستند؟

متن قانون‌ کار مصوب ۲۹ آبان‌ ۱۳۶۹ فصل دهم – شورایعالی کار

ماده۱۶۷- در وزارت کار و امور اجتماعی شورائی بنام شورایعالی کار تشکیل میشود وظیفه شورا انجام کلیه تکالیفی است که به موجب این قانون و سایر قوانین مربوطه به عهده آن واگذار شده است .

اعضای شورا عبارتند از:

الف – وزیر کار و امور اجتماعی، که ریاست شورا را بعهده خواهد داشت .

ب – دو نفر از افراد بصیر و مطلع در مسائل اجتماعی و اقتصادی به پیشنهاد وزیر کار و امور اجتماعی و تصویب هیات وزیران که یک نفر از آنان از اعضای شورایعالی صنایع انتخاب خواهد شد.
ج – سه نفر از نمایندگان کارفرمایان ( یک نفر از بخش کشاورزی) به انتخاب کارفرمایان.

د – سه نفر از نمایندگان کارگران ( یک نفر از بخش کشاورزی) به انتخاب کانون عالی شوراهای اسلامی کار. شورای عالی کار ، از افراد فوق تشکیل که به استثناء وزیر کار و امور اجتماعی ، بقیه اعضاء آن برای مدت دو سال تعیین و انتخاب میگردند و انتخاب مجدد آنان بلامانع است .

تبصره – هر یک از اعضاء شرکت کننده در جلسه دارای یک رای خواهند بود.

ماده ۱۶۸- شورایعالی کار هر ماه حداقل یک بار تشکیل جلسه می دهد. در صورت ضرورت ، جلسات فوق العاده به دعوت رئیس و یا تقاضای سه نفر از اعضای شورا تشکیل می شود جلسات شورا با حضور هفت نفر از اعضاء رسمیت می یابد و تصمیمات آن با اکثریت آراء معتبر خواهد بود.

ماده ۱۶۹- شورایعالی کار دارای یک دبیرخانه دائمی است کارشناسان مسائل کارگری و اقتصادی و اجتماعی و فنی دبیرخانه، مطالعات مربوط به روابط و شرایط کار و دیگر اطلاعات مورد نیاز را تهیه و در اختیار شورایعالی کار قرار می دهند.

تبصره- محل دبیرخانه شورایعالی کار در وزارت کار و امور اجتماعی است مسئول دبیرخانه به پیشنهاد وزیر کار و امور اجتماعی و تصویب شورایعالی کار انتخاب می شود. که به عنوان دبیر شورا ، بدون حق رای ، در جلسات شورایعالی کار شرکت خواهد کرد.

ماده ۱۷۰– دستورالعملهای مربوط به چگونگی تشکیل و نحوه اداره شورایعالی کار و وظایف دبیرخانه شورا و همچنین نحوه انتخاب اعضاء اصلی و علی البدل کارگران و کارفرمایان و در شواریعالی کار به موجب مقرراتی خواهد بود که حداکثر ظرف دو ماه از تاریخ تصویب این قانون توسط وزیر کار و امور اجتماعی تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

بر اساس ماده ۱۶۷ قانون کار :

” در وزارت کار و امور اجتماعی شورایی به نام شورای عالی کار تشکیل می شود . وظیفه شورا انجام کلیه تکالیفی است که به موجب این قانون و سایر قوانین مربوطه به عهده آن واگذار شده است ” که به طور کلی ، وظیفه اساسی و اصلی شورای عالی کار را می توان تحت عنوان اتخاذ تدابیر و تدوین دستور العمل های مربوط به سیاست های کار و اشتغال بر اساس قانون کار و دیگر موازین حقوقی تعریف نمود که این موارد را به طور مفصل در مقاله وظایف شورای عالی کار مورد بررسی قرار داده ایم .

سازمان و ساختار شورای عالی کار

طبق ماده ۱۶۸ قانون کار جمهوری اسلامی ایران ، شورای عالی کار حداقل هر ماه یک بار تشکیل جلسه می دهد . البته در صورت ضرورت ، جلسات فوق العاده نیز به دعوت رییس و یا تقاضای سه نفر از اعضای شورای کار تشکیل خواهد شد . جلسات شورای عالی کار با حضور هفت نفر از اعضای شورا رسمیت می یابد و تصمیمات شورا با اکثریت آرای اعضای شرکت کننده در شورا معتبر خواهد بود که این شورا بخشنامه هایی در زمینه مسائل حقوق کار صادر می کند و از جمله آنها می توان به بخشنامه شورای عالی کار در خصوص افزایش حقوق اشاره نمود .

همچنین در رابطه با ساختار و سازمان این شورا لازم به ذکر است که شورای عالی کار دارای یک دبیرخانه دایمی است که کارشناسان مسائل کارگری و اقتصادی و اجتماعی و فنی دبیرخانه ، مطالعات مربوط به روابط و شرایط کار و دیگر اطلاعات مورد نیاز را تهیه و در اختیار شورای عالی کار قرار می دهند .

محل دبیرخانه شورای عالی کار در وزارت کار و امور اجتماعی قرار دارد که مسئول دبیرخانه شورای عالی کار به پیشنهاد وزیر کار و امور اجتماعی و تصویب شورای عالی کار انتخاب می شود و به عنوان دبیر شورای عالی کار ، بدون داشتن حق رأی ، در جلسات شورای عالی کار شرکت خواهد کرد .

نحوه انتخاب یا انتصاب اعضای نمایندگان کارگران در شورای عالی کار

انتخاب نمایندگان کارگر عضو شورای عالی کار از طرف کانون عالی شوارهای اسلامی انجام می پذیرد. برای اینکه کارگری به عنوان نماینده کارگران در شورای عالی کار حضور داشته باشد باید مراحل زیر را طی نمایند.

۱-در محل کار خودش به عنوان نماینده کارگران و یا شورای اسلامی کار انتخاب شود و دو سوم آرا را کسب نمایند.

۲- سپس در کانون استان کاندیدا شود و به عنوان هیات مدیره کانون شورای اسلامی استان رای بیاورد.

۳- اگر در کانون استان رای کافی را بدست آورد به عنوان عضو مجمع کانون عالی کشور باید کاندیدا شود و برای کانون عالی کشور کاندیدا شود. اگر در کانون عالی کشور انتخاب شود به عنوان عضو هیات مدیره کانون عالی شوراهای اسلامی کل کشور در جلسه هیات مدیره کانون عالی ۳ نفر را به عنوان نمایندگان کارگران در شورای عالی کار انتخاب می کنند.

بنابراین نمایندگان کارگران در شورای عالی کار باید حداقل در سه یا ۴ انتخابات کاندیدا شده و رای بیاورند. در محل کار، در استان محل کار خود و در سطح کشورو در نهایت در انتخاب هیات مدیره کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور.

نمایندگان کارگران انتصابی نیستند چه از طرف دولت و یا از طرف هر نهاد و یا دستگاه دیگری.

نکته دیگری در خصوص انتخابات این است که اعتبار هر کدام از انتخابات ۲ ساله هست و برای انتخاب بعدی باید دوباره در انتخابات رای بیاورد. اگر در هر یک از سه انتخابات عضویت خودش را از دست بدهد باالتبع عضویت خودش را تمام مراحل بعدی از دست خواهد داد.

***

حمیدرضا سیفی عضو کارفرمایی

اصغر آهنی‌ها عضو کارفرمایی

جمال رازقی عضو کارفرمایی