فریاد زدن بر سر کودکان ، آری یا خیر؟
از نظر روانشناختی خشونت کلامی میتواند به اندازه خشونت جسمی خطرناک باشد. اما فریاد به والدین این امکان را میدهد تا عصبانیت و خشم خود را تخلیه کنند و همزمان توجه کودکان را نیز به موضوعی که منجر به ناراحتی شدهاست، جلب نمایند.
تصویر والدین ایدهآلی که در هر شرایطی آرامش خود را حفظ میکنند با واقعیت بسیار متفاوت است.
با تولد کودک، معمولاً همه زوج ها میکوشند تا به کمال برسند و والدین خوبی برای فرزندشان باشند. شما هم قطعاً بارها چشم در چشم کودکتان، به او قول دادهاید که هرگز بر سرش داد نکشید، صدایتان را نزد او بلند نکنید و در هر شرایطی خونسردی خود را حفظ نمایید. سپس به مرور زمان که کودک بزرگ میشود و رشد میکند، شما هم نفس راحتی میکشید، کمکم با ملایمت بیشتر و صدای آرامتری با او صحبت میکنید، اما ناگهان زمانیکه همه چیز خوب پیش میرود، مجبور میشوید به سلاح جیغ و فریاد متوسل شوید!
فراموش نکنید که این یک روش برای ابراز خشم و ناراحتی است که در تمام جهان و در میان تمامی فرهنگها مصداق دارد. به گفته کارشناسان، اگر (گاهی اوقات) بر سر فرزندانمان فریاد بکشیم، الزاماً هیولا نخواهیم بود. بر اساس این گفته، هر از گاهی، فریاد زدن نه تنها بد نیست، بلکه نتایج مثبتی نیز خواهد داشت.
از نظر روانشناختی خشونت کلامی میتواند به اندازه خشونت جسمی خطرناک باشد. اما فریاد به والدین این امکان را میدهد تا عصبانیت و خشم خود را تخلیه کنند و همزمان توجه کودکان را نیز به موضوعی که منجر به ناراحتی شدهاست، جلب نمایند. تفاوت بین فریاد خطرناک و فریاد طبیعی به پیام منتقلشده بستگی دارد، نه به میزان بلندی صدا.
بی خطر فریاد بزنید!
اولین قانونی که هنگام فریاد زدن بر سر کودک باید رعایت کنید این است که مراقب باشید تا تعادل روانی وی آسیبی نبیند. برای این منظور لازم است که هنگام فریاد زدن، فقط اعمال و رفتارهای کودک مورد انتقاد بگیرد و نه شخصیت وی.
روانشناسان کودک معتقدند که جمله: «کفشهایت را بپوش» فریاد خطرناکی نیست و عواقبی در پی نخواهد داشت اما قطعاً جمله «چقدر کُندی یا چقدر لِفتش میدی»، تاثیر منفی بیشتری خواهد داشت خصوصاً زمانیکه با فریاد اَدا میشود. به همین ترتیب، جمله «توی خیابان ندو»، در مقابل جمله «تو واقعاً احمقی!»، بیشک جمله بیخطری است و روح و روان کودک را خدشهدار نخواهد کرد.
والدین اجازه میدهند که خشم و ناراحتی در صدای آنها نشان داده شود زیرا آنها میخواهند کودک متوجه شود که والدین خود را مستاصل کرده است و ایشان از او ناامید شدهاند. درحقیقت والدین با فریادهای خشمگین خود امید دارند که کودک تشویق شود که بهتر، عاقلانهتر و مثبتتر رفتار کند. البته لازم به یادآوری است که این رویه تا جایی که شخصیت کودک را مورد هدف قرار ندهد و فقط صرفاً راهکاری برای نقد رفتار وی باشد، مورد قبول خواهد بود.
قانون دوم: سن و شخصیت کودک نوپای خود را در نظر بگیرید. کودکی که خیلی کوچک است با فریاد شما از سویی تا حد مرگ خواهد ترسید و از سوی دیگر پیامی که شما قصد دارید با فریادتان منتقل کنید را درک نخواهد کرد. در این میان ممکن است بعضی از کودکان نسبت به سایرین حساسیت بیشتری نسبت به فریاد والدین خود نشان دهند.
رعایت مرزها
فریاد کشیدن والدین معمولاً هنگام فوران احساسات منفی ایشان رخ میدهد و این احساس منفی قطعاً مانعی بر سر راه قضاوت صحیح ایشان خواهد بود. شاید شما همیشه دلیل یا دلایل خوبی برای از کوره دررفتن و خشمگین شدن داشته باشید اما فراموش نکنید به محض اینکه خونسردی خود را از دست بدهید، عملاً بازنده میدان خواهید بود و درادامه بسیاری از مرزها میان شما و کودکتان شکسته خواهد شد. قطعاً با عصبانیت و فریاد، سریعتر به خواسته خود خواهید رسید و بسیاری از موانع را دور خواهید زد، اما به چه قیمتی؟
در ادامه، کودک با خودش فکر میکند که همه چیز تقصیر اوست و او ذاتاً موجودی بد و غیر دوستداشتنی است. وانگهی، تقریباً همه والدین هر از گاهی تا حد انفجار عصبانی میشوند. بنابراین اگر در مقام والدین چنین لحظات خشمی را تجربه کردید، به دلبندتان توضیح دهید که آدم بزرگها همیشه کامل و بینقص نیستند و ممکن است گاهی عصبانی شوند و از کوره دربروند.
به این ترتیب با دو تیر دو نشان خواهید زد: هم صمیمانه از او عذرخواهی میکنید و هم معذرت خواستن را به او یاد خواهید داد که در نوع خود هنری است انکارناپذیر!
منبع : مجله سلامت