طالبان کیست؟ طالبان چه کسانی هستند؟ +عکس

طالبان Taliban که خود را امارت اسلامی افغانستان می‌نامند، یک جنبش و یک سازمان نظامی متشکل از روحانیان اسلامگرای سنی در افغانستان است که از سال ۲۰۰۱ تا اکنون درگیر جنگ در افغانستان است.

تخمین زده شده طالبان در سال ۲۰۲۱، ۷۵٬۰۰۰ جنگجو داشته باشد. طالبان گفته‌اند هدفشان اعاده صلح و امنیت به افغانستان، از جمله خروج سربازان غربی، و اعمال نسخه شان از شریعت است که زمانی قدرت داشت. طالبان در سطح بین‌الملل به دلیل کشتار مردم غیرنظامی افغان، تروریسم، تفسیر و اجرای شدید و خشن آنها از احکام اسلام که منجر به برخورد وحشیانه با بسیاری از افغانها شده، محکوم شده‌اند. از لحاظ ایدئولوژیک، تفکر طالبانی بر روی بنیادگرایی اسلامی مبتنی بر دیوبندی، و قواعد و رسوم قوم پشتون همچون حاکمیت پشتونی (پشتونوالی) است.

طالبان پس از تصرف افغانستان، از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ با نام امارت اسلامی افغانستان بر تقریباً سه چهارم این کشور حکومت کرد. در این سال‌ها، کشورهای پاکستان، امارات متحده عربی و عربستان سعودی تنها سه کشوری بودند که طالبان را به رسمیت شناختند. طالبان پس از حمله آمریکا به افغانستان که موجب برکناری آنان از قدرت شد، از سال ۲۰۰۶ بار دیگر ضمن اعلام موجودیت، با دولت مستقر افغانستان مبارزه مسلحانه کردند و در بیشتر قسمت‌های جنوب افغانستان به ویژه قندهار و هلمند نفوذ کردند. از آن زمان، طالبان با نیروهای آمریکا و ناتو نیز در جنگ هستند. رهبر کنونی طالبان پس از کشته شدن ملا اختر منصور، از سال ۲۰۱۶ مولوی هبت‌الله آخوندزاده است. در ۱۰ اسفند ۱۳۹۸ (۲۹ فوریه ۲۰۲۰) طالبان و ایالات متحده آمریکا در قطر توافقنامه‌ای برای بازگرداندن صلح به افغانستان امضا کردند.

توافق با آمریکا

روز شنبه ۱۰ حوت (اسفند) ۱۳۹۸ برابر با ۲۹ فوریه ۲۰۲۰ زلمی خلیل‌زاد نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان به نمایندگی از دولت ایالات متحده آمریکا با ملا عبدالغنی برادر معاون سیاسی طالبان توافق صلحی را امضاء کردند و رسانه‌ها از آن با عنوان «توافق تاریخی» یاد می‌کنند. اشرف غنی رئیس‌جمهور افغانستان گفت که تمام مواد توافقنامه طالبان و آمریکا، مشروط است و این توافقنامه زمانی قابل تطبیق است که طالبان به تعهداتش عمل کند.

دولت ترامپ در ۲۹ فوریه ۲۰۲۰ یک پیمان صلح مشروط با طالبان امضا کرد، که خواستار خروج سربازان آمریکایی از افغانستان در عرض ۱۴ ماه در صورت پایبندی طالبان به مفاد توافق می‌شد.

اعضا طالبان

حلقه رهبری طالبان را کسانی تشکیل می‌دادند که تعدادی از آنان هیچ‌گاه دیده نشدند و با رسانه صحبت نکردند و تصویری از آنان مشاهده نشده‌است.

در مجموع رهبری طالبان در آن‌زمان را می‌توان به سه قسمت تقسیم کرد:

1. طلاب: کسانیکه رهبری اصلی را به عهده داشتند؛ به سرکردگی ملا عمر
2. آن‌هایی که دیدی باز تر نسبت به قضایا داشتند؛ به رهبری ملا احسان الله
3. میانه‌روها که شمارشان کمتر بود و نقش زیادی در قضایای بزرگ سیاسی نیز نداشتند، زیرا شاید در صورت میانه‌روی منافعشان به خطر می‌افتاد.

در مجموع افراد زیر حلقه رهبری طالبان را تشکیل دادند:

• ملا هیبت‌الله آخوند زاده (رهبر کل کنونی)

اعضای شورای داخلی

• ملا محمد ربانی
• ملا احسان
• ملا محمد
• ملا عباس
• ملا پاسانی

اعضای شورای مرکزی

• ملا محمدحسن
• ملا نورالدین
• ملا وکیل احمد
• ملا شیرمحمدملنگ
• ملا عبدالرحمن
• ملا عبدالحکیم
• سرداراحمد
• ملا محمد غوث
• معصوم افغانی

طالبان به تدریج افراد زیر در پست‌های خود تعیین نمودند.

• رهبر کل: ملا محمد عمر
• رئیس شورای کابل: ملا حمد ربانی
• رهبر سیاسی لوگر: ملا محمد غوث
• مسئول سواره مناطق اشغالی: ملا احسان الله
• والی قندهار: ملا محمدحسن
• والی هرات: ملا یارمحمد
• والی پکتیا: ملا کرامت الله
• وزیر خارجه: ملا شیر محمد استانکزی
• رئیس بانک: ملا احسان الله احسان
• وزیر اطلاعات و فرهنگ: ملا امیر خان متقی
• رئیس امنیت ملی: ملا فاضل احمد
• نماینده در سازمان ملل: حامد کرزی (مورد پذیرش کرزی واقع نشد)
• وزیر پلان: قاری دین محمد
• وزیر مهاجرین: ملا عبدالرقیب

رابطه طالبان و پاکستان

گروه‌های مخالف طالبان همواره ادعا کرده‌اند که طالبان از سوی سازمان اطلاعات پاکستان یاری می‌شوند. این اتهام مداوم از سوی طالبان رد می‌گردد، درحالیکه کشور پاکستان بزرگ‌ترین دوست طالبان شناخته می‌شود. گروه‌های مجاهد افغان بر این باور بودند که پاکستان به خاطر توجه نکردن دولتهای افغان به خط دیورند، نمی‌خواهند امنیت و حاکمیت یک دولت مقتدر را در افغانستان ببینند.
چالمرز جانسن در کتاب «برچیدن امپراتوری» در رابطه با همکاری پاکستان و آمریکا چنین می‌نویسد:

در پی توصیهٔ سازمان اطلاعات نظامی پاکستان به آمریکا، ویلیام یوسف کیسی تا آنجا پیش رفت که هزاران نسخه قرآن چاپ کرده و به مرزهای پاکستان با افغانستان منتقل کرد تا قرآن‌ها به دست مجاهدان افغانستان و ازبکستان برسند. پرویز مشرف یک حکومت وفادار اسلامی در کابل به رهبری پشتون‌ها ایجاد کرد. رابط آمریکا در پاکستان چنین افزوده بود: «امروز همهٔ احزاب پاکستان، خواه لیبرال یا مذهبی، همگی از طالبان حمایت می‌کنند؛ زیرا این مجاهدین جلوی ارتش هندوستان را در جامو و کشمیر و مرزهای شمالی پاکستان با افغانستان می‌گیرند. در طول دهه ۸۰ میلادی، آمریکا پیشرفته‌ترین سلاح‌ها را در اختیار مجاهیدن پشتون قرار داد.»