این آیه را با دیدن ثروتمندان گناهکار باید خواند!
نوع نگرش انسان نسبت به زندگی و حوادث پیرامونی اش می تواند زندگی را گوارا و دلنشین یا ناگوار و تلخ جلوه دهد:
زندگی زیباست ای زیبا زیبا پسند
زیبه اندیشان به زیبایی رسند
آنچه بیش از هر چیز می تواند به آرامش روحی انسان کمک کند این است که بداند و بپذیرد و باور کند خدای حکیم و دانا جز خیر برای او نمی خواهد. حتی اگر به ظاهر سختی یا ناراحتی و کمبودی به او رسیده باشد. برخی مسلمانان با دیدن ثروت و مال و مکنت سایر بندگان آه تاسف سر می دهند که ای خدا چرا به فلان بنده ات اینقدر می بخشی و ما را محروم می کنی!؟ غافل از اینکه معلوم نیست این مال و منال به ظاهر زیبا خیر آنها باشد و چه بسا خدا با این نعمت ها سرگرمشان کرده تا موعد و مهلت عذابشان فرا برسد!
در آیه ۴۴ از سوره انعام می خوانیم:
«فَلَمَّا نَسُواْ مَا ذُکِّرُواْ بِهِ فَتَحْنَا عَلَیْهِمْ أَبْوَابَ کُلِّ شَیْءٍ حَتَّى إِذَا فَرِحُواْ بِمَا أُوتُواْ أَخَذْنَاهُم بَغْتَهً فَإِذَا هُم مُّبْلِسُون.»
«پس چون آنچه را که بدان یادآورى شده بودند فراموش نمودند درهاى همه چیز را (از نعمتهاى دنیا براى استدراج و تکمیل آزمایش) روى آنها گشودیم تا چون به آنچه داده شدند خوشحال گشتند و دل بستند به ناگاه به کیفرشان گرفتیم پس یکباره وامانده و نومید شدند.»
***
سه نکته:
* دنیا نعمت است یا نقمت!؟
در قرآن کریم آمده است: «و عَسى اَن تُحبّوا شیئاً وهو شرّ لکم» چه بسا چیزى را دوست دارید، در حالى که براى شما شرّ است. حضرت على (ع) مى فرماید: «اگر دیدى خداوند نعمت هایش را بر تو مدام مى دهد، ولى تو گناه مى کنى، پس به هوش باش، چه بسا این لطفها عاقبت خوشى ندارد!» (حکمت های نهج البلاغه) آری، دنیا و بهره هایش، هم مى تواند براى انسان نعمت باشد، هم نقمت.
** آیه ای که با دیدن ثروتمندان باید تلاوت کرد!
در تفسیر مجمع البیان نقل شده که پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله فرمودند: «اگر مشاهده کردى که دنیا به کام گنهکاران است خوشحال مباش، زیرا این استدراج الهى و به تدریج هلاکت کردن اوست! و آنگاه حضرت این آیه را تلاوت فرمودند.» یعنی با دیدن ثروت بندگان خدا حسرت آن را نخور زیرا تو نمی دانی آنها مورد نظر و عنایت خدا باشند و چه بسا مورد غضب حق تعالی قرار دارند و بی خبر از آنند.
*** شجاعت مثال زدنی قنبر غلام حضرت علی(ع)
در کتاب تلخیص الاقوال از امام حسن عسکرى (ع) چنین نقل شده که قنبر غلام امیرمؤمنان (ع) را پیش حجّاج آوردند. حجّاج پرسید تو چکار براى على ابن ابى طالب (ع) می کردى؟ گفت وسایل وضوى او را فراهم مى ساختم! پرسید هنگامى که از وضو فارغ می شد چه می گفت ؟ گفت این آیه را می خواند: «فلما نسوا ما ذکروا به فتحنا… (آیه ۴۴ سوره نساء) و تا آخر آیه را تلاوت کرد، حجاج گفت گمان می کنم این آیه را بر ما تطبیق مى کرد! قنبر نیز با شجاعت گفت: آرى! (تفسیر نورالثقلین ج ۱، ص ۱۸)